DEKONSTRUKCJA(PAUL DE MAN),,Retoryka czasowości”
***
Derridiańska dekonstrukcja-ruch amerykańskich krytyków, pewny sposób lektury, dekonstrukcja nie wytwarza teorii, nie ma celu, jest dyskursem myślenia o ironii. Symbol jest tu wieloznaczny. Tu sam tekst podważa swoją tożsamość, sam się dekonstruuje, osiągając stan nieczytelności. Dekonstrukcja dla Derridy-to swoisty sposób analitycznego obchodzenia się z tekstami filozoficznymi, literackimi, czy naukowymi, Dekonstrukcjoniści porzucają znaczenie tekstu, jako autonomicznej, zorganizowanej , zhierarchizowanej całości słownej zamykającej w sobie stały sens. Każdorazowo odsłaniają w tekście to co wymyka się spod kontroli piszącego(tzw. ,,wolna gra znaczeń”). Nie da się opanować rozproszenia sensu. D. skupiają się na marginalnych elementach tekstu, znaczeniowo nieistotnych, dowodząc, że to one właśnie, a nie czynniki uznawane za centralne stanowią siłe napędową.. Tekst jest dla nich intertekstualny (mnogość związków międzytekstowych). Wszelkie odczytania tekstu to tylko rózne przypadki niezrozumienia i błędnych wykładni. Ważna jest wielość interpretacji.D. wyklucza jednego całosciowego sensu, przeciwstawia temu ideę nieograniczonego pluralizmu równoprawnych interpretacji.
***
I.Wcześniej świat był konfiguracją symboli prowadzącą do jednego znaczenia totalnego i uniwersalnego.
SYMBOL I ALEGORIA-mają źródła poza światem materii, czyli transcendentalne. Są desygnatami tego źródła.
ROMANTYZM-więź umysłu z przyrodą, naturą(świat zewnętrzny), związek podmiotu z przedmiotem, wnoszenie znaczeń w krajobraz. Podmiot szuka w naturze potwierdzeń istnienia. Pierwszeństwo naturalnych przedmiotów nad świadomością ja.
XVIIIW.- Człowiek dostrzega w martwych rzeczach podobieństwo do samego siebie, do swych myśli, uczuć. Relacja interpersonalna podmiot sam z sobą(świat podmiotu). Podmiot nad obiektywna naturą. Ja zostaje wciągnięte w niestałość. Świat staje się wielkomiejski, wyobcowany. Zaczyna dominować symbol . Świat zew. I wewn. Dogłębnie się przenikają. Jedność natury i świadomości. W symbolu może nastąpić synteza podmiotu i przedmiotu.
Element czasowości
Znaczenie tworzone przez alegoryczny znak polega na powtórzeniu poprzedzającego znaku, z którym ów znak nigdy nie może być współczesny. Czasowa różnica.
II. IRONIA, zasada wszelkiej literatury, ,,mówienie jednej rzeczy, znaczenie zaś innej”, ,,przygana w pochwale”. Ironia potrafi zabawić cały dyskurs. 1800-rozwój ironii w Niemczech (Schlegl, Kierkegaard, Nietzsche),Francja(Baudelaire)-tu Ironia to problem w obrębie ja-podwojenie zwielokrotnienie ja, relacja w świadomości, pomiędzy jednym, a drugim ja, między człowiekiem, a naturą(dwa różne byty).Człowiek odnosi się w sobie do innych ludzi. Jest to relacja podmiotu z czymś co w zasadzie żadnym ,,ja” nie jest. Człowiek odróżnia się od nieludzkiego świata.
Ironicznie podwojone ja może zaistnieć kosztem ja empirycznego, które upada lub podnosi się z poziomu złudzenia przystawalności, na poziom wiedzy o tej mistyfikacji.
Ja empiryczne-ja nieautentyczne ja językowe- znajomość autentyczności. Funkcjonowanie w konwencjach dwulicowości i obłudy - świadomość szaleństwa, koniec świadomości, świadomość nieświadomości.
Ironista stwarza postać samego siebie jest ona szalona, jednakże nie zna tego szaleństwa, dopiero je poznaje.
Czasowa struktura ironii. Podmiot dąży ku jedności i nieskończoności, nie może jej osiągnąć wiec musi się zdystansować. Świadomość podmiotu próbuje wyjść z siebie na zewnątrz. Ironia to ja empiryczne i ironiczne obecne jednocześnie jako dwie odrębne i nie do pogodzenia istoty. Ja jest zaprzątnięte sobą, takie zaprzątnięte światem jest negatywne. Ironia nadaje patosu, który tez jest wartością, dochodzimy do patosu.
Ironista nadbudowywuje interpretacje.