EKONOMIA- zagadnienia egzamninacyjne-ściąga, Testy


Zasoby w ekonomii dzielone są na 4 podstawowe kategorie:

  1. ziemia tzn. jej powierzchnia i wszystko to co w naturze jest użyteczne.

  2. praca - a więc ludzkie umiejętności, kwalifikacje, zdolności, doświadczenia.

  3. kapitał - tzn. wszystkie dobra, które zostały wyprodukowane w przeszłości a służą prowadzeniu działalności gospod., obecnie tzn. budynki, środki transportu itd., środki pieniężne.

  4. technologia - jest to wiedza o tym w jaki sposób w procesie działalności gospodarczej wykorzystać 3 poprzednie kategorie zasobów

Dobro - to jest podmiot materialny posiadający tzw. użyteczność czyli zespół cech fizycznych i chemicznych zdolnych do zaspokojenia ludzkich potrzeb.

Usługa - jest to zespół czynności w wyniku których następuje zaspokojenie ludzkiej potrzeby.

W procesie rozwoju gospodarczego wyróżnia się jedynie 2 formy produkcji społecznej:

  1. gospodarka naturalna, w której producenci produkują jedynie w celu zaspokojenia własnych potrzeb.

  2. gospodarka towarowa w której producenci przekazują produkty swojej pracy innym podmiotom w drodze transakcji kupna - sprzedaży.

Produkt pracy ludzkiej staje się towarem.

Aby gospodarka mogła zaistnieć musi nastąpić społeczny podział pracy oraz ekonomiczne wyodrębnienie się producentów.

Producenci mają produkować na rynek.

Proste transakcje wymiany towaru na towar uległy z czasem modyfikacji, pojawił się bowiem powszechny ekwiwalent pełniący funkcję pośrednika wymiany tzn. pieniądz.

Rynek to całokształt transakcji kupna - sprzedaży oraz instytucji obsługujących te transakcje.

Z punktu widzenia różnych kryteriów dokonuje się klasyfikacji rynku:

  1. w zależności od sytuacji rynkowej wyróżnia się m.in.

rynek nabywcy - charakteryzuje się trwałą nadwyżką podaży nad popytem, co stawia w uprzywilejowanej pozycji nabywcę czyli nas.

Funkcje pieniądza:

  1. funkcja dobra obrachunkowego pozwala wprowadzić wartość wszystkich towarów i usług do wspólnego mianownika,

  2. pieniądz jako środek cyrkulacji - polega na pośredniczeniu w transakcjach kupna-sprzedaży i rozgraniczenie w czasie,

  3. funkcja środka płatniczego - pieniądz tej funkcji pozwala na uwalnianie się z zobowiązań,

  4. pieniądz jako środek przechowywania bogactwa - jest to środek tezauryzacji,

  5. funkcja pieniądza światowego (rubel transferowy)

Ceny spełniają 3 podst. funkcje:

  1. f. informacyjna - za jej pośrednictwem uzyskuje się informacje o wartości nakładów oraz o wartości i wysokości cen innych dóbr i usług.

  2. f. agregacyjna - za pośrednictwem której sprowadzić można wszystkie nakłady do wspólnego mianownika

  3. f. Cena - jako instrument kształtowania struktury popytu i podaży oraz przywracania równowagi rynkowej

Popyt jest to ilość dóbr i usług jaką nabywcy są w stanie nabyć po określonej cenie w określonym czasie.

Czynniki wpływające na wielkość popytu to:

Gusty i preferencje nabywców zostały w teorii uporządkowane według pewnego rodzajów zachowań:

  1. efekt owczego pędu - oznacza, ze popyt wzrasta dlatego, że inni konsumują to dobro,

  2. efekt snobizmu - w którym popyt maleje na skutek tego, że inni konsumują to dobro,

  3. efekt spekulacji - wiąże się z oczekiwaniami co do wzrostu cen w przyszłości.

Podaż - jest to ilość dóbr i usług zaoferowana przez producentów do sprzedaży po danej cenie w określonym czasie.

Czynniki wpływające na wielkość podaży to

Popyt efektywny - jest to zapotrzebowanie na dane dobro które ma pokrycie w posiadanych przez nas pieniądzach.

Popyt potencjalny - to odczuwane zapotrzebowanie nabywców niezależne od posiadanych pieniędzy.

Popyt rynkowy - jest to popyt wszystkich nabywców na dane dobro.

Popyt indywidualny - jest to popyt poszczególnych konsumentów na dane dobro lub usługę.

Miarą zadowolenia z konsumpcji jest tzw. użyteczność.

Użyteczność jest to suma zadowolenia jaką osiąga indywidualną konsument z konsumowania lub posiadania danego dobra.

Użyteczność całkowita jest sumą użyteczności konsumowanej ilości produktu lub usługi natomiast użyteczność marginalna czyli inaczej krańcowa wyraża zadowolenie konsumenta ze zwiększenia konsumpcji danego dobra o kolejną dodatkową jednostkę.

Między ilością konsumowanego dobra, a użytecznością czyli zadowoleniem z konsumpcji występują następujące zależności:

  1. użyteczność całkowita rośnie wraz ze wzrostem ilości konsumowanego dobra

  2. użyteczność marginalna zmniejsza się wraz ze wzrostem ilości konsumowanego dobra.

W przypadku konsumpcji dwóch dóbr zakłada się, że konsument umie ocenić, które kombinacje konsumpcji są dla niego lepsze, które są gorsze, a które przynoszą taki sam poziom zadowolenia.

Przy takim założeniu zbudować można model zachowań konsumentów zwanej krzywą obojętności. Krzywa obojętności przedstawia wszystkie kombinacje konsumpcji dwóch dóbr, które są dla konsumenta obojętne.

Każda z tych konsumpcji daje bowiem konsumentowi taki sam poziom zadowolenia z konsumpcji. Oznacza to, że dana krzywa obojętności charakteryzuje się stałym poziomem zadowolenia.

Krzywej obojętności jest nieskończenie wiele

Ograniczenia wyboru konsumenta.

Wybory których dokonuje konsument napotykają na ograniczenia występujące w tzw. gospodarczej rzeczywistości.

Mają one charakter obiektywny a do najważniejszych z nich należą:

  1. zasoby pieniężne, którymi dysponują konsumenci

  2. ceny produktów i usług z którymi konsument spotyka się na rynku.

Linia budżetowa - ogranicza możliwości dokonania wyboru. Linia budżetowa oddziela kombinacje możliwe do osiągnięcia od nieosiągalnych uwzględniając posiadane zasoby oraz istniejące preferencje konsument poszukuje sytuacji optymalnej, która umożliwi mu osiągnięcie maksymalnych korzyści z konsumpcji.

W sensie graficznym punkt, w którym

konsument maksymalizuje zadowolenie z konsumpcji znajduje się na najwyższej krzywej obojętności możliwej do osiągnięcia przy danych ograniczeniach.

Jest to punkt styczności linii budżetowej z krzywą obojętności.

BILANS jest elementem sprawozdania finansowego.

Jest to statyczne zestawienie majątku czyli aktywów oraz źródeł jego finansowania czyli pasywów, sporządzony ściśle na określony dzień, najczęściej na koniec roku. Bilans to aktywa i pasywa.

W każdym przedsiębiorstwie dzieli się na majątek trwały i majątek obrotowy

Majątek trwały - okres użytkowania dłuższy niż 1 rok i niezmienność postaci,

Majątek obrotowy - okres użytkowania lub przechowywania jest krótszy niż 1 rok, niewielka wartość jednostkowa oraz składniki zmieniają swoją postać.

RACHUNEK ZYSKU I STRAT zwany także rachunkiem wyników jest drugim elementem sprawozdania finansowego.

Jest to sprawozdanie dotyczące strumieni i przedstawia przychody z działalności gospodarczej oraz koszty działalności gospodarczej za dany okres.

Efektem porównania przychodów i kosztów jest wynik finansowy.

P -K = WF (wynik finansowy przybiera postać zysku i strat)

P - koszty uzyskania przychodu = D (Dochód)

MAJATEK OBROTOWY

  1. wskaźniki płynności - przedstawiają zdolność przedsiębiorstwa do regulowania bieżących czyli krótkoterminowych zobowiązań.

    1. wskaźnik ogólnej pierwszej płynności - jest to wskaźnik ilorazu majątku obrotowego przez krótkoterminowe zobowiązania.

O prawidłowej płynności w przedsiębiorstwie można mówić wówczas gdy wartość wskaźnika jest większa od 2

    1. wskaźnik szybkiej spłaty zobowiązań

Prawidłowa płynność występuje wówczas gdy wartość wskaźnika jest większa od jedności.

    1. wskaźnik spłaty gotówkowej

Mówi się, że wskaźnik powinien przybierać wartość większą od 0,2.

  1. wskaźniki efektywności

wskaźniki efektywności : na 2 grupy

zysk (wskaźniki rentowności) i strata (wskaźniki deficytowości)

Wśród wskaźników efektywności wyróżnia się: