Części mowy

Odmienne :

• Rzeczownik: kto? co? żywotne i nieżywotne (przypadki i liczby)

• Przymiotnik ( wg.Dunaja zaimki dzierżawcze mój, twój, nasz, wasz, ich, jego, jej) jaki? który? czyj? ( przypadek,liczba,rodzaj,stopień)

• Dopełnienie (tak, nie, nie wiem, oczywiście, jasne, naturalnie, zgoda…)

• Czasownik :co robi? co się z nim dzieje ?Osobowe: osoba, liczba, rodzaj (w l.m- m.os (ONI) n.m.os (ONE),tryb: oznajmujący,rozkazujący i pytający, aspekt: dokonany,niedokonany,strony. Nieosobowe: bezokolicznik(-eć,-ać) , formy zakończone na (-no,-to),modalne(trzeba,warto,należy),imiesłowy przymiotnikowe

• Zaimek : ja, ty, my, wy, oni, one, ona, on, ono ,tyle, się, siebie, sobie, kto? co? jaki? który? gdzie? kiedy? jak? komu? czemu? kogo?, ktoś, coś, jakiś, gdzieś, kiedyś, się, ile,cokolwiek, nic, nikt, żaden, nigdy, nigdzie, mój, twój, nasz, wasz, ich, jego, jej, ten, ta, to, tamten, tam, tu, ów, tędy, taki, ci, tamci, owi, względny- kiedy?, jak?, gdzie?.

• Liczebnik: główne - jeden, dwa, dziesięć, sto, tysiąc, milion, porządkowe - pierwszy, setny, ułamkowe - ćwierć, pół, półtora, jedna druga, zbiorowe - dwoje, troje, czworo, mnożne - podwójny, potrójny, poczwórny, nieokreślone - niewiele, kilka, kilkadziesiąt, kilkaset, wiele, trochę, dużo, mało, wielorakie - dwojaki, trojaki, wielokrotne - trzykroć, wielowyrazowe - dwadzieścia dwa, sto dziewięćdziesiąt dwa (przypadki)

Nieodmienne:

• Przysłówek (pytanie: jak? gdzie? kiedy?)

• Przyimek : proste - z, do, na, bez, za, pod, u, w, nad, od, po, złożone- poprzez, znad, zza, obok, około, oprócz, spod, spoza, znad, ponad, poprzez, pośród, pomiędzy, wbrew, pomimo, wtórne! -wśród, wzdłuż,obok , wyrażenie przyimkowe= przyimek+ liczebnik/rzeczownik/ przymiotnik.

• Spójnik : a, i, oraz, tudzież, albo, bądź, czy, lub, ani, ni, aczkolwiek, ale, jednak, lecz, natomiast, zaś, czyli, mianowicie, dlatego, i, przeto, tedy, więc, zatem, toteż, aby, bo, choć, czy, jeżeli, ponieważ, że.

• Wykrzyknik- a, ach, auć, uff, uwaga,ech, o rany, o rety, o matko i córko, o boże, o chryste, o dziwo, o jeju, o jezu, o jezusie nazareński, o jezusie słodki,

• Partykuła/ Modulant: wzmacniające(no,-że,-ż), pytające(czy,-li), przypuszczające(-by), rozkazujące( niech,oby), przeczące(nie).

• Inne : Relator łączy się z zaimkiem względnym(kiedy?, jak?, gdzie)!!