Choroba wieńcowa
ChW -zwana też chorobą niedokrwienną serca
to zespól chorobowy charakteryzujący się niedostatecznym ukrwieniem (i co za tym idzie niedostatecznym zaopatrzeniem w den) serca, spowodowanym znaczącym zwężeniem (a niekiedy - zamknięciem; Światła tętnic wieńcowych, odżywiających mięsień serca.
Obraz kliniczny choroby wieńcowej jest dość zróżnicowany; jej najbardziej znanymi postaciami są dławica piersiowa (dusznica bolesna, angina pectoris) i zawał serca.
W większości przypadków choroba wieńcowa ma podłoże miażdżycowe. U ludzi z miażdżycą w Ścianie naczyń wieńcowych, podobnie jak w Ścianach innych tętnic, tworzą się blaszki miażdżycowe, których obecność powoli prowadzi do zwężenia Świata naczyń i upośledzenia dopływu krwi do serca.
Najczęściej zdarza się stabilna postać choroby wieńcowej. Typowym jej przejawem silne bóle w klatce piersiowej, zlokalizowane z reguły za mostkiem, określane przez chorych jako dławienie, gniecenie, rozpieranie albo pieczenie czy palenie, nigdy - kłucie, przeszywanie.
Bóle z reguły promieniuje do gardła, szyi, lewego lub prawego barku z uczuciem drętwienia rąk. Towarzyszy im niepokój, czasem duszność i kołatanie serca, niekiedy nudności, zawroty głowy. Dla stabilnej choroby niedokrwiennej typowe jest to, iż ból najczęściej występuje w czasie wysiłku fizycznego i szybko ustępuje po jego zaprzestaniu lub po zażyciu podjęzykowo nitrogliceryny.
Ból w tej postaci choroby często pojawia się rano, po wstaniu z łóżka, podczas wymagających energii codziennych czynności porannych.
W stabilnej chorobie wieńcowej czynnikami wyzwalającymi bóle bywają także duży stres, chłód (zimny wiatr), czasem - mniej lub bardziej obfity posiłek. Bardzo charakterystyczne jest w takich razach szybkie ustępowanie bólu po podjęzykowym zażyciu nitrogliceryny.
Częstotliwość napadów wieńcowych bywa bardzo zmienna, na ogol występuje kilkakrotnie w ciągu tygodnia, chociaż bywają też okresy, gdy bóle zdarzają się znacznie rzadziej.
Ze względu na różnorodny obraz choroby niedokrwiennej serca przyjęto jej następujący podział:
I Choroba niedokrwienna serca w postaci przewlekłej niewydolności wieńcowej
- Dusznica bolesna (dławica piersiowa) stabilna (angina pectoris stabilisata)
-Nieme niedokrwienie
II Choroba niedokrwienna serca w postaci podostrej lub ostrej niewydolności wieńcowej
1. Dusznica bolesna niestabilna (angina pectoris non stabilisata)
-Dusznica bolesna niestabilna wysiłkowa (angina pectoris non stabilisata eflortrva)
-Dusznica bolesna niestabilna Świeża (angina pectoris non stabilisata „de novo ;
-Dusznica bolesna niestabilna podostra (angina pectoris non stabilisata subacuta)
-Dusznica bolesna niestabilna ostra (angina pectoris non stabilisata acuta)
2. Dusznica bolesna odmienna lub naczynioskurczowa (angina pectoris angiospastica)
3. Zawał serca (infarctus myocardii)
III Nagły zgon sercowy (mors subita cardiaca)
IV Choroba niedokrwienna serca z obrazem klinicznym niewydolności serca
V Choroba niedokrwienna serca pod postacią zaburzeń rytmu serca
CZYNNIKI RYZYKA :
-podwyższony poziom cholesterolu we krwi
-nadciśnienie tętnicze
-palenie tytoniu
-niewłaściwy sposób odżywiania i otyłość
-mała aktywność fizyczna
-czynniki powodujące napięcie emocjonalne tzw. Stresy
Podwyższony poziom cholesterolu
Cholesterol jest syntezowany w organizmie człowieka głównie przez wątrobę.
Na wielkość tej syntezy wpływa:
-wartość energetyczna dziennej racji pokarmowej
-ilość tłuszczu w pożywieniu
-czynniki zwiększające ilość steroli w kale ilość cholesterolu w pożywieniu
Cholesterol w surowicy krwi występuje jako składnik lipoproteidów
Najbardziej miażdżyco rodne są lipopropeidy o niskiej gęstości (LDL),ich wysokie stężenie prowadzi do odkładania się lipidów w Ścianach tętnic a lipopropeidy o wysokiej gęstości (HDL) usuwają nadmiar LDL.
Stężenie cholesterolu powyżej 250 mg% jest uważane jako znaczne ryzyko choroby niedokrwiennej serca.
HDL
-200 mg/dl prawidłowe
-200-240 mg/dl łagodne ryzyko
-240- 300 mg/dl umiarkowane ryzyko
-Ponad 300 mg/dl silny czynnik ryzyka
HDL cholesterol
•u mężczyzn >35 mg/ dl
• u kobiet > 40 mg/ dl
Poziom cholesterolu we krwi jest zależny od sposobu Żywienia. Pożywienie ubogokaloryczne, zawierające mało tłuszczów zwierzęcych powoduje obniżenie poziomu cholesterolu w surowicy krwi i odwrotnie.
Cholesterol jest niezbędny przy odbudowie komórek, jak i umożliwia wchłonięcie szeregu substancji rozpuszczalnych w tłuszczach jak witaminy: A. D. E, K
Nadciśnienie tętnicze
Według zaleceń WHO za ciśnienie prawidłowe uznaje się ciśnienie skurczowe o wartości poniżej 140 mmHg oraz ciśnienie rozkurczowe o wartości poniżej 90 mmHg- a za nadciśnienie - ciśnienie skurczowe równe lub wyższe od 160 mmHg i rozkurczowe - równe lub wyższe od 95 mmHg.
Palenie papierosów
Dym papierosowy zawiera co najmniej cztery zasadnicze grupy składników, działających niekorzystnie na organizm ludzki:
1. Substancje rakotwórcze - mogące powodować rozrost tkanki nowotworowej lub sprzyjające rozwojowi nowotworów płuc.
2. Substancje drażniące - sprzyjające powstawaniu przewlekłego, nieswoistego nieżytu oskrzeli, tzw. astmy palaczy. Substancje te mogą również sprzyjać rozwojowi nowotworów.
3. Nikotynę - jest to alkaloid tak trujący. Że jedna kropla (60 mg) powoduje w ciągu 10 min. zgon człowieka, który nie stykał się uprzednio z nikotyną w sposób przewlekły. Działa ona bezpośrednio na układ nerwowy, a pośrednio na serce, naczynia krwionośne, krew i nerki. Działając na układ nerwowy powoduje zwiększenie produkcji specjalnych hormonów zwanych adrenaliną i noradrenaliną. Hormony te przyśpieszają czynność serca, zwiększają ilość krwi przepompowanej przez serce oraz podnoszą przejściowo ciśnienie krwi, a tym samym zwiększają pracę serca.
4. tlenek węgla oraz inno lotne substancje Dym papierosa zawiera około 4, 5% o tlenku węgla Przebywanie przez 20 min. w 5% atmosferze o tym stężeniu tlenku powoduje zgon z powodu zablokowania ok. 73 %hemoglobiny i uduszenia tkankowego.
To właśnie wytworzony w trakcie palenia tlenek węgla zmniejsza utlenianie serca i mózgu oraz środbłonka, ściany naczyń tętniczych - tych tkanek i narządów, które potrzebują tlenu. Sama nikotyna wpływa również na mięsień serca, zwłaszcza chory gdyż przyśpiesza jego czynność i zwiększa zużycie tlenu, a z drugiej strony zmniejsza dostarczanie tlenu poprzez obkurczanie naczyń wieńcowych, którymi jest on zaopatrywany w tlen.
Niewłaściwy sposób odżywiania i otyłość
Podwyższonemu poziomowi cholesterolu i nadwadze sprzyja niewłaściwy sposób odżywiania się. Na obniżenie tych czynników ryzyka wpłynąć można w pierwszym rzędzie poprzez;
-dietę
Dbać o zachowanie równowagi między dostarczoną organizmowi, a wydatkowaną ilością energii. Jeżeli więcej energii dostarczamy niż zużyt kuje my, to spowodujemy nadmierne odkładanie się tłuszczu w ciele. Dostarczana energia to codzienne nasze pożywienie, a wydatkowana to głównie wysiłek fizyczny. Często spożywamy za dużo tłuszczów zwierzęcych, słodyczy wyrobów cukierniczych, a za mało warzyw, owoców.
Mała aktywność fizyczna
Częstość występowania choroby wieńcowej u osób aktywnych fizycznie jest mniejszy niż tych, które prowadzą siedzący tryb Życia. Szczególnie ważny jest fakt. Że przebieg choroby wieńcowej u osób aktywnych fizycznie jest łagodniejszy tj. zarówno liczba zawałów jak i nagłych zgonów jest w tej grupie osób wyraźnie mniejsza.
Siedzący tryb Życia sprzyja nadmiernemu gromadzeniu się tłuszczów w ustroili (również w mięśniu sercowym). Poziom cholesterolu i trójlicerydów jest natomiast niższy u osób pracujących fizycznie lub uprawianych trening. Trening zmniejsza ponadto skłonności tworzenia się zakrzepów naczyniowych oraz wpływa na rozrost łożyska wieńcowego, zmniejszając liczbę tętniczek zaopatrujących serce w krew i poprawiające ukrwienie serca.