WYKŁAD IX

EMOCJE - PROCESY EMOCJONALNE

(„Wprowadzenie do psychologii” G. Mietzel, str. 300 - 326)

Dwa podejścia do badania emocji

Stan świadomości	Proces
Odczuwamy, strach, miłość, etc.	cały złożony epizod, który składa się na emocje; ciąg zsynchronizowany, równocześnie zachodzą zmiany w wielu podsystemach organizmu
Podejście tradycyjne; do analizy wyjaśnienia stanów stosuje się trzy elementy: Sytuacja poprzedzająca np. porażka Fizjologiczne zmiany w organizmie np. pocenie się, rumieniec, itp. Tendencja do działania - reakcja może być pozytywna lub negatywna w zależności od charakteru emocji.	Zmiany: autonomiczne - sterowane autonomicznym układem nerwowym. Mimiczne i pantomimiczne Mózgowe (OUN)

Dwa rodzaje emocji:

1. Wskaźnik siły emocji stenicznych - ze wzrostem pobudzenia rośnie gniew, namiętność, strach, etc.

2. Emocje asteniczne - spadek pobudzenia, np. smutek.

Emocje mają charakter samo-wzbudzający - efekt sprzężeń zwrotnych z obwodami ciała.

Relaks - przerwanie obwodów, ingerencja w aktywność mięśniową.

Jak pobudzenie wpływa na działanie?

Przy wzrastającej aktywacji różnych działań do pewnego momentu wzrasta pobudzenie (np. przy przebudzeniu). Później pobudzenie utrzymuje się przez jakiś czas na optymalnym poziomie. Kolejne pobudzenie powoduje spadek poziomu wykonania.

Łatwe zadanie przy wyższym pobudzeniu wychodzi dobrze, ale trudne zadanie lepiej wychodzi przy niskim pobudzeniu.

Zależności poziomu aktywacji od poziomu wykonania

poziom

wykonania

coma sen optimum maksimum aktywacja

I prawo Yerkes'a i Doosona

Przy wzrastającej aktywacji poziom wykonania rośnie do optimum i maleje przy maksimum.

II prawo

Łatwe zadania powodują, że optimum jest przesunięte w prawo, a trudne optimum w lewo.

Rola ekspresji emocjonalnej w wzbudzaniu emocji

(„Wpr. do psychologii” G. Mietzel, str. 321 - 326)

• Mimika: twarz; kluczowe znaczenie dla emocji. Mimika jest podstawowa dla przeżywania świadomych emocji.

• Pantomimika - ciało; podlega kulturowemu kształtowaniu (np. lęk - ramiona idą do góry).

• Wokalizacja - jak mówimy

Znak emocji: pochodny od oceny i ustosunkowany do zdarzeń. Ustosunkowanie dotyczy wybrania standardu regulacji.

Pierwsze ustosunkowanie - dzieje się przed uwagą; znak emocji formuje się bardzo szybko.

Afekt - pierwotne ustosunkowanie się do lud od obiektu, który wyznacza pierwotny stan emocji przed uświadomieniem treści emocji. Pojawia się podczas rozpoznania i uwagi sytuacji.

Wieloetapowość sytuacji spostrzeganej przez osobę dorosłą

Ocena wielokategorialna, z włączeniem szacowania możliwości działania; szereg ocen, które składają się na emocje, np. poczucie winy.

• ocena (pokazuje określony stan emocjonalny) przyczyny i możliwości zadziałania.

• Treść emocji (jakość); doświadczenie emocjonalne

• Subiektywne doznawanie emocji

• Produkt spostrzegania zmian we własnym organizmie

• Fala emocji poprzedzona jest ustosunkowaniem (patrz „znak emocji”), co się zemną dzieje?; przy konfrontacji z sytuacja człowiek może doświadczyć emocji.

Teorie emocji

1. Teoria Jamesa i Langego („Wpr. do psych.” G. Mietzel, str. 307) - jest to teoria wyjaśniająca przebieg procesów emocjonalnych. Mówi ona, że emocje i zachowanie emocjonalne są skutkiem odczuwania zmian zachodzących w organizmie w związku z sytuacją, np. najpierw zachodzą różnego rodzaju zmiany w organizmie, a dopiero potem się boimy. Spotykamy strasznego lwa, który zaczyna nas gonić. Zaczynamy uciekać, serce przyspiesza swój rytm („kołacze”) i to wszystko powoduje strach.

2. Teoria Cannona i Barda („Wpr. do psych.” G. Mietzel, str. 308) - narządy zmysłów przekazują informację o doznanym bodźcu najpierw do podwzgórza, który po otrzymaniu i przetworzeniu wysyła ją równocześnie w dwie strony: w „dół”, do autonomicznego układu nerwowego, który wywołuje stan fizjologicznego pobudzenia, oraz do „góry”, do kory mózgowej dzięki, której powstaje subiektywne odczuwanie emocji.

3. Teoria Schachtera („Wprowadzenie…” G. Mietzel, str. 313 - 316) - nieuświadomienie emocji jest skutkiem przypisania pobudzenia czynnikom sytuacji; brak specyficznych wzorców pobudzenia - różne dla każdej emocji. Pobudzenie jest uniwersalne; każda emocja musi wiązać się ze wzrostem pobudzenia.

27

27

Ratun-ku!!!

Czego Oni się boją?

---