NEUROFIZJOLOGICZNEPODSTAWY KONCEPCJI NDT-BOBATH

NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY KONCEPCJI NDT-BOBATH

-Stadium zachowan ruchowych

-Integracyjna funkcja mozgu

-prawidlowy mechanizm kontroli podstawy

-wariantowosc i zmiennosc rozwoju psychomotorycznego

-plastycznosc mozgu

Bertha i Karel Bobath

Stadium zachowan ruchowych-obserwacja i analiza ruchu prawidlowego i nieprawidlowego

-analiza wplywu zmiennosci i aktywnosci odruchowej na rozwoj ruchowy

-znaczenie wariantowosci prawidlowego rozwoju

-wplyw srodowiska=otoczenia na rozwoj dziecka

-OBSERWACJA SPONTANICZNEJ AKTYWNOSCI I PRZYSTOSOWANIE jako najwazniejsze narzedzie diagnostyczne

Koncepcja Bobath-elementy

-Jakosc wzorca ruchowego i mechanizm ruchu

-stadium zachowan ruchowych

-prawidlowy mechanizm odruchu postawy

-prawidlowy mechanizm kontroli postawy

-wspomagania

-problem glówny pacjenta

-klasyfikacja porazenia mozgowego

Mechanizm kontroli postawy

-obraz dojrzewajacego OUN

-stan funkcjonalny OUN

-poziom intefracji

Prawidlowy mechanizm kontroli postawy

-napiecie posturalne

-prawidlowa organizacja unerwienia reciprokalnego

(stabilizacja, mobilnosc)

-prawidlowo skoordynowane różnorodna wzorce postawy i ruchu współzawodnistwo wzorców

-reakcja prostowania i reakcje równoważne

Prawidlowy mechanizam kontroli postawy

-zapewnia zdolnosc aktywnego przeciwstawiania sie sile grawitacji

-kontroluje postawe ciala-kazdy wzorzec ruchowy posiada swój wzorzec posturalny-nieuświadomiony, automatyczny

-umożliwia harmonijne, płynne, efektowne oraz ekonomiczne czynności ruchowe

Prawidłowy mechanizm kontroli postawy

-rozwój selektywnych zdysocjowanych przeciwko sile grawitacji

-prawidlowy wzorzec ruchowy jest indywidualnie zmienny i wariantowy, zróżnicowany

-klinicznie wyrażony osiaganiem „kamieni milowych”

-prawidlowe doświadczenia sensoryczne

Nieprawidlowy mechanizm kontroli postawy

-nieprawidlowe napiecie miesniowe

-brak aktywnosci przeciwko sile grawitacji

-synergie ruchowe

-nieprawidlowa kokontrakcja

-fiksacje i kompensacje

-brak osiagania kamieni milowych w rozwoju

-nieprawidlowe doswiadczenia sensomotoryczne

-powstawanie i utrwalanie nieprawidlowego wzorca postawy i ruchu

-wzorzec nieprawidlowy to schematy ruchowe

Globalny wzorzec wyprostny:

-nieprawidlowa ko...

-synergie ruchowe

-fiksacje i kompensacje

-brak osiagniecia kamieni milowych w rozwoju

-nieprawidlowe doswiadczenia senomotoryczne

Diagnoza o charakterze rozwojowym-ocena jakosci wzorca ruchowego

1)Jakosc

-Wzorca ruchowego

-Ukladów posturalnych w adaptacji do czynników zew

-Sposobu wykonywania ruchu

-Kontrola pozaycji i ruchu (motoryka spontaniczna, 8 pozaycji, motoryka stymulowana, --zmiana pozacji

Diagnoza-odnalezienie głównego problemu

Diagnoza winna byc dzielem zespolu profesjonalistow, potrafiacych okreslic najistotniejsze problemy:

-zdrowotne i rozwojowe dziecka

-na dzien dzisiajszy i na przyszlosc

Aktywne wzorce postawy i ruchu wplywajace na napiecie

-bezpieczna (dla terapeuty, dla pacjenta)

-zaakceptowana wszytskimi zmyslami

-postawa zgodna z wyrownaniem posturalnym liniowoscia-alignment

-aktywna

ALIGNMENT AKTYWNOSCI

1)Alignment-wyrownanie posturalne-rekacje prostowania:

-synmetria

-pozycja pośrednia

-reakcje prostowania

2) zaakceptowana aktywna pozycja- integracja sensoryczno-motoryczna

3)nie musimy podążać za pozycjami z sekwencjami rozwoju

POZYCJA->AKTYWNOŚĆ->

AKTYWNOŚĆ->UMIEJETNOŚĆ->FUNKCJA->

FUNKCJA->UCZESTNOCTWO

FUNKCJA-rozpatrywania w kontekście :

-zmysłowym

-odbiorczym(postrzeganie)

-poznawczym

-wzorce ruchu nie prowadza automatycznie do funkcji

-funkcja winna byc rozwijana we właściwym kontekscie-wlaściwa do wieku dziecka

-terapeuta pomaga w funkcji w najlepszy mozliwy sposób neutralizujac niepożądane zmiany napiecia

-istnieje możliwosć spontanicznego ruchu

-dziecko nie może mieć limitowanego ruchu bo jakość ruchu jest niewystarczajaca

-„my nie uczymy ruchow, umożliwiamy ich wykonywanie „

Funkcja wlaściwy kontekst:

-wlaściwa do wieku, mozliwosci, umiejetnosci dziecka

Patologia

-koncepcja rozwoju patologii i propozycja leczenia

-wielkosc i rodzaj napiecia miesniowego

-reakcje odruchowe reakcje toniczne

-brak reakcji prostowania i reakcji równoważnych

-nieprawidłowe wzorce postawy i ruchu

Terapia;

-Manipulacja tzw. Punktami kluczowymi

-techniki

K. BOBATH, B.BOBATH

-RIP-( REFLEX INHIBITING POSTURES) pozycje hamujace odruchy

-RIP-(REFLEX INHIBITING PATTERNS) wzorce hamujace odruchy

-TIP (TONES INFLUENCING PATTERNS) wzorce wpływajace na napiecie normalizacja!

-obecnie aktywne wzorce postawy I ruchu wpływajace na napiecie

NDT-BOBATH

-zmiana położenia czesci proksymalnej -zmiana napiecia czesci dystalnej -SHERRINGTON

- manipulacja tzw punktami kluczowymi

- kontrolowanie aktywnosci z tzw punktow kluczowych z uzyciem technik stymulacji proprioceptywnej i dotykowej

TECHANIKI- kontrolowanie aktywnosci z tzw punktow kluczowych z użyciem techniki stymulacji prioprioceptywnej i dotykowej

-PRESSURE

-TRACTION

-PLACING

-TAPPING

-PUSH-PULL

-WIBRACJA

-WIBRACJA-TRACTION

MOTORYKA GLOBALNA WPLYWA NA MOTORYKE PRECYZYJNA

-„jeżeli nie sprawiasz ze dziecko jest aktywne nie robisz nic”

-„jeżeli nie stymulujesz dziecka do osiagniecia nowych aktywnosci nic nie robisz”

Proponowana terapia aby byla skuteczna musisz byc realna odpowiedzia na problemy dziecka i rodziny w sferze

-zmyslowe(CVI)

-CZUCIOWE

-RUCHOWEJ

-PSYCHICZNEJ zgodnie z zasadami ICF (funkcja, aktywnosc, uczestnictwo)

Pacjent, rodzice i profesjonalisci współdecyduja o celach

Cele powinny byc realistyczne do potencjalu pacjenta wlasciwe do otoczenia i napotykanych trudnosci zycia codziennego

Uczestnictwo

ZASADY TERAPII

„nie doświadczac” sprzetu rehabilitacyjnego na dziecku wczesniej przygotuj dziecko

ZASADY POSTEPOWANIA:

-czas na reakcje dziecka

-obserwacja reakcji dziecka

-„krok po kroku”

-róznorodność wspomagan

-respektowanie tempa pracy dziecka

-uczenie jakosci ruchu dla funkcji

-pracujemy nad calym cialem

-dostosoawnie terapii do mozliwosci dziecka

CECHY TERAPII- DZISIAJ

-dlugosc i sila miesni, zakres ruchow, motywacja, sensoryczno-motoryczne zaakceptowanie

-dowody kliniczne

-używaj zasad ICF

-specyficzne przygotowanie dla poszczególnego zadania

-aktywacja dziecka w zadaniu

-redukcja rak

-wiecej srodowiskowych uwarunkowan

-uczestnictwo w prawdziwym swiecie

S-SPECYFICZNA

M-MIERZALNA

A-ZAAKCEPTOWANA

R-REALNA

T-OGRANICZONA W CZASIE

NDT-BOBATH:

-aktywnosc

-funkcja

-uczestnictwo

-niezaleznosc

KONCEPSCJA BOBATH A ICF

-poczatkowo oparta o rodzaj i dystrybucje napiecia miesniowego obejmuje takze problemy towarzyszace MPD

-wykorzystuje czyste postaci dla zrozumienia postaci mieszanych MPD

-dziala w nawiazaniu do ICF, MASC,GMFCS

-postawy koncepcji NDT_BOBATH:

Pozostaja niezmienne,

Postrzegane sa zgodnie z aktualna wiedza i zaadoptowane sa do struktury ICF

-zawiera definicje zdrowia i dziedzin pokrewnych (budowa funkcja struktura aktywnosc uczestnictwo)

-stanowi miedzynarodowy jezyk

-cele i rodzaj terapii

-srodowisko, czynniki zew i wew

Dla szpitali, centrow reh. Domow pomocy

-kladzie nacisk na funkcje

SWIATOWA ORGANIZACJA ZDROWIA-WHO

-uszkodzeni- utrata lub nieprawidlowosc struktury lub funkcji psychicznej, fizjologicznej lub anatomicznej

-niepelnosprawnosc-wszelkie organiczenie lub brak (wynikajacy z uszkodzenia) mozliwosci wykonywania oewnych czynnosci w sposob lub w zakresie uznanym za normalny dla ludzi LIMIT AKTYWNOSCI

-uposledzenie-niesprawnosc poszkodowanie wynikajace z uszkodzenia lub niepelnosprawnosci ktore ogranicza lub uniemozliwia danej osobie pelnienia takich ról jakie uznaje sie za normalne (uwzgledniajac wiek plec czynniki spoleczne i kulturowe)

OGRANICZENIE UCZESTNICTWA

KONCEPCJA BOBATH

-jest podejsciem do rozwiazywania problemu:

-analiza glownego problemu pacjenta jest baza do oceny klinicznej, terapii(interwencji) i postepowania z osobami z uszkodzeniami motorycznymi, zmyslowymi, percepcyjnymi i poznawczymi w wyniku uszkodzenia CSN

-aktywnosc pacenta analizowane sa w oparciu o zrozumienie funkcji (wlaczajac jakosc napiecia miesniowego, wzorce postawy, i ruchu) i ich wplyw na partycypowanie pacjenta w zyciu codziennym

KONCEPCJA NDT-BOBATH

-oferuje SPÓJNOŚĆ postepowania diagnostyczno-terapeutycznego

PODSUMOWANIE;

-koncepcja nie metoda

-koncepcja Bobath -nie Bobaty

-podejscie do rozwiazania problemu głównego pacjenta

-motoryka globalna wplyw na motoryke dystalna

-kontrolowanie aktywnosci z tzw punktów kluczowuch z użyciem techniki stymulacji proprioceptywnej i dotykowej- nie manipulacji pukntami kluczowymi

-nie uzywaj słów hamowanie rozluznienie

-w terapii nie odtwarzamy rozwoju prawidlowego_-poszukujemy aktywnej pozycji do funkcji

-jakosc a funkcja ( NIDGY JAKOSC NAD FUNKCJA- FUNKCJA PRZEZ JAKOSC)

- nie zabraniamy nieprawidlowego ruchu

-„my nie uczymy ruchow, umozliwiamy ich wykonywanie”

-„jezeli nie sprawiasz ze dziecko jest aktywne nie robisz nic”

NDT-BOBATH (WYKLAD II)

PUNKTY KLUCZOWE

-obszary zlokalizowane w obrebie ciala wykazujace swoistą gestość receptorów

-poprzez punkty kluczowe terapeuta może kontrolować przebieg ruchu, przeprowadzić facilitację (torowanie) lub inhibicje (hamowanie) odpowiedzi organizmu

PUKNTY KLUCZOWE-wykorzystanie

-podczas badania

-do pozycjonowania (ukladania, zmian pozycji)

-jako orientacji w linii środkowej ciala

-do reedukacji równowagi

-do oddzialywania na napiecie miesniowe

-do torowania fizjologicznych wzorcow ruchowych

KONCEPCJA NDT-BOBATH -ZASADY TERAPII

-rozpoczynamy terapie tak wczesnie jak to jest możliwe

-terapeuta pracuje z pacjentem indywidualnie

-podczas terapii uwzgledniamy porazone cześci ciała

-osiągniecie samodzielności dnia codziennego jak :

Toaleta, higiena, ubieranie sie , spozywanie posiłków

-poprawa jakości zycia -usmiech na twarzy pacjenta świadczy o skuteczności terapii

-terapeuta facilituje poprzez swoje rece oraz poprzez otoczenie

-zdaniem terapeuty jest dostarczyć oacjentowi jak najwiecej RÓŻNORODNYCH bodzców

-terapie rozpoczynamy od normalizacji napiecia

-torowanie prawidlowych wzorcow ruchowych

-pacjent aktywnie uczestniczy w terapii

-motywowanie pacjenta poprzez terapie rozwiazywania problemow

-facilitacje prowadzimy od czesci proksymalnych ku dystalnym poprzez prace na odpowiednich punktach kluczowych ( mostek kregosłup barki miednica)

-prowadzenie pacjenta odbywa sie prze 24 godziny w ciagu doby (uwzglednic wszystko co ma wpływ na pacjenta środowisko, opiekunowie)

-zaproponować pacjentowi tyle pomocy ile trzeba i tak mało jak to mozliwe

-koncepcja zespolu interdydcyplinarnego terapeutycznego ( mozliwie najpelniejszy powrot funkcji)- lekarz pielegniarka fuzjoterapeuta logopeda neuropsycholog (wspolne ustalenie celów i strategii terapii, prawidlowy sposob prowadzenia pacjenta)

-pacjent jest usprawniany jako caly czlowiek

OCHORONA STAWU BARKOWEGO

-staw barkowy powinnien byc zawsze uwzgledniany procesie reh

-bolesny bark dotyka okolo 70% wszystkich pacjentow z hemiplegia (WHO)

-jak wskazuja wyniki badan przyczyna bolesnego barku jest czesto nieprawidlowa obsluga pacjenta

-prawidlowo prowadzona terapia ( koncepcja 24) terapia może zapobiec bolowi barku

LINIOWOŚĆ (ALIGNMENT)

-konieczna dla utrzymania prawidlowej postawy oraz skoordynowanego, ekonomicznego i celowego przebiegu ruchu

-wszytskie czesci narzadu ruchu (kości, więzadla, torebki stawowe ściegna miesnie) musza w kazdej chwili (postawa/wzorzec ruchowy) znajdowac sie wzgledem siebie w ściśle okreslonym położeniu

PERCEPCJA CIALA

„percepscja obejmuje wszystkie mechanizmy ktore biora udzial w przetrwaniu bodzców danej, aktualnej stuacji- właczajac plastycznosc zmysłów -wysoki poziom organizacji-odpowiednie systemy pamieci i zdolnosci odtwarzania pamieci”

PERCEPCJA:

-obejmuje mechanizmy ktore przetwarzaja docierajace di nas bodzce i pozwalaja nam sie zorientowac w aktualnej sytulacji

-oznacza zrozumienie otoczenia (srodowiska) i nas samych

-o problemach z percepcja ciala wnioskujemy na podstawie zachowania pacjenta

ZABURZENIE PERCEPCJI CIALA

-pacjent z zaburzeniami percepcji ciala czesto sa blednie oceniani jako pacjenci bez motywacji czy niechetni do terapii

-czesto decyzja (bledna) o zmianie terapeuty lub wrecz zaniechanie terapii w chwili gdy pacjent niechetnie wspołpracuje

Terapeuci powinni rozpoznac zaburzenia percepcji ciala oraz dac pacjentowi czas da nauki, Powinni zagwarantowac systematyczna terapie

KONCEPCJA BOBATH

(CZEGO POWINNISMY UNIKAC)

-podwyższonego zaglówka łóżka w leżeniu na plecach

-miekich poduszek, zbyt miekkich meteracy, lóżek wodnych

-uchwytów przy łóżku

-twardego podparcia stóp

-przedmiotow w rece niedowladnej/ porażonej

-infuzji w obrebie strony niedowladnej/poraznej

PLASTYCZNOSC-„jest to zdolnosc wszytskich komorek na kazdym poziomie ich rozwoju do zmiany kazdego aspektu ich fenotypu jako odpowiedzi na odchylenie od normy w ich warunkach wew lub otoczeniu”

PROBLEMATYKA PACJENTOW Z HEMIPLEGIA W ODNIESIENIU DO NORMALNEGO RUCHU

Czynniki potrzebne do realizacji normalnego ruchu vs. Patologia

-normalny ruch mozliwy jest dzieki prawidlowemu funkcjonowaniu wielu czynników;

a)napiecie miesniowe

b)sila miesniowa

c)ruch selektywny

d)zrozumienie zadania (na poziomie zarowno werbalnym jak i niewerbalnym)

Czynniki normalnego ruchu- patologia

-koordynynacja

-równowaga

-ruchomosc

-percepcja

-motywacja