1. Podaj przykład rozumowania redukcyjnego w postaci wnioskowania i uzasadnij dlaczego jest to rozumowanie redukcyjne.
2. Podstaw zmienne do następującego rozumowania i sprawdź metodą nie wprost (skróconą) czy otrzymana formuła to prawo logiczne:
„Jeżeli X cierpi na chorobę psychiczną to nie mógł rozpoznać znaczenia czynu lub nie mógł pokierować swym postępowaniem a stwierdzono, że nie mógł rozpoznać znaczenia czynu oraz nie mógł pokierować swym postępowaniem, wywnioskowano stąd, iż X cierpi na chorobę psychiczną.”
p- X cierpi na chorobę psychiczną
q- nie mógł rozpoznać znaczenia czynu
r- nie mógł pokierować swym postępowaniem
{[p→(q v r)] ^ (q ^ r)}→ p Nie jest to prawo logiczne.
3. W brakującym trybie sylogicznym brakujacą przesłanką mniejszą jest:
PaM a) SiM
____ b) MeS
SoP c) SoM
d) MoS
4. Jaki stosunek zachodzi między zakresami nazw:
nazwa ogólna - nazwa jednostkowa (stosunek nadrzędności)
nazwa - wyraz (s. podrzędności)
definicja - zdanie (s. krzyżowania)
zdanie pytajne - zdanie w sensie logicznym (s. wyłączania się)
5. Regułę „modus tollendo tollens” można wyrazić za pomocą stwierdzenia:
Jeżeli prawdziwa jest implikacja i fałszywy jest jej poprzednik, to prawdziwy jest jej poprzednik.
Jeżeli prawdziwa jest implikacja i fałszywy jest jej poprzednik, to prawdziwy jest jej następnik.
Jeżeli prawdziwa jest implikacja i fałszywy jest jej następnik, to fałszywy jest jej poprzednik.
6. Jaka relacja zachodzi między zdaniami: „Żaden student SGH nie oblał egzaminu.” i „Każdy student w SGH oblał egzamin.”? Zbuduj zdania sprzeczne do danych.
„Żaden student SGH nie oblał egzaminu.” SeP
„Każdy student w SGH oblał egzamin.” SaP
Między zdaniami zachodzi relacja przeciwieństwa.
Zdania sprzecznego danych:
Niektórzy studenci SGH oblali egzamin. SiP
Niektórzy studenci SGH nie oblali egzaminu. SoP
7. Podstaw zmienne do następującego rozumowania i sprawdź metodą nie wprost (skróconą) czy otrzymana formuła to prawo logiczne:
„Jeżeli X popełnił rabunek to o ile przestępstwo to zostało wykryte, X ukarano sądownie; lecz X nie ukarano sądownie a zatem X nie popełnił rabunku lub przestępstwo nie zostało wykryte.”
p- X popełnił rabunek
q- przestępstwo to zostało
r- X ukarano sądownie
{[p→(q→r)] ^ ~r}→(~p v ~q) Jest to prawo logiczne.
8. Sprawdź czy następujące tryby sylogiczne odpowiadają warunkom poprawności:
a) b) c)
MoP PiM PoM
SaM SaM MiS
____ ____ ____
SiP SiP SiP
tryb niepoprawny, poniew. jedna z przesłanek jest przecząca a wniosek jest twierdzący
tryb niepoprawny, ponieważ termin średni (M) ani razu nie rozłożony w przesłankach
tryb niepoprawny , ponieważ obie przesłanki są szczegółowe.
9. Wnioskowanie entymematyczne to wnioskowanie w którym:
przedstawiono wszystkie przesłanki
pominięto co najmniej jedną przesłankę
pominięto wniosek
10. Wartość logiczna przysługuje jedynie definicjom:
sprawozdawczym
regulującym
projektującym
11. Reguła „modus ponendo ponens” ma brzmienie:
…
Jeżeli prawdziwa jest implikacja i prawdziwy jej poprzednik, to prawdziwy jest jej następnik.
…
12. W definicji klasycznej mianem różnicy gatunkowej określamy wyrażenie:
a) nadrzędne do wyrażenia definiowanego
b) definiowane
c) redukujące zakres (treść) wyrażenia nadrzędnego do zakresu (treści) wyrażenia definiowanego
13. Wykaż za pomocą kół, jaka zachodzi relacja między następującymi nazwami:
ptak, wróbel, istota żyjąca w Polsce.
(ptaki i istoty krzyżują się, wróble w ptakach i krzyżują się z istotami)
14. Podstaw zmienne do następującego rozumowania i sprawdź metodą nie wprost (skróconą) czy otrzymana formuła to prawo logiczne:
„Jeżeli kogoś przyjęto do rodu szlacheckiego stawał się szlachcicem i jeżeli król nadał komuś szlachectwo stawał się szlachcicem i jeżeli zatem prawdą jest, że s stosunku do niego miała miejsce adopcja lub nobilitacja to prawdą jest, że został szlachcicem.”
p- X przyjęto do rodu szlacheckiego (adopcja X)
q- X stawał się szlachcicem
r- król nadał X szlachectwo (nobilitacja X)
[(p→q) ^ (r→q) ^ (p v r)] → q Jest to prawo logiczne.
15. Przedstaw w symbolice rachunku nazw pięć przykładów wnioskowania zwanego opozycją zdań. Podaj odpowiednio przykłady w języku naturalnym.
nadrzędność SeP→SoP
np.: Jeśli żaden żołnierz nie jest lotnikiem, to niektórzy żołnierze nie są lotnikami.
podprzeciwieństwo (SiP)'→SoP
podrzędność (SiP)'→(Sap)'
przeciwieństwo SaP→(SeP)'
sprzeczność SaP→(SoP)'
16. Wyprowadź konkluzję z następujących przesłanek:
MiP PeM
Mas Mis
____ ____
SiP SoP
17. Ze zdania: “Nieprawda, że zarazem zwiększa sie popyt i zmniejsza się podaż” wynika:
Nieprawda, że zarazem zwiększa się popyt i zmniejsza się podaż
Nieprawda, że zarazem zmniejsza się podaż i zwiększa podaż
Nieprawda, że zarazem zwiększa się popyt i nieprawda, że zarazem zmniejsza się podaż.
Nieprawda, że zwiększa się popyt lub nieprawda, że zmniejsza się podaż.
(I Prawo De Morgana)
18. Wyrażenia „zdanie” i „funkcja zdaniowa” można stosować zamiennie
a) we wszystkich sytuacjach
b) tylko w sytuacjach, gdy nie prowadzi do porozumień
c) w ogóle jest to niedopuszczalne
19. Jakiego rodzaju funktorem jest funktor „wykonany” w wyrażeniu „Stolik pod telewizor został wykonany z drewna dębowego.”
zdaniotwórczy
nazwotwórczy
funktotwórczy
Ja miałam to zdanie ze świadkiem, trochę inaczej brzmiało na końcu niż to napisałaś, ale nie pamiętam.
Miałam też sprawdzić czy poprawne są tryby sylogiczne.
Było pytanie testowe: Reguły określające znaczenie poszczególnych nazw w języku to funkcja, odpowiedź: semantyczna języka (ale jeszcze sprawdźcie).
Opisać modus ponendo tollens, przykład w języku naturalnym i sprawdzić metodą zerojedynkową.
I jeszcze to pytanie z podażą i popytem i ostatnie z zakresami nazw.
4