SYSTEM PRODUKCYJNY

*można określić jako układ elementów składowych i relacji między tymi elementami oraz relacji przekształceń czynników wejścia do systemu na czynniki wyjścia z systemu.

*stanowi celowo zaprojektowany i zorganizowany układ materialny, energetyczny i informacyjny, eksploatowany przez człowieka i służący produkowaniu określonych produktów (wyrobów lub usług) w celu zaspokajania różnorodnych potrzeb konsumentów.

SYSTEM PRODUKCYJNY SKŁADA SIĘ Z 5 PODSTAWOWYCH ELEMENTÓW:

1.wektora wejścia X, w skład którego wchodzą wszystkie czynniki produkcji

2. wektora wyjścia Y, w skład którego wchodzą wyroby, usługi, a także szkodliwe odpady produkcyjne zanieczyszczające środowisko

3.procesy przetwarzania wektora wejścia w wektor wyjścia T nazywane procesem produkcyjnym

4.proces zarządzania systemem

5.sprzężenia materialne, energetyczne i informacyjne pomiędzy wyżej wymienionymi elementami składowymi systemu produkcyjnego

ELEMENTAMI WEKTORA WEJŚCIA DO SYS.PROD. SĄ:

1.środki techniczne produkcji (grunty, budynki, budowle, instalacje rurowe, energetyczne itp.)

2.przedmioty pracy, czyli materiały, półwyroby przeznaczone do dalszej produkcji lub montażu

3.czynniki energetyczne (także energia parowa, paliwa stałe, woda, gazy i sprzężone powietrze)

4.czynnik ludzki - załoga

5.informacje (z rynku dostarczane przez marketing; o kosztach własnych planowanych, o jakości produktu, o brakach)

6.kapitał (dobry-w kasie; zły-zamrożony)

Powyższe elementy nazywane są CZYNNIKAMI PRODUKCJI.

ELEMENTAMI WEKTORA WYJŚCIA Z SYS.PROD. SĄ:

1.wyroby przemysłowe

2.usługi produkcyjne (i tzw.produkcja pozorna)

3.braki produkcyjne i surowce wtórne

4.szkodliwe odpady zanieczyszczające środowisko:ścieki, śmieci, odpady stałe)

informacje o jakości wyroby, o faktycznym koszcie własnym, o stanie procesu itp.

OTOCZENIE SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

Funkcjonowanie systemu prod. ściśle zależne jest od dwustopniowego otoczenia systemowego, systemowego więc od firmy lub p-stwa jako otoczenia Istop., w ramach którego dany system funkcjonuje, oraz od otocznia IIstop., w ramach którego funkcjonuje firma lub p-stwo (jest to z reguły gospodarka kraju lub regionu)

W RAMACH OTOCZNIA SYSTEMOWEGO I MAJĄ WPŁYW M.IN. CZYNNIKI:

1.zatrudniony personel wykonawczy i zarządzający

2.prowadzone prace badawcze i rozwojowe w obszarze konstrukcji wyrobów, technologii wytwarzania i organizacji produkcji

3.organizacja zbytu, obsługi serwisowej i innej działalności handlowej

4.organizacja zaopatrzenia i gospodarki materiałowej, a także poziom zapasów

5.posiadane środki finansowe firmy oraz szybkość rotacji tych środków

6.dysponowany poziom techniki dla wykonywania procesów technologicznych, kontrolnych, transportowych i magazynowo-składowych, a także poziom techniki dla przetwarzania informacji i transmisji danych w procesie przygotowania i wytwarzania danych

7.wykorzystywane środki i techniki współcześnie pojmowanego marketingu

8.rachuba i księgowość, księgowość więc sposób liczenia kosztów własnych i ewidencjonowanie strat ponoszonych przez p-stwo oraz metodologia ustalania cen

9.metody i formy zarządzania systemami produkcyjnymi, a także procesami naukowo technicznego przygotowania produkcji i procesami pomocniczymi

PIERWSZORZĘDNE JEDNAK ZNACZENIE, POZA WYMIENIONYMI MA:

1.struktura procesów podstawowych i pomocniczych

2.struktura zarządzania firmą i formy przetwarzania informacji

3.zarządzanie (kierowanie) personelem wraz z zasadami motywacji

4.osobowość osobowość motywacje i kwalifikacje naczelnego zespołu kierowniczego.

OTOCZENIE SYSTEMOWE IIstop.:

1.poziom techniki, dystrybucji i obsługi serwisowej czyli możliwości zakupu

2.poziom nowoczesności i jakości oraz cena maszyn i urządzeń produkcyjnych, produkcyjnych także technicznych środków przetwarzania i przekazywania informacji

UOGÓLNIONY MODEL SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

Na rysunku tym wyraźnie uwidoczniono, że system produkcyjny jest zbiorem wzajemnie powiązanych i oddziaływujących na siebie elementów składowych. Istotna różnica polega na włączeniu do systemu kapitału, przez co staje się on systemem biznesowym.

MODEL SYSTEMU PRODUKCYJNEGO W GOSPODARCE RYNKOWEJ

OTOCZENIE SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

1.SYSTEM PRODUKCYJNY

Podstawową funkcją organizacji gosp. Jest funkcja produkcyjna, polegająca na dostarczaniu wyrobów i usług wymaganych przez klienta.

PRODUKCJA jest to użytkowanie różnego rodzaju materiałów, środków technicznych technicznych usług w celu wytworzenia nowych produktów wymaganych przez klienta.

ZARZĄDZANIE PRODUKCJĄ jest związane z zaopatrywaniem klienta w różne wyroby i usługi.

2.OTOCZENIE SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

Funkcjonowanie systemów produkcyjnych:

1.porównanie podobnych systemów produkcyjnych może prowadzić do błędnych ocen i wniosków, jeśli nie uwzględni się podwójnego otoczenia tych systemów;

2.systemy produkcyjne mogą ze sobą sprawnie współdziałać tylko wówczas, jeżeli funkcjonują w podobnym lub identycznym otoczeniu systemowym

3.otoczenie systemowe I, a więc firma, p0stwo i otoczenie systemowe II, a więc gospodarka kraju muszą być zbieżne w podstawowych parametrach swojego funkcjonowania, aby uzyskać pożądany efekt produkcyjny w obszarze analizowanego systemu produkcyjnego.

INTERESY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU PRODUKCYJNEGO W OTOCZENIU I i II SĄ CZĘSTO ROZBIEŻNE I DOTYCZĄ NASTĘPUJĄCYCH CZYNNIKÓW:

1.rozbieżności celów funkcjonowania systemów produkcyjnych

2.przemiany społeczne warunkujące funkcjonowanie i rozwój systemów produkcyjnych

3.ograniczenie konsumpcji i wzrost inwestycji

4.zagadnienia ochrony środowiska

CELEM FUNKCJONOWANIA SYSTEMÓW PRODUKCYJNYCH Z PUNKTU WIDZENIA OTOCZENIA IIstop. JEST:

1.realizacja szeroko pojętego zapotrzebowania społecznego na produkty

2.wzrost produktywności gospodarki kraju

3.uzyskanie przez Skarb Państwa wysokich dochodów umożliwiających finansowanie wydatków budżetowych

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY PRZYCHODEM, KOSZTEM I ZYSKIEM W SYSTEMIE PRODUKCYJNYM

TRZY PODSTAWOWE CELE ORGANIZACJI I FUNKCJONOWANIA SYSTEMÓW PRODUKCYJNYCH TO

1.jakość i nowoczesność produktów

2.wzrost produktywności

3.obniżka kosztów własnych wytwarzania

Z=P-(K_st+K_zm*jp)

Gdzie:

P=jp*c-K_u

Jp-liczba jednostek produkcyjnych lub usług

K_u-koszty utylizacji odpadów produkcyjnych i ochrony środowiska, a także koszty braków i reklamacji użytkowników

Z-zysk

P-zmienne w czasie przychody ze sprzedaży wyrobów lub usług

K_st-koszty stałe

K_zm-koszty zmienne

c-ceny zbytu jednostki produkcji lub usługi

PRODUKTYWNOŚĆ SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

P=Y/X=PRZYCHODY NETTO/KOSZTY

Jest to stosunek wyjścia z systemu produkcyjnego (przychody) do wejścia do systemu produkcyjnego (koszty).

W procesie produkcji techniczna współzależność między strumieniami nakładów czynników produkcji X, a strumieniami produktów Y tj. wyrobów lub usług, czyli relacja Y/X nazywana jest PRODUKTYWNOŚCIĄ.

MIERNIKI PRODUKTYWNOŚCI

1.Produktywność całkowita Pc=Y/X=efekty/nakłady

2.Produktywność cząstkowa Pcz=Y/Xcz gdzie:Xcz-cząstkowe nakłady stanowiące jeden lub kilka elementów wektora wejścia

NISKA PRODUKTYWNOŚĆ prowadzi do wysokich cen oraz zwiększa zapotrzebowanie na energię, materiały i powierzchnie produkcyjne bez wzrostu wyników produkcji.

WYSOKA PRODUKTYWNOŚĆ daje obniżenie kosztów wytwarzania, zwiększa wyniki produkcyjne i zysk.

KOSZTY STAŁE I ZMIENNE

Koszty ze względu na związek z rozmiarami produkcji dzielimy na stałe i zmienne.

KOSZTY STAŁE obejmują te składniki kosztów własnych, których poziom w zasadzie nie zmienia się przy zmianie rozmiarów produkcji (tzw.koszty gotowości produkcyjnych)

WŚRÓD KOSZTÓW STAŁYCH rozróżnia się:

1.koszty absolutnie stałe nie ulegające żadnym wahaniom przy zmianie rozmiarów produkcji

2.koszty skokowo stałe, niezmienne aż do określonego stopnia wykorzystania zdolności produ. Wzrastające skokowo i utrzymujące osiągnięty poziom mimo wzrostu produkcji.

KOSZTY ZMIENNE obejmują te składniki kosztów własnych, których poziom reaguje na zmiany rozmiarów produkcji tzn.rosną gdy wzrasta produkcja i maleją gdy zmniejszają się jej rozmiary.

W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBU REAGOWANIA NA ZMIANY ROZMIARÓW PRODUKCJI WYRÓŻNIA SIĘ:

1.koszty zmienne proporcjonalne rosnące lub malejące w takim samym tempie jak wzrastające lub spadające rozmiary produkcji

2.koszty zmienne progresywne-rosnące lub malejące szybciej niż wzrost lub spadek rozmiarów produkcji

3.koszty zmienne degresywne-rosnące lub malejące wolniej niż wzrost lub spadek rozmiarów produkcji

4.koszty zmienne regresywne-rosnące przy spadku rozmiarów produkcji, malejące przy ich wzroście(znacznie bardziej teoretyczne)

KOSZTY CAŁKOWITE są sumą kosztów stałych i kosztów zmiennych. Narastają wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji.

KOSZT JEDNOSTKOWY

1.przeciętny przypadający na jednostkę wyrobu Kp=Kc/X

2.krańcowy, rozumiany jako przyrost kosztu całkowitego spowodowany wzrostem rozmiarów prod. o jednostkę Kk=^Kc/^X

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY ROZMIARAMI PRODUKCJI A KSZTAŁTOWANIEM SIĘ KOSZTÓW

1. PRAWO PROPORCJONALNEJ WYDAJNOŚCI określa, że zmiany poziomu kosztów są proporcjonalne do zmian rozmiarów produkcji, a więc wytworzenie kolejnego wyrobu wymaga poniesienia takich samych nakładów.

Wraz ze wzrostem produkcji koszt wzrasta o jednakową wartość.

2. PRAWO NIEPROPORCJONALNEJ WYDAJNOŚCI oddziałuje w taki sposób, że po przekroczeniu pewnego pułapu rozmiarów produkcji wytworzenie kolejnego wyrobu będzie wymagało poniesienia coraz wyższych nakładów.

Do wielkości OA koszty rosną wolniej niż wzrasta produkcja, a po przekroczeniu granicy A szybciej.

3.DYNAMIKA KOSZTÓW JEDNOSTKOWYCH(prawo nieproporcjonalnej wydajności)

Krzywa kosztów przeciętnych ma kształt zbliżony do krzywej kosztów krańcowych i przecina się z nią w punkcie B, który wyznacza tzw. Technologiczne optimum produkcji. Oznacza to, że przy rozmiarach prod. mniejszych lub większych od odcinka OA jednostkowe koszty produkcji będą wyższe.

Rozmiary produkcji, przy których osiąga się najniższy koszt przeciętny przypadający na jednostkę wyrobu uznaje się za optymalny z technologicznego punktu widzenia.

PROCES PRODUKCYJNY

PROCES TRANSFORMACJI czyli przekształcenia wektora wejścia systemu produkcyjnego w wektor wyjścia nazywany jest procesem produkcyjnym.

PROCES PRODUKCYJNY jest upożadkowanym ciągiem działań, w wyniku którego konsument otrzymuje produkty, tj. wyroby lub usługi.

PROCES BADAŃ I ROZWOJU (przygotowanie produkcji) jest odpowiedzialny za:

1.gromadzenie kapitału i finansowanie projektu

2.prognozowanie i planowanie strategiczne

3.projektowanie produktu

4.konstrukcyjne przygotowanie produkcji

5.projektowanie procesu, systemu wytwórczego, zdolności produkcyjnych - techniczno-technologiczne produkcyjne przygotowanie produkcji

6.projektowanie lokalizacji

7.rozplanowanie maszyn i instalacji-inwestycyjne przygotowanie produkcji

8.przygotowanie czynników produkcji i szkolenie personelu

9.zapewnienie bazy surowcowej

PROCES DYSTRYBUCJI i obsługi klienta dotyczy zorganizowania i funkcjonowania sieci sprzedaży, obsługi serwisowej i badań marketingowych.

PROCES WYTWÓRCZY dotyczy wytwarzania produktu, czyli przetwarzania czynników produkcji w produkty.

PROCES WYTWÓRCZY POMOCNICZY dotyczy utrzymania ruchów i remontów, dostarczania czynników energetycznych i zapewnienia funkcjonowania tzw. Infrastruktury.

PROCES WYTWÓRCZY OBSŁUGOWY dotyczy obsługi administracyjnej bezpieczeństwa pracy i ochrony obiektów.

PODSTAWOWYMI CELAMI PROCESU PRODUKCYJNEGO SĄ:

1.celowość

2.dynamika

3.ekonomiczność

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

---