Polityka naukowa i innowacyjna
Innowacja to proces na który składają się dzialania począwszy od samego pomysłu poprzez powstanie wynalazku kończąc na wdrożeniu nowego lub ulepszonego procesu lub usługi Wynalazek staje się innowacja tylko wtedy gdy wdrożono go do praktyki przemysłowej. Innowacja to termin związany z zmianami podlegającymi poprawie ulepszaniu i zastępowaniu istniejących wyrobów, metod wytwarzania, środków produkcji ,metod organizacji pracy. Jest to konieczny element do wprowadzenia bądź zwiekszenia nowych środkow produkcji, wyrobów , metod wytwarzania i systemów organizacji
2 rodzaje prac badawczych:
Badania podstawowe - nie można z góry określić poza sferą nauki jacy będą bezpośredni odbiorcy przewidywanych rezultatów
Badania stosowane- można określić potencjalnych lub bezpośrednich odbiorców zainteresowanych przewidywanymi efektami prac-badawczych
Klasyfikacja celów polityki innowacyjnej w krajach OECD
1 cele militarne wzrot siły obronnej kraju
2 cele społeczne polepszenie warunków pracy i życia społeczeństwa m.in. rozwój, ochrona zdrowia wyżywienie , ochrona środowiska, polepszenie warunków pracy
3 cele ekonomiczne( gospodarcze) utrzymanie i zwiekszanie efektywności (wydajności konkurencyjności) gospodarki
4 cele naukowe zwiekszanie efektywności nauki - w większości wypadków realizowane wraz z pozostałymi celami niejako przy okazji. Działania na rozwój i polepszenie warunków funkcjonowania nauki( popieranie badań, zbieranie informacji,)
Klasyfikacja celów ze względu na okres którego dotyczą
1 Cele strategiczne-
-przemiany strukturalne w gospodarce
-zwiekszenie liczby innowacji przemysłowych
-podnoszenie konkurencyjności wyrobów na rynkach międzynarodowych
- zwiększanie liczby miejsc pracy
- poprawa warunków pracy
- poprawa opieki zdrowotnej
2 Cele taktyczne
-Poprawa obsługi informacyjnej i konsultacyjnej
-wzmacnianie bazy naukowej
-zwiekszanie popytu na innowacje służące społeczeństwu
Osiąganie tych celów wymaga od instytucji państwowych i ośrodków naukowych starannego planowania działań i skutecznej realizacji.
Należy pamiętać że nauka jest najważniejszym elementem rozwoju i bogacenia się współczesnych społeczeństw Nakłady związane z realizacją polityki naukowej to nie tylko koszty i obciążenie podatników ale też podstawa przyszłego dynamiczego wzrostu. ( potwierdza to fakt że kraje o najwyższym PKB na mieszkańca mają też najwyższe nakłady na nauke)
Typy innowacji
Innowacje produktowe - wprowadzanie na rynek produktu który dziala lepiej i przynosi konsumentowi obiektywnie nowe lub zwiększone korzyści. Wprowazanie na rynek nowych maszyn urządzeń wyrobów w miejsce dotychczas użytkowanych - te nowe wykorzystują racjonalniejsze rozwiązania techniczne, to oparte na nowych rozwiązaniach naukowo technicznych. Dotyczy zarówno wyrobów jak i środków produkcji
Innowacje procesowe- (technologiczne) polegaja na wdrażaniu nowych lub znacznie ulepszonych metod produkcji lub dostarczania produktów. Mogą to być zmiany w zakresie sprzętu, zasobów ludzkich , metod pracy, lub kombinacje tych zmian. Ze zmianami w tym obszarze wiąże się rozwój technologi w zakresie robotyki czy automatyki procesów produkcji, sprzyja to obniżeniu kosztów i podnosi jakość wyrobów.
Innowacje organizacyjne- polegaja na poprawie organizacji pracy i produkcji, stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Maja ułatwiać wykonywanie pracy przez człowieka.
Wysokie technologie- przyjmuje się że to dziedziny, techniki i wyroby charakteryzujące się wysoką intensywnościa sferty Badań i Rozwoju. Charakteryzują się one:
-wysoki poziom nauko chłonności
-wysoki poziom innowacyjności
-krotki cykl życia
-szybka dyfuzja innowacji technologicznych
-duże wzrastające zapotrzebowanie na wysoko kwalifikowanych pracowników
-wysoki poziom nakładów kapitału duże ryzyko inwestycyjne
- szybki proces starzenia się inwestycji
- rosnąca konkurencją na rynkach międzynarodowych
- ścisła współpraca naukowo techniczna
Transfer technologii - przepływ myśli , idei i innowacji, można pojęcie to rozszerzyć o doradztwo i pośrednictwo technologiczne, informacje o nowych technologiach, wspieranie przedsięwzieć w małych i średnich przedsiębiorstwach oraz w nowo tworzonych tzw przedsiębiorstwach odpryskowych( spin off)
Państwo może oddziaływać na naukę w sposób bezpośredni i pośredni.
Bezpośredni- może powoływać instytucje zajmujące się wdrażaniem wynalazków , stymulacją innowacji w przedsiębiorstwach , partycypacją w koszty modernizacji aparatu produkcyjnego, działania te może finansowac udzielając kredytów na przedsięwzięcia innowacyjne.
Pośredni - refundowanie części strat ponoszonych przez realizatorów innowacji , stosowanie zniżek podatkowych dla innowacyjnych przedsiębiorstw.
Można wyróżnić też następujące typy polityki naukowej
1 Partycypacyjny - finansowe wsparcie badań za pośrednictwem wyspecjalizowanych instytucji i funduszy
2 Regulacyjny - oddziaływanie pośrednie - władza określa pewne ramy oddziaływan służace realizacji polityki naukowej np. ustawy określające funkcjonowanie uczelni wyższych , ustalanie wielkości wydatków na nauke w ramach budżetu.
3 Popierający - oddziaływanie pośrednie na jednostki badawczo rozwojowe i organizacje samorządowe nauki w celu zapewnienia im uczestnictwa w realizacji polityki naukowej panstwa, pozostawia się jednak tym instytucją decyzje w sprawie tematu i zadań badawczych.
W krajach OECD podstawowych rodzajem oddziaływania na sfere nauki jest popieranie nie tylko publicznych instytucji ale także takich działających w sferze instytucji prywatnych …. W sumie strona 333 i 334 w książce bo nie ma sensu tego przepisywac sporo tego.
Pobudzanie procesów innowacyjnych
Koncepcja popytowa - głównym czynnikiem tworzący innowacje są potrzeby, których rozpoznanie a następnie przekazanie informacji o ich istnieniu z rynku do placówek naukowo badawczych powoduje rozpoczęcie procesu tworzenia nowych wyrobów i technlogi.
Koncepcja podażowa- stwierdza że źródło kreowania innowacji znajduje się po stronie podaży. To przedsiębiorstwa wdrażają innowacje,( nacisk na nauke wewnetrzną) własne zakłady badawcze i laboratoria przedsiębiorstw przyczyniają się do wdrażania i wypuszczania innowacji na rynek.