1. Podstawowe informacje

Czym jest keramzyt?

W formie użytkowej jest to granulowane kruszywo o strukturze porowatej, owalnym kształcie i różnym stopniu uziarnienia wynikającym z rodzaju frakcji. Najlepszy budulec ścian stosowany w nowoczesnym budownictwie. Określany jako „gliniane złoto'.

Od kiedy jest stosowany?

Od początku XX wieku wytwarzany jest na skalę przemysłową. Produkcję rozpowszechnili Amerykanie; pod nazwą haydit (od nazwiska osoby, która go opatentowała). Bardzo szybko rozpowszechnił się na zachodnich i skandynawskich rynkach budowlanych. W Polsce produkcję rozpoczęto w latach 70.

  1. Produkcja.

Surowcem do produkcji jest jedynie oczyszczona glina, bez jakichkolwiek substancji szkodliwych. Proces produkcji polega na składowaniu surowca bezpośrednio po wydobyciu tzw. leżakowanie, następnie następuje rozdrobnienie i rozrobienie z wodą. Nie stosuje się żadnych dodatkowych domieszek. Powstałą w dotychczasowym procesie masę charakteryzuje duża plastyczność, jest ona następnie wypalana w temperaturze 1250 stopni Celsjusza w obrotowych piecach, podczas tego procesu kulki gliny kilkakrotnie zwiększają swoją objętość. Tak tworzą się porowate, pokryte ceramiczną powłoką ( o grubości 0,5-1 mm) kulki barwy czerwono-brązowej. Po ostudzeniu keramzyt sortuje się metodą przesiewu na poszczególne frakcje.W trakcie procesu wytwarzania keramzytu nie nie powstają odpady, a surowiec do jego produkcji dostarczają rodzime złoża glin ilastych na Pomorzu Gdańskim i Mazowszu.

  1. Frakcje.

W procesie wypalania keramzytu można uzyskać różne frakcje tego materiału. Po sortowaniu keramzyt jest dostępny w następujących frakcjach:

- frakcja 0-2 mm (ciężar objętościowy - 425-575 kg/m3)

- frakcja 2-4 mm (ciężar objętościowy - 332-449 kg/m3)

- frakcja 4-8 mm (ciężar objętościowy - 280-380 kg/m3)

- frakcja 4-10 mm (ciężar objętościowy - 270-370 kg/m3)

- frakcja 8-20 mm - (ciężar objętościowy - 230-310 kg/m3)

- frakcja 10-20 mm - (ciężar objętościowy - 230-310 kg/m3)

Do czego stosowane są poszczególne frakcje?

- 0-2 mm - kruszywo do produkcji zapraw ciepłochłonnych
- 2-4, 4-8, 4-10 mm - surowiec idealny do produkcji pustaków, elementów drobno i wielkowymiarowych oraz lekkich betonów
- 10-20 mm - materiał niezastąpiony w geotechnice, ogrodnictwie i różnego rodzaju izolacjach.

  1. Właściwości.

1. Keramzyt charakteryzuje się niskim współczynnikiem przewodności cieplnej co sprawia, że można wykorzystywać go do wykonywania elementów o doskonałej izolacyjności - ściana z keramzytu o grubości 15 centymetrów izoluje w równym stopniu, co ściana z cegły o grubości pół metra,

2. Keramzyt jest doskonałym kumulatorem ciepła, dzięki czemu ściana z keramzytu potrafi utrzymać ciepło dłużej niż ściany z innych materiałów budowlanych,

3. Paroprzepuszczalność - dzięki czemu w naszych domach utrzymuje się bardzo korzystny mikroklimat. Wyroby z keramzytu charakteryzuje najlepsza paroprzepuszczalność spośród wszystkich materiałów dostępnych na rynku. Oznacza to, że ściany i stropy keramzytobetonowe swobodnie odprowadzają parę wodną na zewnątrz budynku nie dopuszczając do zawilgocenia budynku, a jak wiadomo tylko suchy materiał jest dobrym izolatorem przed zimnem. 

4. Keramzyt jest odporny na czynniki chemiczne, atmosferyczne, grzyby, owady i gryzonie.

5. Keramzyt jest materiałem bezwonnym, pozbawionym związków palnych, mrozoodpornym, posiada małą nasiąkliwość i szybko oddaje wilgoć

6. Keramzyt jest czterokrotnie lżejszy od kruszyw naturalnych, jednak pomimo swej lekkości jest bardzo wytrzymały na ściskanie, jednocześnie zapewniając konstrukcjom budowlanym jedne z najlepszych właściwości statycznych.

7. Keramzyt jest niepalny - elementy budowlane z keramzytu posiadają najwyższą klasę odporności ogniowej (klasa A),

8. Struktura keramzytu zapewnia ścianom doskonałe właściwości dźwiękochłonne co przekłada się na komfort mieszkania w tego typu budynkach.

  1. Zastosowanie.

-budownictwo,

-drogownictwo, (do produkcji masy asfaltowej, do wykonywania konstrukcji lekkich nasypów drogowych)

-rolnictwo, (stosuje się ściółkowanie w celu zahamowania rozwoju chwastów)

-ogrodnictwo, (do pokrycia gruntów wokół krzewów i rabatów kwiatowych)

-kwiaciarstwo, (jako składnik podłoży (w mieszankach z torfem, w ilości nie przekraczającej 1/3 objętości) do uprawy gerber, anturium, skrzydłokwiatu i innych)

-hydroponika, (czyli bez gruntowa uprawa roślin)

-geotechnika, (dzięki małemu ciężarowi i niezłej wytrzymałości nadaje się zwłaszcza do naprawy, wzmacniania i poprawy stabilności uszkodzonych bądź nierównomiernie osiadających nasypów, zboczy lub dróg)

-radiestezja, (technika rzekomego wykrywania cieków wodnych i minerałów za pomocą specjalnej różdżki, wahadła)

-drenaż.

  1. Zastosowanie w budownictwie.

* Frakcje drobne w gotowych wyrobach wpływają na wytrzymałość i pozwalają na wykonywanie elementów konstrukcyjnych oraz są składnikami niektórych odmian tynków i zapraw,

* Frakcje grubsze zachowują cechy izolacyjno-konstrukcyjne,

* Frakcje najgrubsze - cechy izolacyjne (niekonstrukcyjne).

Poprzez odpowiednie dobieranie frakcji uzyskuje się wyroby o określonej jakości (tzn. o stałych parametrach, a więc zachowujących powtarzalność właściwości). To właśnie z tych powodów zakres zastosowania keramzytu w budynku jest dość obszerny.

Gatunki keramzytu o najdrobniejszej granulacji są składnikami zapraw cienkowarstwowych oraz tynków ciepłochronnych.

Jego granulaty są np. składnikami lekkich betonów określanych mianem keramzytobetonów oraz wytwarzanych z nich produktów zwanych wyrobami keramzytobetonowymi, które mogą występować jako elementy prefabrykowane bądź być wytwarzane w warunkach in situ (czyli wykonywane na miejscu, w terenie). Należą do nich:

* W zależności od projektu stosowane są keramzytobetonowe :cegły, bloczki, pustaki, a nawet prefabrykowane ściany.

* Ceramika budowlana oparta na keramzytobetonie zachowuje w sobie wszystkie korzystne główne cechy keramzytu

* Istotną cechą ścian z keramzytobetonu jest odporność na czynniki atmosferyczne - powierzchnie takich elewacji w zasadzie nie wymagają dodatkowych zabezpieczeń przed deszczem, śniegiem ani mrozem i z tego względu budynek po wymurowaniu może być tynkowany w dowolnym terminie, dowolnym rodzajem tynku bez obawy o przemarzanie ściany.

* Prefabrykowane elementy keramzytobetonowe znakomicie przenoszą obciążenia konstrukcyjne.

* Keramzyt na stropach może być stosowany w ich konstrukcjach nośnych - stropowe pustaki keramzytobetonowe spełniające w stropach (typu Teriva) funkcję wypełnienia, a oprócz tego kształtujące żebra nośne i izolujące takie

stropy termicznie i akustycznie.

* Elementy nadprożowe stanowią monolityczne belki prefabrykowane i kształtki U do samodzielnego wykonania bezpośrednio na budowie. Rolę pustaków wieńcowych mogą spełniać bardzo wąskie pustaki, które stosuje się jako elewacyjną osłonę żelbetowego wieńca spinającego zewnętrzne ściany każdej kondygnacji.

* W ścianach kominowych i wentylacyjnych wykorzystywane są odpowiednio ukształtowane pustaki keramzytobetonowe, które stanowią obudowy kanałów kominowych i wentylacyjnych. Ze względu na ilość kanałów mogą to być kształtki jedno- bądź wielokanałowe.

* Wśród zalet warte uwagi są: duża odporność na działanie wysokich temperatur i pożar sadzy, brak konieczności obmurowania, minimalne opory i dobry ciąg powietrza/spalin, łatwy i szybki montaż oraz łatwość otynkowania

W formie zasypowej granulat ten wykorzystywany jest:

* Na gruntach spoistych ułatwia odprowadzenie wód opadowych z dużej powierzchni, co przy zmiennych warunkach hydrologicznych gruntu znacząco ogranicza możliwości i natężenie oddziaływania wód gruntowych na konstrukcję budynku.

* Do wykonywania drenażu opaskowego na gruntach o zmiennym poziomie wód gruntowych -drenaż w przepuszczalnym keramzycie jest najlepszą izolacją ścian piwnic, bo zbiera i odprowadza wodę z gruntu, dzięki czemu przeciwdziała jej wsiąkaniu w ściany;

* Na gruntach niejednorodnych i o małej nośności nadaje podłożom wymaganą stateczność (stabilizuje grunt), Problemy z osiadaniem fundamentów na takich gruntach rozwiązywane są poprzez wymianę górnych warstw gruntu na podsypkę granulatu keramzytowego, która redukuje lub eliminuje późniejszy negatywny wpływ ciężaru budowli na podłoże, w tym na szkodliwe procesy osiadania budowli.

* Nadaje podłożom wymaganą stateczność (stabilizuje grunt) i wspomaga uzyskiwanie równomiernego rozkładu naprężeń pod obiektem budowlanym,

* Zasypką można wypełniać rozmaite zagłębienia w sklepieniach (zwłaszcza przy łukach, krzywiznach itp.), co też obniża ich ciężar.

* Obecność keramzytu nadaje zaprawie głównie własności ciepłochronne. Tynki cienkowarstwowe zawierające keramzyt mogą wchodzić w skład wielu systemów ociepleniowych.

* Ich atutem jest duża odporność na warunki atmosferyczne, głównie wilgotnościowe (deszcz, śnieg, mróz).

* Z informacji uzyskanych od polskich producentów keramzytu wynika jednak, że granulaty z polskich złóż nie są polecane do tego typu prac z uwagi na gorsze ich właściwości użytkowe.

* Granulat sprawdza się jako składnik technologii montażu i zabezpieczania instalacji, rurociągów podziemnych i przyłączy oraz urządzeń przydomowych. Granulat skutecznie zabezpiecza sieci przed :

-przemarzaniem i uszkodzeniami spowodowanymi wysadzinami w gruncie oraz obciążeniami mechanicznymi wywołanymi np. ruchem pojazdów,

-zapewnia ochronę termiczną i mechaniczną oraz drenaż gruntu

-w warunkach pożaru z powodu niepalności nie przenosi ognia przez kanały rurowe (tworzy barierę przeciwogniową).

* Dodatkowymi atutami jego zastosowania w tego typu pracach są możliwości ułożenia sieci na mniejszej głębokości niż przy technologiach konwencjonalnych, co pozwala znacząco obniżać koszty robocizny i zmniejszać negatywny wpływ na środowisko. Izolacja instalacji w takich kanałach jest szybka i łatwa do przeprowadzenia, bo polega tylko na równomiernym i dokładnym zasypaniu przewodów granulatem, który w razie awarii sieci lub jej remontu można łatwo wybrać, a później powtórnie wykorzystać.

* Keramzyt stosuje się do ocieplania i ochrony przeciwwilgociowej/przeciwwodnej posadzek w piwnicach i podpiwniczeniach

* 2 technologie:

- Technologia z zastosowaniem granulatu

- Stosowana jest też wersja z użyciem granulatu pakowanego w worki

W formie granulowanej keramzyt z uwagi na naturalną lekkość to znakomity materiał do docieplania stropów i podłóg drewnianych, zwłaszcza w obiektach zabytkowych, gdzie dodatkowo poprawia w nich parametry paroprzepuszczalności i znacznie obniża ciężar stropów w porównaniu do tradycyjnych technik ociepleń

* W stropodachach niewentylowanych (dach płaski)

* W konstrukcjach stropodachów wentylowanych

* W konstrukcji dachu odwróconego

* W przypadku dachu zielonego (czyli ogrody na dachu) granulat może być wykorzystany jako domieszka do gleby w celu poprawy jej struktury i zmniejszenia ciężaru tej warstwy oraz jako czynnik ograniczający wegetację chwastów.

Powyższe spektrum zastosowań dowodzi, że ten materiał możne być obecny niemal we wszystkich podstawowych elementach konstrukcji budynku.

  1. Zalety.

* znakomite parametry cieplne, akustyczne, przeciwpożarowe, higroskopijne i wytrzymałościowe.

* jest materiałem bezwonnym, niepalnym, mrozoodpornym o małej nasiąkliwości

* zapewnia utrzymanie zdrowego mikroklimatu w pomieszczeniach.

* surowiec łatwy w transporcie, nie nastręczający kłopotów przy składowaniu, prosty, a zarazem wszechstronny w użyciu, przy produkcji nie powstają odpady

  1. Wady.

-cena

-kruchość