WSPÓŁCZESNE KIERUNKI PEDAGOGIKI - 04:
Metaanaliza porównawcza.
Metaanaliza porównawcza wiąże się z prezentowaniem prądów przy pomocy metainstumentów analizy porównawczej, które pozwolą stwierdzić:
- czy dany nurt rozwija się w danym kraju (czy jest obcy?).
- jakie zajmuje miejsce w relacji do przemian społecznych kraju swojego pochodzenia.
oraz
- jak się ma do reprezentatywnych trendów pedagogiki w dłuższych okresach czasu w innych krajach.
Metainstrumenty analizy porównawczej:
- metoda G.Burrela, G.Morgana, R.G.Paulstona - sporządzanie map (mapping) paradygmatów i teorii wychowania w świecie, ze względu na różnice między nimi w zakresie stopnia obiektywizmu oraz stopnia zaangażowania na rzecz zmiany społecznej, bądź na rzecz status quo.
Sporządzanie map paradygmatów:
- usytuowanie wobec siebie i dostrzeżenie wzajemnych relacji w ich otoczeniu
- to swoistego rodzaju portret, wydobywający na jaw „małe” narracje (teorie), które z jakiś powodów były dotychczas ukryte lub niedostrzeżone.
Klasyfikacja paradygmatów wg Burrela i Morgana:
Radykalna zmiana
Radykalny Radykalny
humanizm strukturalizm
Podejście Podejście
Subiektywne obiektywne
Podejście Strukturalny
Interpretatywne funkcjonalizm
Stabilność, słaba regulacja
Klasyfikacja prądów współczesnej pedagogiki wg Jana Rruchy:
Radykalna zmiana
Antypedagogika Pedagogika nowej lewicy
(Teoria krytyczna, teoria konfliktów)
Subiektywne Obiektywne
Podejście podejście
Pedagogika fenomenalna Pedagogika funkcjonalistyczna
Etnometodyka Pedagogika neopozytywistyczna
Ped. Egzystencjalna Pedagogika analityczna
Ped. Interpretatywna Pedagogika racjonalistyczna
Symbolika interakcjonizm
Stabilność, słaba regulacja
Fenomenografia:
Badania porównawcza prądów wychowania uwzględniające linię rozwojową pedagogiki współczesnej w dłuższym okresie czasu.
Stwierdzanie w różnych krajach czy kulturach tych samych prawidłowości właściwych każdemu z tych prądów w następowaniu po sobie prądów czy teorii pedagogicznych, których pokrewieństwo jest zdeterminowane historycznie przez podobne uwarunkowania społecznego rozwoju różnych społeczeństw od reprezentacji i wiedzy o wychowaniu identyfikowanej jako: ortodoksyjna, heterodoksyjna i „rozgałęziająca się” heterogeniczna.
Kartografia prądów pedagogicznych wg Joanny Retkowiak:
- tworzenie horyzontalnej (nie hierarchicznej) mapy „pulsujących” obok siebie kategorii (teorii) edukacyjnych z celowych ich wymiaru temporalnego (wyodrębniania i zamykania ich w jakiś okresie czasu).
- mapa - symboliczne odzwierciedleniem równego względem siebie położenia (istnienia, obecności), zróżnicowania.
Możliwość równoległego występowania różnorodnych sposobów myślenia oraz pulsowania zjawisk, czyli ich pojawiania się, rozkwitu i „zanikania”, ale zanikania tylko pozornego, ponieważ możliwe są powroty, ożywianie się i wyciszanie koncepcji, co nie oznacza powrotów do tego co było.
Zakłada subiektywne angażowanie się kartografa - metateoretyka i odbiorców o dokonywanie w niej zmian (uzupełnień, redukcji, obrony status quo) lub wprowadzenie nowych interpretacji.
Mapy „pulsujących” obok siebie kategorii (teorii):
Odrzuca się negatywne wartościowanie któregokolwiek z dyskursów oraz unika wprowadzenia jakiegoś porządku, ładu, w którym jedne sposoby myślenia traktowano by jako doskonalsze, a inne jako mniej właściwe. Nie wyklucza to potencjalnego zaangażowania czytelnika, daje mu tylko możliwość przybliżania się do określonego sposobu myślenia i dokonywania wyboru na własną odpowiedzialność.
Twórca mapy:
- może kierować się własnym punktem widzenia danej rzeczywistości i wyeksponować w niej to, co jego zdaniem wyznacza odpowiedni kontur, ale zarazem nie formułuje ostrych granic miedzy prezentowanymi teoriami czy liniami myślowymi.
- stawia odbiorcę przed koniecznością subiektywnego i odpowiedzialnego dokonywania wyboru na bazie międzypedagogicznego dialogowania bądź też krytycznego dekonstruowania teorii.
Kartografia prądów pedagogicznych wg Joanny Rutkowiak:
- nie istnieją uprzywilejowane odczytania teorii. Każdy sposób jej interpretacji jest jednakowo uprawomocniony.
- autor jest mało znaczącym dodatkiem do napisanego przez siebie teksu, niemoce też ponosić odpowiedzialności za to, co uczyni z jego ofertą jakiś wychowawca w swojej działalności praktycznej.
- autor zdaje się na ryzyko bycia źle interpretowanym (nadinterpretowanym, przeinterpretowanym).
Pedagog skazany jest w swojej działalności praktycznej na wędrowanie z wychowankiem po jednej tylko z dróg poznawczych aczkolwiek ze świadomością ich rozgałęzień, zakamarków, niedostępności.
Pedagogika społeczna - metarefleksja Danuty Urbany Zając:
- analiza rozwoju teorii społecznopedagogicznej w Niemczech w kontekście przemian społecznych.
- rekonstrukcja teorii w języku jej historyczno-społecznego kontekstu dokonana przez osobę socjalizowano w polskiej pedagogice społecznej.
- badanie mimo odmiennego sposobu uprawnień pedagogiki społecznej w obu krajach.
- podobieństwo refleksji teoretycznych w obu krajach, kształtowanie się pierwszych stanowisk.
Syntetyczna rekonstrukcja pedagogiki społecznej Niemiec po 1945 r.:
- Polska pedagogika społeczna była odcięta od możliwej recepcji zachodniej myśli społecznej - pedagogicznej.
- Brak intersubiektywnie uzgodnionych w niemieckiej pedagogice kryteriów wyboru najwłaściwszych egzemplifikacji przekształcających się teorii.
- chronologiczno - problemowa prezentacja stanowisk nie jest pełna, ale odzwierciedla dominujące i najbardziej reprezentatywne teorie i teoretyczne „zwroty”.
Teorie andragogiczne - Metaanaliza Mieczysława Malewskiego:
- wiedza o możliwie najbardziej zaawansowanych w świecie a w Polsce wciąż mało obecnych dyskursach andragogiki.
- teorie porządkuje na dwóch skalach epistemologicznej i metodologicznej.
- wydobywa na jaw „małe” i „duże” teorie (narracje), które były w Polsce niedostępne lub niedostrzegane.
Kartografia teorii andragogicznych wg Mieczysława Malewskiego:
- trakty i ścieżki, którymi andragodzy podążają ku ideałowi teoretyczności, posługującymi się różnymi metodami, technikami, strategiami badawczymi i procedurami naukotwórczymi.
- uzupełniona metarefleksja nad stanem zaawansowania teoretycznego polskiej andragogiki pozwala na „chwilową” nawet krystalizację przestrzeni, którą wypełnią rozmaite dyskursy i paradygmaty.
Paradygmat - powszechnie uznawane osiągnięcia naukowe, które w pewnym czasie dostarczają społeczności uczonych modelowych problemów i rozwiązań.
- paradygmat empiryczny
- paradygmat interpretatywny
- paradygmat krytyczny
- paradygmat postmodernistyczny
Teorie andragogiczne:
Kryterium porządkującym - dwie skale:
Epistemologiczna - wyróżnia 3 grupy teorii naukowych topograficzne miejsca poznawczych perefuynacji badaczy edukacji dorosłych.
Metodologiczna - zróżnicowanie ………
Teorie wg Mieczysława Malewskiego:
- teorie empiryczne
- teorie wymyślone (zaksjomatyzowane, eklektyczne)
- teorie nieformalne (praktyczne), potoczne.