pamiec i uzczenie sie
cwiczenie 6
SKALA PAMIECI WECHSLERA
Pąchalska: Neuropsychologia kliniczna-urazy mózgu
U pacjentów po ciężkich wypadkach bada się pamięc w celu stwierdzenia uszkodzen struktur mozgowych. Uzywamy w tym celu następujących technik:
WYWIAD KLINICZNY - Badanie neuropsychologiczne rozpoczyna się od wywiadu. Dobrze by brała w nim także udział osoba bliska pacjentowi by mogła weryfikowac to co on mowi. Staramy się uzyskac info odnośnie:
-istoty zaburzen pamięci
-wskaźnikow co do ogolnego funkcjonowania pamieci
Należy się także zorientowac czy pacjent:
- zapomina mu przekazane info
-traci watek w rozmowie
-zapomina co przeczytal lub oglądnął w TV
-czy utracil zdolność poruszania się po dobrze znanych miejscach
Jeśli podejrzewamy deficyty w ppamieci epizodycznej należy sprawdzic czy zaburzenia dotycza:
-waznych osobistości
-wydarzeń
2. KWESTIONARIUSZE I SKALE OCENY ZABURZEŃ PAMIĘCI:
A. Kwestionariusz Funkcjonowania Neurobehawioralnego (Krautzer)
-ma 2 odrebne formy: jedna dla pacjenta druga dla rodziny
-wyniki podaje się na skalach pamieci i uwagi
-jest standaryzowany dla pacjentow po urazach mózgu
B. Kwestionariusz Objawów Zaburzeń Poznawczych (O'Hara)
-ma na celu ukierunkowanie procesu neuropsych rehabilitacji pacjenta
-zawiera pyt dotyczące pamieci w roznych dziedzinach:
Bezpieczenstwo(zapomina zakrecic gaz, wyłączyć czajnik, itd.-zagraza sam sobie i innym)
Zdolnosc zarzadzania pieniędzmi (czy placi rachunki itp.)
Zdolnosc zarzadzania czasem(czy pamieta o umowionym spotkaniu)
C. Skala Oceny Zachowania Poznawczego (Williams)
-jest skierowana do rodziny i opiekunow pacjenta
-skala zawiera 116 pyt na 9 podskalach z których jedna dotyczy pamieci
3. TESTY BADANIA PAMIECI
Testy pamieci krótkotrwalej-roboczej:
Powtarzanie Cyfr pochodzące ze:
Skali Inteligencji Wechslera -Zrewidowanej WAIS-R
Skali Pamięci Wechslera -Zrewidowanej WMS-R
Skali Pamięci Wechslera- III WMS-III
Wykorzystuje się w nich 2 zestawy cyfr (prosty i złozony) do zapamiętywania i bezpośredniego odtwarzania. Cyfry SA odtwarzane wprost i wspak.
Testy Badania pamięci semantycznej:
Podtest („Wiadomosci” lub „Słowniki i podobienstawa”) ze Skali Inteligencji Wechslera-Zrewidowanej (należy uwzględnić poziom wykształcenia pacjenta)
Bostoński Test Nazywania
Test Nazywania Przedmiotów i Czynności z Krakowskiej Neurolingwistycznej Baterii Diagnostycznej Afazji - Zrewidowanej
-zawiera 40 obrazków (20 obrazkow przedmioto o roznej trudności i 20 obrazkow przedst.. czynności także o roznej trudności w nazywaniu)
Testy Badania pamięci epizodycznej:
Większość testow pamieci badan ten wlasnie rodzaj pamieci-tabelka str.343 z tekstu
Do pamieci autobiograficznej: (Kopelman)
wywiad ten obejmuje 2 dzialy:
-Osobiste info Semantyczne - fkty z wlasnej przeszłości
-Pamięc wydarzeń z Osobistego Doświadczenia - pytamy o wydarzenia z dzieciństwa, lat wcześniejszych ale także o wydarzenia z ostatnich czasow
Skala Pamięci Wechslera - wyd III (Wechsler)
Adaptacja do warunków polskich->Pąchalska, Lipowska
Składa się z 6 podtestów:
1.Testy odtwarzania ciągów cyfr wprost i wspak
2.Test Pamieci wzrokowo-ruchowej (powtarzanie sekwencji ruchow wprost i wspak)
3.Test Pamięci Logicznej (odtwarzanie 2 krotkich opowiadan natychmiast i z odroczeniem)
4.Test Odtwarzania Par Kojarzonych
5.Test rozpoznawania Twarzy (najpierw prezenuje się o.b. 24 twarze a pozniej ma on je odszukac pośród 50 twarzy)
6.Test zdjęć Rodzinnych (niedawno dodana część;identyfikacja osob ze zdjęć rodzinnych na obrazkach przedstawiających bliżej nieokreślone scenki-nie chodzi o rodzine badanego!)
Każdy z wyzej wymienionych testów powtarza się dwukrotnie, natychmiast po pokazaniu bodźca i po 30min. Opoźnieniu
Dodatkowe testy dostępne w baterii WMS-III: (czego nie było w poprzedniej wersji)
-zad. Uczenia się 12 slow prezentowanych 4krotnie i odtwarzanie natychmiast i po 3o min
-zad. Badania pamieci niewerbalnej (rysowanie z pamieci serii 5 abstrakcyjnych figur-natychmiast i po 30 min)
Test Pamięci Behawioralnej Rivermead: Wersja przedłużona (Wilson)
Skrot: RBMT-E
-zadania przybliżone do sytuacji z zycia codziennego
-np. zad zapamiętania i odtworzenia trasy pokazanej przez osobe badajacą -o.b. ma za zadanie w określonym miejscu zostawic „list”
-zawiera zad. Ukierunkowane na pamiec prospektywna(=zdolność do przypominania w odpowiedniej chwili wczesniej zaplanowanej aktywności)
-zawiera 2 rownolegle wersje umożliwiające powtorne przeprowadzenie badania
Bateria Diagnostyczna Pamieci i Przetwarzania Info (Coughan, Hollows)
Skrót: AMIPB
-2 podtesty dotyczące przetwarzania info i 4podtesty dotyczące pamięci:
*odtwarzanie krotkiego opowiadania
*uczenie się listy wyrazów
*odtwarzanie figur
*uczenie się abstrakcyjnych figur
Bateria „Drzwi i Ludzi” (Baddeley)
Skrót: DPB
-test bada głownie pamiec wzrokowa i epizodyczna
-zadania: odtwarzanie i rozpoznawanie werbalne i niewerbalne
-każdy podtest może być oceniany oddzielnie
Test rozpoznawania (Warrington)
Skrór: RMT
-Składa się z 2 podtestów:
*werbalny (wyrazy przedstawione wizualnie)
*niewerbalny (twarze)
-Nadaje się do badania osob z afazja (nie mogących mowic)!!!
Testy Pamieci Szpitala Camden ( Warrington)
-zestaw 5 oddzielnych testów: 2 werbalne i 3 niewerbalne
-bodźce we wszystkich tekstach przedstawiane SA wizualnie
-test nadaje się do badania pacjentów z afazją!!!
Test Słuchowego Uczenia się Werbalnego Reya (Rey)
=Test 15 słów Reya Skrót:RAVLT
-badany ma za zadanie zapamiętać po 5krotnej prezentacji 15 slow
-odtwarzanie z odroczeniem nastepuje po dystrakcji
Złożona Figura Reya-Osterricha
-ma 2 wersje: dla dzieci i dla dorosłych
-badanego prosimy o przerysowanie figury bez ograniczen czasowych, po czym po 15 min prosimy o narysowanie tej samej figury z pamięci
Złożona Figura Semantyczna (wóz Pąchalskiej)
-najpierw badany przerysowuje figure, po czym po 15 min odtwarza ja już z pamieci
-zwraca się uwagę na: pomijanie stronne, perseweracje, niedokończone linie, uproszczenia, poprawianie (celowo) nieregularnych linii i kształtów, dodawanie nieistniejących elementów
Kalifornijski Test Uczenia się Werbalnego (Delis)
Skrót: CVLT
-polega na uczeniu się wyrazow które SA ze soba powiazane semantycznie
Testy komputerowe:
Interakcyjne Testy Komputrowe Mindstreams do badania pacjentów po urazie mózgu-> testy te słuza do oceny procesow poznawczych
Testy oceniające symulowanie i dysymulowanie zaburzeń pamięci
Niedźwieńska: Rodzaje testów do badania pamięci
(czesc informacji się powtarza z tymi zawrtmi w tekscie pachalskiej-wiec nie będę ich pisac 2 razy)
CELE BADANIA PAMIECI:
diagnostyczne
okreslenie w jaki sposób wraz z upływem czasu zmineniaja się deficyty pamięciowe
może służyć szczegółowemu opisowi pacjentu
sluza celom badawczym
Laboratoryjne testy neuropsychologiczne:
maja one na celu precyzyjne oszacowanie poznawczych zdolności osoby badanej na możliwie jak najwiekszejilości wymiarow
nie dostarczają niestety info o praktycznej stronie zaburzen pamieci
stanowia źródło info odnośnie zmian w spostrzeganiu wlasnych funkcji poznawczych (wraz z wiekiem)
WAIS-R-skala inteligencji Wechslera
-mierzy czynniki takie jak:
rozumowanie werbalne
organizację percepcyjną
odporność na dystraktory
-podtesty:
Wiadomości (bada wiedzę ogólną-jej zakre i głębokość;mierzy rozumienie sensu słow, zwrotów, trwałość i wierność odtwarzania info)
Powtarzanie cyfr (mierzy pamięć bezpośrednia i koncentracje uwagi)
Braki w obrazkach (test bezsłowny; bada organizację percepcji zdolność odróżniania szczegółów istotnych od nieistotnych, identyfikacje znanych przedmiotów, rozumowanie, percepcje wzrokowa, wzrokowa pamiec dlugotrwałą)
WMS-R SKALA PAMIĘCI WECHSLERA-poprawiona
->Ma służyć diagnozie dysfunkcji umysłu oraz ocenie charakteru i lokalizacji organicznych uszkodzeń mózgu
-> Przeznaczona jest do badania osob miedzy 16 a 74 r.ż
-> W skali pa mięci uzyskuje się 5 wskaźników:
Pamięci ogólnej
P.Materiału werbalnego
P.materiału niewerbalnego
Uwagi/Koncentracji
Odpamiętania odroczonego
WMS-R sklada się z 8 podtestów
Pytania dotyczące orientacji w miejscu i czasie
Kontrola umysłowa
Pamięć figur
Pamięć Logiczna
Pary skojarzone niewerbalne (kolor+figura abstrakcyjna)
Pary skojarzone werbalne (wyraz+wyraz)
reprodukcja materiału niewerbalnego
Powtarzanie cyfr
Wady:
-jest kosztowny
-wymaga duzo czasu
-nie ma wersji alternatywnych wiec nie może być stosowany do pomiaru zmian w funkcjonowaniu pamieci
-brak zadania na rozpoznawanie
RIVERMEADOWSKI BEHAWIORALNY TEST PAMIĘCI
Autorzy: Barbara Wilson i współpracownicy:
Składa się z 12 podtestów; ma 4 wersje równoległe
Kazde zadanie ocenia się na dwa sposoby: ogolny (0-1) i szczegółowy
Podtesty:
-Zapamietywanie imienia (1) i nazwiska (2)
-Pamiętanie o schowanym przedmiocie (3)
-Pamiętanie o kolejnym spotkaniu (4)
-Rozpoznawanie obrazków(5)
-Zapamiętanie artykuł prasowego (6)
-Rozpoznawanie twarzy (7)
-Zapamiętanie nowej trasy- odpamietanie bezpośrednie (8)
-Zapamiętanie nowej trasy- odpamietanie odroczone (9)
-Dostarczanie wiadomości (10)
-Orientacja (11)
-Data (12)-pytanie o dzisiejsza date
Wady testu:
-malo diagnostyczny w przypadku lekkich deficytów
-nie roznicuje pacjentów którzy podlegali wycięciu Plata skroniowego
SKALA SAMOOCENY POMIARU PAMIĘCI
2 podskale:
Zdolność (o.b. ocenialy swoje możliwości zapamiętania określonego typu info)
-Pamiec ukierunkowana na codzienne zadania
-Pamiec odroczona
-Przypominanie przeczytanego testu
-Przypominanie liczby
-Przypominanie słów
Częstość występowania (o.b. określały jak często pojawiaja się dane problemy)-5stopniowa skala
-Koncentracja
- Pamiec ukierunkowana na codzienne zadania
-Przypominanie słów
-Pamięc przestrzenna
-Rozpoznawanie twarzy
Bardzo trafny kryterialnie
Istnieje wersja dla rodzin pacjentów
Krotki casz wykonywania, badani od 18-92 r.ż
Stabilna struktura czynnikowa niepodatna na wiek i Plec
Anastasi, Urbina: Natura testów psychologicznych i ich stosowanie:
Funkcje testow psych:
Mierzenie roznic miedzy osobami
Wykrywanie deficytow intelektualnych
Selekcja i klasyfikacja pracownikow
Zastosowanie w poradnictwie indywidualnym
Czym jest test psychologiczny?
Test psych-obiektywna i wystandaryzowana miara próbki zachowania
Wartość diagnostyczna lub prognostyczna testu psych. Zalezy od stopnia w jakim jego wyniki SA wskaźnikami informującymi o stosunkowo szerokiej i waznej klasie zachowan
Test mierzy „możliwości” tylko w takim sensie ze probka aktualnego zachowania traktowana jest jako wskaźnik innego zachowania w przyszłości
Test psych to miara wystandaryzowana. Standaryzacja obejmuje następujące elementy:wykorzystywane pomoce testowe, dopuszczalny czas wykonywania zadan, podaane instrukcje słowne, demonstracje wstepne, sposób reagowania na pytania zadawane przez badanych)
Należy ustalic normy do torych będzie się porównywać wyniki (przy pomocy proby standaryzacyjnej-licznej i reprezentatywnej grupy badanych)
Uzytkownikiem testu jest każdy, kto w praktyce wykorzystuje jego wyniki jako źródło info przy podejmowaniu decyzji