Układ oddechowy
Oddychanie
Oddychanie zewnętrzne - wymiana w płucach
Oddychanie wewnętrzne - spalanie tlenu w komórkach
Układ oddechowy:
Narząd wymiany - płuca
Pompa - klatka piersiowa, mięśnie, unerwienie
Oddychanie zewnętrzne
Wymiana gazowa w obrębie płuc.
Zachodzi dzięki ruchom oddechowym i przepływie krwi przez płuca.
Powstaje różnica ciśnień między powietrzem pęcherzykowym a otoczeniem pod wpływem zmiany objętości klatki piersiowej. Powietrze jest zasysane do płuc.
Ruchy oddechowe:
Płuca zamknięte w jamie klatki piersiowej.
Płuca powleczone opłucną płucną
Ściana klatki piersiowej pokryta opłucną ścienną
Pomiędzy nimi - przestrzeń opłucnowa
Przy urodzeniu wraz z 1. wdechem w jamie opłucnej powstaje podciśnienie (-2 do -6 mmHg)
Rozciąganie tkanki płucnej podczas wdechu, utrzymywanie w rozprężeniu podczas wydechu.
Między listkami minimalna ilość płynu (1-2ml), zapewnia on:
Minimalizację tarcia
Kohezję
Mięśnie oddechowe:
Przepona
mm. międzyżebrowe zewnętrzne
mm. zębaty piersiowy i najszerszy grzbietu
mm. międzyżebrowe wewnętrzne
mm. tłoczni brzusznej
Skurcz mięśni wdechowych - wdech:
Pokonanie elastyczności płuc i klatki piersiowej
Pokonanie oporu prądu powietrza w drogach oddechowych
Przepona:
Skurcz powoduje pociągnięcie płuc w dół
Oddychanie typu brzusznego
70% objętości oddechowej
Mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne:
- mostek ku górze i do przodu
- żebra na boki
Wydech:
Akt bierny, uwolnienie energii nagromadzonej w elementach elastycznych
Nasilony wydech - udział mięśni oddechowych
Podczas kaszlu i kichania również biorą udział mięśnie wydechowe.
Prawidłowe liczby oddechów:
Ho: 12-20
Eq: 8-16
Bo: 10-30
Ov, Cap: 12-20
Su: 8-16
Ca, Fel: 10-30
Wzrost liczby oddechów:
Emocje
Wysiłek
Ciąża
Gorączka
Procesy chorobowe
Zmniejszenie liczby oddechów:
Sen
Narkoza
Przepływ powietrza w płucach w trakcie wdechu:
Bardziej ujemne ciśnienie w jamie opłucnej
Rozprężanie pęcherzyków
Spadek ciśnienia w pęcherzykach poniżej ciśnienia atmosferycznego
Zassanie powietrza
Przepływ powietrza w płucach w trakcie wydechu:
Powrót elementów sprężystych do stanu spoczynkowego
Wzrost ciśnienia w j. opłucnej i w pęcherzykach
Wypchnięcie powietrza
Pojemność płuc
Pojemność oddechowa:
Objętość powietrza pobierana przy każdym spokojnym wdechu (500ml)
Pojemność minutowa:
Objętość pobrana w ciągu minuty (6000 ml)
Pojemność życiowa:
Pojemność płuc od najsilniejszego wdechu do najsilniejszego wydechu.
Zawiera:
Pojemność oddechową
Pojemność uzupełniającą
Powietrze zapasowe
Powietrze zalegające:
Powietrze pozostające w płucach po maksymalnym wydechu.
Zawiera:
Powietrze zapadowe
Powietrze pęcherzykowe
Powietrze zapadowe:
Utrzymywane w płucach dzięki ujemnemu ciśnieniu w jamie opłucnej.
Po zlikwidowaniu podciśnienia - zanika
Powietrze pęcherzykowe:
Od pierwszego wdechu zawsze w płucach.
Medycyna sądowa.
Pojemność życiowa płuc zależ od:
Siły mięśni oddechowych
Budowy klatki piersiowej
Podatności płuc i klatki
Drożności dróg oddechowych
Pozycji ciała
Płci
Spirometria:
Oznaczenie pojemności:
Pojemność życiowa
Pojemność oddechowa + zapasowa
Pojemność zapasowa
Pojemność oddechowa = 2 - 3
Pojemność minutowa = 2 - 3 x liczba oddechów
Pojemność uzupełniająca = 1 - 2
Torakografia