Jednolity Akt Europejski:

Geneza powstania: -światowy kryzys ekonomiczny

- równice ekonomiczne pomiędzy zjednoczonymi państwami

- chęć wzmocnienia współpracy politycznej i gospodarczej ze
wzgl. na rosnące rozbieżności miedzy państwami wspólnot

-dążenie do wzmocnienia pozycji wspólnot europejskich na arenie międzynarodowej

-chęć zreformowania traktatów rzymskich

Droga do JAE:

• 19 czerwca 1983 Stuttgart

• 25-26 lipca 1984 Fontainebleau

• 29- 30 marca 1985 Bruksela

• 28- 29 czerwca 1985 Mediolan

• 17 luty 1986 Luksemburg

• 28 luty 1986 Haga

Art. 1 traktatu jae przedstawia głowne zalozenie i Cel wspólnot europejskich

Głowne postanowienia JAE:

Utworzenie jednolitego rynku europejskiego

Sformalizowanie Rady Europejskiej

Powołanie Sądu Pierwszej Instancji przy Trybunale Sprawiedliwości

Wzmocnienie roli Parlamentu Europejskiego

Jednolity Akt Europejski
Jednolity Akt Europejski (JAE) zmienia Traktatów Rzymskich, aby dodać nowy impuls do integracji europejskiej i do pełnej realizacji rynku wewnętrznego. Zmienia on zasady funkcjonowania instytucji europejskich oraz rozszerza kompetencje Wspólnoty, zwłaszcza w dziedzinie badań i rozwoju, środowiska i wspólnej polityki zagranicznej.

URODZENIA

JAE, podpisaną w Luksemburgu w dniu 17 lutego 1986 przez dziewięć państw członkowskich oraz 28 lutego 1986 r. Dania, Włochy i Grecja, to pierwsze poważne zmiany Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG). Weszła ona w życie z dniem 1 lipca 1987.

Główne etapy, które doprowadziły do podpisania SEA były:

uroczystą deklarację ze Stuttgartu z 19 czerwca 1983
Tekst ten, przygotowany w oparciu o plan opracowany przez Hans Dietrich Genscher, niemiecki minister spraw zagranicznych i jego włoski odpowiednik, Emilio Colombo, towarzyszyły deklaracje państw członkowskich dotyczących cele do zrealizowania w odniesieniu do wzajemnych stosunków instytucjonalnych , kompetencje Wspólnoty i współpracy politycznej. Szefowie państw i rządów podjęła się dokonania przeglądu postępów w tych dziedzinach i zdecydować, czy powinny one zostać włączone do Traktatu o Unii Europejskiej;
projektu Traktatu ustanawiającego Unię Europejską
Z inicjatywy włoskich parlamentarzystów Altiero Spinelli, Sejmowej Komisji Spraw Instytucjonalnych został stworzony z myślą o przygotowaniu traktatu zastąpienie istniejących wspólnot przez Unię Europejską. Parlament Europejski przyjął projekt traktatu na 14 lutego 1984.
Rady Europejskiej z Fontainebleau w dniach 25 i 26 czerwca 1984.
Zainspirowany projektem Parlamentu Europejskiego, Traktatu komitet ad hoc składający się z osobistych przedstawicieli szefów państw i rządów, pod przewodnictwem Irlandii senator Dooge zbadać kwestie instytucjonalne. Raport Dooge Komitetu zaproszony do Rady Europejskiej o zwołanie konferencji międzyrządowej w celu negocjowania Traktatu o Unii Europejskiej.
Biała księga w sprawie rynku wewnętrznego w 1985 r.
Komisja, zgodnie z impetem nowego prezesa, Jacques Delors, opublikowała białą księgę, która określiła 279 legislacyjnych niezbędnych do pełnej realizacji rynku wewnętrznego. Należy przedstawić harmonogram i proponowany termin: 31 grudnia 1992.
Milan Rady Europejskiej 28 i 29 czerwca 1985 ostatecznie zaproponowany zwołania Konferencji Międzyrządowej (IGC), która otworzyła w ramach prezydencji luksemburskiej w dniu 9 września 1985 r. i zamknięty w Hadze w dniu 28 lutego 1986.

CELE

Głównym zadaniem Jae, aby dodać nowy impuls dla procesu konstrukcji europejskiej, tak aby zakończyć rynku wewnętrznego. Jednak cel ten był trudny do osiągnięcia na podstawie obowiązujących traktatów, szczególnie ze względu na proces podejmowania decyzji w Radzie, która nakłada jednomyślność w sprawie harmonizacji ustawodawstw.

Dlatego Konferencji Międzyrządowej, które doprowadziły do JAE miała podwójny mandat. Trzeba było stwierdzić, z jednej strony traktatu dotyczących wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz, z drugiej strony, ustawę o zmianie Traktatu EWG, w szczególności na poziomie:

procedury podejmowania decyzji w Radzie;
Uprawnienia Komisji
uprawnienia Parlamentu Europejskiego;
rozszerzenie kompetencji Wspólnoty.
STRUKTURA

Ustawa składa się z preambuły oraz czterech tytułów i zawiera szereg deklaracji przyjętej przez konferencję.

W preambule stwierdza podstawowych celów Traktat wyraża determinację państw członkowskich w celu przekształcenia ich całokształtu stosunków z myślą o stworzeniu Unii Europejskiej. Preambuła określa również wyjątkowy charakter aktu, który łączy wspólne przepisy w zakresie współpracy w dziedzinie polityki zagranicznej, a Wspólnotami Europejskimi. Wreszcie koncentruje się na dwa cele rewizji traktatów, czyli "w celu poprawy sytuacji gospodarczej i społecznej poprzez rozszerzenie wspólnej polityki i realizowania nowych celów" i "w celu zapewnienia lepszego funkcjonowania Wspólnot.

Tytuł I zawiera przepisy wspólne dla współpracy politycznej i Wspólnoty Europejskiej. Tytuł II jest poświęcony zmiany traktatów ustanawiających Wspólnoty Europejskie oraz tytuł III europejskiej współpracy w dziedzinie polityki zagranicznej. Tytuł IV dotyczy przepisy ogólne i końcowe.

SKŁADKI Traktatu - zmiany instytucjonalne

W celu ułatwienia tworzenia rynku wewnętrznego, ustawy przewiduje zwiększenie liczby przypadków, w których Rada może podejmować decyzje kwalifikowaną większością głosów, a nie jednomyślnie. To ułatwia podejmowanie decyzji i unikać częstych opóźnień związanych z wyszukiwaniem w jednomyślnej zgody wśród dwunastu państw członkowskich. Jednogłośnie nie jest już wymagane działania mające na celu utworzenie jednolitego rynku, z wyjątkiem środków dotyczących podatków, swobodnego przepływu osób, oraz praw interesów pracowników najemnych.

JAE ustanowił Radę Europejską, która konkretyzuje konferencje i spotkania na szczycie szefów państw i rządów. Jednakże kompetencje tego organu nie zostały określone. Rada Europejska nie ma uprawnień do podejmowania decyzji lub uprawnienia przymusu vis-à-vis od innych instytucji.

Uprawnienia Parlamentu były wzmocnione przez wprowadzenie obowiązku zgody Parlamentu przy zawieraniu umowy o stowarzyszeniu. Poza tym, instytucje działają procedury współpracy, która wzmacnia pozycję Parlamentu Europejskiego w dialogu międzyinstytucjonalnego i daje możliwość dwóch odczytów proponowanych przepisów. Jednak zakres stosowania tej procedury w dalszym ciągu ograniczone do przypadków, w których Rada działa większością kwalifikowaną, z wyjątkiem sprawach dotyczących środowiska.

Ustawa wyjaśnia, istniejące przepisy dotyczące uprawnień wykonawczych. Artykuł 10 zmienia artykułu 145 Traktatu EWG, zapewniając, zgodnie z ogólną zasadą, że Rada przyznaje Komisji uprawnienia do wykonywania norm, które Rada ustanawia. Rada może zastrzec sobie prawo do bezpośredniego wykonywania uprawnień wykonawczych w szczególnych przypadkach. SEA stwarza podstawy do Sądu Pierwszej Instancji (SPI). Wszystkie sprawy mogą być przekazane do tego sądu, z wyjątkiem orzeczeń w trybie prejudycjalnym na wniosek państw członkowskich lub instytucji, jak również odwołań do orzeczeń wstępnych.

SKŁADKI Traktatu - przemiany polityczne

Artykuł 8a jasno określa cel ustawy, która w celu stopniowego ustanowienia rynku wewnętrznego przez okres upływający dnia 31 grudnia 1992. Jednolity rynek jest definiowany jako "obszar bez granic wewnętrznych, w którym zapewniony jest swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału zgodnie z postanowieniami niniejszego Traktatu".

Jeśli chodzi o zdolności monetarnej, ustawa nie pozwala na realizację nowej polityki, ale przychody wprowadzenie przepisów, na mocy pieniężnej. Konwergencji polityki gospodarczej i pieniężnej należy już w ramach obecnych uprawnień.

Polityka społeczna jest już uregulowane w Traktacie EWG, ale ustawa wprowadza dwa nowe artykuły w tej dziedzinie. Artykuł 118a Traktatu WE uprawnia Radę, stanowiącą większością kwalifikowaną w ramach procedury współpracy, minimalne wymagania w celu "wspierania poprawy warunków, w szczególności w środowisku pracy w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników". Artykuł 118b Traktatu powierza Komisji zadanie rozwój dialogu między partnerami społecznymi na szczeblu europejskim.

Ustawa ustanawia wspólnotowej polityki spójności gospodarczej i społecznej, aby zrównoważyć skutki realizacji rynku wewnętrznego w mniej rozwiniętych państwach członkowskich i do zmniejszenia różnic w rozwoju pomiędzy regionami. Wspólnota interweniuje przez Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR).

W dziedzinie badań naukowych i rozwoju technicznego Artykuł 130f Traktatu WE określa cel "w celu wzmocnienia naukowych i technologicznych podstaw przemysłu europejskiego i zachęcić je do zwiększenia konkurencyjności na szczeblu międzynarodowym". W tym celu ustawa przewiduje realizację ramach wieloletnich programów przyjętych przez Radę jednomyślnie.

Troska o ochronę środowiska naturalnego na poziomie wspólnotowym jest już zawarte w Traktacie Rzymskim. Akt dodaje trzy nowe artykuły (Artices130R, 130s i 130t Traktatu WE), które zezwalają wspólnotowym "zachowanie, ochrona i poprawa jakości środowiska, przyczynianie się do ochrony zdrowia ludzkiego i zapewnienie rozsądnego i racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych ". Określa on, że Wspólnota może interweniować jedynie w sprawach dotyczących środowiska, gdy tego działania mogą zostać lepiej osiągnięte na poziomie Wspólnoty niż na poziomie poszczególnych państw członkowskich (zasada pomocniczości).

Artykuł 30 stanowi, że Państwa Członkowskie muszą dążyć wspólnie do opracowania i wdrożenia europejskiej polityki zagranicznej. W tym celu zobowiązują się do wzajemnych konsultacji w sprawach polityki zagranicznej, które mogą być istotne dla bezpieczeństwa państw członkowskich. Prezydencja Rady jest odpowiedzialny za inicjowanie działań oraz koordynowanie i reprezentowanie stanowiska państw członkowskich w stosunkach z państwami trzecimi w tym obszarze.

SEA: PRZEGLĄD I PERSPEKTYWY

SEA przewidywała przekształcenie z zasadami wspólnego rynku w rynku na 1 stycznia 1993. Tworząc nowe kompetencje Wspólnoty i reformowania instytucji SEA otworzył drogę do integracji politycznej oraz unii gospodarczej i walutowej zostały zawarte w Traktacie z Maastricht o Unii Europejskiej.

Jednolity Rynek Europejski
Rynek wewnętrzny, będący jednocześnie jednolitym rynkiem, jest zdefiniowany jako obszar bez granic wewnętrznych, na którym zostaje zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału.
Rynek ten stanowi rdzeń pierwszego filaru Unii Europejskiej, obejmującego problematykę ekonomiczną i społeczną. Integracja europejska, która ewoluowała od wspólnego rynku i unii celnej, do rynku wewnętrznego, została z biegiem czasu wzbogacona o Unię Gospodarczą i Walutową, a w jej ramach o wspólny pieniądz: euro. Intnienie wspólnego pieniądza powinno zapewnić jeszcze funkcjonowanie rynku wewnętrznego w ramach strefy euro.
Jego istotą jest osiąganie wielorakich celów służących społeczności europejskiej: zrównoważonego i trwałego rozwoju, uwzględniającego potrzeby środowiska naturalnego; wysokiego poziomu zatrudnienia oraz godziwej ochrony socjalnej; lepszych standardów życia i jego jakości oraz spójności gospodarczej i społecznej.
 
Odpowiednio funkcjonujący rynek wewnętrzny bez granic ma wpływać na poprawę wyników gospodarczych państw członkowskich dzięki oddziaływaniu na rzecz lepszej alokacji czynników produkcji, umożliwieniu zwiększenia skali produkcji i osiągnięciu płynących z tego korzyści, zapewnieniu swobody konkurencji i stwarzaniu zachęt do inwestowania.
Konsumenci dokonujący zakupów na rynku wewnętrznym są lepiej poinformowani oraz lepiej chronieni przed ewentualnymi niebezpieczeństwami wynikającymi z zakupu danego towaru czy usługi. System kontroli przestrzegania istniejących przepisów został pomyślany tak, aby mógł skutecznie działać wewnątrz jednolitego rynku, a nie w mo-mencie przekraczania granic narodowych przez towar. 
Jednolity rynek jest największym na świecie zintegrowanym obszarem zróżnicowanych gospodarek narodowych. Posiada on: 375 mln ludności, produkcję przemysłową równą około 25% produkcji przemysłowej świata, łączny produkt krajowy brutto (PKB) krajów członkowskich w wysokości około 8 bilionów euro, a także 20% udziału w światowym obrocie towarowym.
 
Cztery swobody (wolności):
1. Swobodny przepływ towarów
Na rynku nie ma granic, a więc i barier celnych. Wszystkie towary podlegają tym samym normom i wymogom certyfikacyjnym i powinny być obłożone takimi samymi podatkami. Osiągniecie tak daleko posuniętej liberalizacji obrotów towarami pomiędzy państwami członkowskimi wymagało zniesienia wszelkich barier taryfowych oraz pozataryfowych, np. fiskalnych, jakościowych czy ilościowych. Zasada swobodnego przepływu towarów dotyczy zarówno wyrobów przemysłowych, jak i produktów rolnych oraz spożywczych.
 
2. Swobodny przepływ usług
Zasada swobodnego przepływu usług oznacza prawo do zakupywania usług zagranicznych, świadczonych przez podmioty z krajów partnerskich, zarówno na terytorium własnego kraju jak i kraju siedziby usługodawcy i prawo do sprzedaży takich usług, w tym podejmowania i wykonywania pracy na własny rachunek, zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw, spółek, agencji oraz filii.
 
3. Swoboda przepływu osób
Prawo obywateli Unii Europejskiej do swobodnego przemieszczania się to prawo do pracy, życia, osiedlania się i korzystania ze zdobyczy socjalnych w jakimkolwiek miejscu na terenie UE, bez względu na przynależność państwową.
Unijna legislacja w tej dziedzinie rynku wewnętrznego ma na celu m. in. zapewnienie harmonijnego rozwoju rynku pracy i dostępu do niego wszystkim zainteresowanym (bez względu na przynależność państwową), stworzenie warunków do wzajemnego uznawania dyplomów oraz zagwarantowanie przemieszczającym się osobom wszelkich praw socjalnych, również w dziedzinie edukacji i ochrony zdrowia.
 
4. Swoboda przepływu kapitału
Zasada swobodnego przepływu kapitału odnosi się do samodzielnych transakcji finansowych, nie związanych z przepływem towarów, usług czy osób. Stanowi ona zarazem niezbędny warunek korzystania z pozostałych swobód, np. prowadzenia działalności gospodarczej na terenie innego państwa członkowskiego.
Obywatele UE uzyskali prawo nieskrępowanego wyboru miejsca zakładania swych rachunków bankowych i utrzymywania lokat oraz dokonywania operacji bankowych we wszystkich krajach członkowskich.

Wspólnota podejmuje kroki mające na celu stopniowe wprowadzenie rynku wewnętrznego w terminie do 31 grudnia 1992 roku

Rynek wewnętrzny stanowi obszar bez wewnętrznych granic, w którym zapewniony jest swobodny

ruch towarów, osób, usług i kapitału, zgodnie z postanowieniami niniejszego Traktatu. (art14)

Sądy I instancji

Rada, działając jednomyślnie, może ustanowić przy Trybunale Sprawiedliwości sąd pierwszej

instancji właściwy dla rozpatrywania i orzekania w niektórych rodzajach spraw wniesionych przez osoby fizyczne lub prawne, z prawem apelacji w Trybunale Sprawiedliwości, wyłącznie w kwestiach prawnych i zgodnie z postanowieniami Statutu. Nie leży w gestii tego sądu

rozpatrywanie i orzekanie w sprawach wniesionych przez państwa członkowskie lub instytucje Wspólnoty

---