Podstawy nauki o zarządzaniu.
Przedmiotem nauki o zarządzaniu jest działalność zorganizowana, a szczególnie aspekt motywowania ludzi do działalności zorganizowanej z punktu widzenia sprawdzania tych działań. (Teoria ta wyrosła z praktyki, a nie z teorii. Wszystko zaczęło się w USA w fabryce samochodów Forda.)
Zadaniami nauki o organizacji i zarządzaniu są:
Dostarczenie naukowej wiedzy teoretycznej o przemianach w racjonalizacji (tonu) działalności ludzkiej.
Upowszechnianie praktycznej wiedzy
Przekazywanie wiedzy naukowej i ochrona jej przed zniekształceniem i zapomnieniem
Pobudowanie społeczeństwa do wpływania na racjonalizację i sprawność działań zorganizowanych
Za twórców naukowej teorii zarządzania uważa się Taylora, Fayola, Adamieckiego.
Różne podejścia w zarządzaniu.
Podejścia te ewoluowały rozwijając naukową teorię o zarządzaniu aż do dnia dzisiejszego.
Podejścia:
Klasyczne- składa się z dwóch wyodrębnionych gałęzi:
Naukowego zarządzania- poszukiwanie rozwiązań polepszania jakości wydajności pracy.
Na początku XX w. jako poważny problem gospodarka wymienia wydajność. Gospodarka się rozwijała , kapitał był łatwo dostępny, ale jednocześnie panował niedobór wykwalifikowanej siły roboczej . W związku z tym zaczęto poszukiwać sposobów bardziej efektywnego wykorzystywania już istniejącej siły roboczej. Skoncentrowano się między innymi także na sposobach poprawy wyników osiąganych nie tylko zespołowo ale również przez pojedynczych robotników. Wyniki te doprowadziły do powstania naukowego zarządzania. Zdaniem Taylora naukowe zarządzanie powinno opierać się na 4 podstawowych zasadach:
Naukowego opracowania każdego elementu pracy ludzkiej w miejsce metod zdroworozsądkowych.
Naukowego doboru oraz stopniowego szkolenia i doskonalenia robotników (przydzielenie pracy).
Współpracy kierownictwa i robotników w celu realizacji naukowych zasad zarządzania (przyjazna atmosfera).
Prawa równego podziału pracy i odpowiedzialności między kierownictwem i robotnikami w miejsce ówcześnie istniejącego maksymalnego obciążenia pracowników wykonawczych (przypisanie odpowiednich obowiązków i odpowiednie dopasowanie odpowiedzialności).
Administracyjnego zarządzani- podczas gdy naukowe zarządzanie zajmuje się pracą poszczególnych pracowników, zarządzanie administracyjne koncentruje się na zarządzaniu całą administracją.
Naukowe- zwrócenie uwagi na pracownika
Administracyjne- ogólne spojrzenie na firmę
Problemy jakie stara się rozwiązać w ramach zarządzania administracyjnego:
Rozgraniczanie ściśle określonych kompetencji niezbędnych do spełniania poszczególnych funkcji.
Rozłączny podział pracy administracyjnej między poszczególne stanowiska i wyraźna specjalizacja w sferze zadań.
Budowa hierarchii funkcji i stanowisk oraz niesprzecznej sieci zależności pomiędzy nimi .
Utworzenie dyscypliny pracy.
Podporządkowanie interesu osobistego wymogom sprawnego funkcjonowania całej organizacji.
Definicje organizacji.
Pewien szczególny rodzaj stosunków części do siebie i do złożonej z nich całości. Stosunek ten polega na tym, że części współ przyczyniają się do powodzenia całości.
Przedmiot założony z elementów powiązanych tak ze sobą, że tworzą całość i różnią się od każdego z elementów tworzących.
System zachowujący się rozmyślnie posiadający przynajmniej dwa podsystemy zachowujące się także rozmyślnie i mający wspólne zamierzenia (cele), które zmuszają do wprowadzenia podziału pracy a system informacyjny i komunikacyjny umożliwia interakcje między względnie autonomicznymi podsystemami przy czym przynajmniej jeden z tych podsystemów pełni funkcję regulacyjno- sterującą w systemie.
Kolektyw powoływany do realizacji względnie ściśle określonych celów na mniej lub więcej trwałej podstawie posiadających względnie ściśle wyznaczone granice. Normatywny porządek, hierarchię władcy, określony system przepływu informacji oraz system bodźców, który skłania uczestników do współdziałania.
Cechy organizacji:
Twory człowieka (artefakty) stworzonymi dal wykonywania określonego celu. Organizacje są celowo zorganizowane.
W ich skład wchodzą ludzie stanowiąc niezbędny element każdej organizacji oraz środki rzeczowe i finansowe, którymi ci ludzie posługują się w swych działaniach.
Systemy z zachowującymi się rozmyślnie jednostkami zdolnymi do korygowania, a nawet zmiany pierwotnie wyznaczonych celów.
Są wyodrębnione z o toczenia a równocześnie otwarte. Czerpią z otoczenia ludzi, energię, materię, informację i wartości, ale tez dostarczają otoczeniu dobra, wartości i informację.
Są struktrealizowane- w pewien sposób uporządkowane wewnętrznie i zhierarchizowane w systemie.
Są złożone.
Mają wyodrębniony człon skierowany (sortujący). Są systemami samoorganizującymi się, zdolnymi do podnoszenia stopnia swego wewnętrznego uporządkowania. Utrwalają sposoby zachowania ludzi i funkcjonowania organizacji i formalizacji.
Są stabilnie zdolne do utrzymania równowagi wewnętrznej mimo zmian zachodzących w otoczeniu w drodze homeostazy lub ekspansji.
Są ekwifinalne.