Budowa i rola korzenia

Opracowanie: Elżbieta Tabas - nauczyciel przyrody w Publicznej Szkole Podstawowej Nr 5 w Dębicy

Plan dydaktyczny lekcji przyrody w klasie piątej, wg programu bloku “ Przyroda” dla klas IV - VI szkoły podstawowej nr DKW - 4014 - 165/99.

TEMAT: Budowa i rola korzenia.

DZIAŁ: Krajobrazy Polski i jej roślinność.

ZAKRES TREŚCI:

• morfologia rośliny nasiennej

• systemy korzeniowe

• budowa zewnętrzna korzenia

• rola stref korzenia

• modyfikacje korzeni

CELE OPERACYJNE

WIADOMOŚCI - uczeń:

• nazywa części rośliny nasiennej

• wymienia rodzaje systemów korzeniowych

• podaje przykłady roślin o palowym i wiązkowym systemie korzeniowym

• określa podstawowe funkcje korzenia

• opisuje budowę zewnętrzną korzenia

• przyporządkowuje strefom ich rolę

• podaje przykłady modyfikacji korzeni ( ze szczególnym uwzględnieniem korzeni spichrzowych )

UMIEJĘTNOSCI - uczeń:

• rozróżnia na ilustracjach i okazach naturalnych rodzaje systemów korzeniowych

• prowadzi obserwacje i wykonuje proste rysunki

• rozpoznaje i wskazuje strefy korzenia

• czyta ze zrozumieniem

• wykorzystuje własne doświadczenie życiowe do rozwiązywania zadań

POSTAWY - uczeń:

• dostrzega związek między stanem czystości gleby a jakością warzyw

• zauważa, że każdy człowiek w swoim małym świecie ma wpływ na czystość gleby.

FORMY PRACY:

• równym frontem

• podczas prowadzenia obserwacji w zespołach dwuosobowych

METODY:

• obserwacyjna

• praca z tekstem

• kart dydaktycznych

• pogadanka

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

• hodowle uczniowskie i kontrolne cebuli i fasoli

• naturalne okazy i rysunki korzeni różnych roślin

• schematyczny rysunek lub tablica ilustrująca strefy korzenia

• karty pracy

TOK LEKCJI

Faza wprowadzająca:

1. Sprawy organizacyjno - porządkowe.

2. Przypomnienie budowy mchu płonnika i roli poszczególnych organów.

3. Podanie tematu lekcji i objaśnienie planowanego jej przebiegu.

Faza realizacyjna:

1. Praca w zespołach dwuosobowych w oparciu o instrukcję.

2. Wypełnianie kart pracy.

Faza podsumowująca:

1. Odczytanie przez uczniów odpowiedzi z kart pracy, sprawdzenie błędów i naniesienie poprawek ( karta pracy zostanie wklejona do zeszytu w charakterze notatki).

2. Dyskusja na temat: Zanieczyszczenie gleby a jakość warzyw.

Praca domowa:

1. Odpowiedz pisemnie na pytanie: Czy korzenie boczne posiadają takie same strefy jak korzeń główny? Odpowiedź uzasadnij.

2. Jaki wpływ wywiera twój styl życia na czystość gleby? Co możesz zrobić aby poprawić sytuację?

 INSTRUKCJA

1. Wykonaj obserwację systemów korzeniowych fasoli i cebuli. Efekty obserwacji zanotuj w karcie pracy - zad.1.

2. Zastanów się: Jak można nazwać obserwowane systemy korzeniowe. Patrz - karta pracy zad. 2. Teraz możesz sprawdzić nazwy w podręczniku i dokonać poprawek w karcie pracy.

3. Obejrzyj inne okazy roślin znajdujące się na twoim stoliku i przyporządkuj je do określonych typów systemów korzeniowych. Patrz - karta pracy zad. 3.

4. Wyszukaj w podręczniku nazwy stref korzenia palowego. Patrz - karta pracy zad. 4.

5. Wykonaj samodzielnie zad. 5. z karty pracy. Sprawdź z podręcznikiem.

6. W oparciu zgromadzone okazy oraz wiedzę nabytą w życiu spróbuj rozwiązać zad. 6.

z karty pracy.

  

KARTA PRACY

1. Narysuj schematy budowy korzeni fasoli i cebuli.

 

 

 

fasola - …………………………………. cebula - ………………………………..

2. Wpisz ołówkiem proponowane przez ciebie nazwy systemów korzeniowych. Po sprawdzeniu z podręcznikiem nanieś nazwy długopisem ( w miejsce powyższych kropek ).

3. Dopisz obok nazw roślin stosowne nazwy systemów korzeniowych:

• żyto - ……………………………………

• tasznik - ………………………………..

• marchew - ……………………………..

• tulipan - …………………………….....

• dąb - ……………………………………

4. Opisz schemat budowy zewnętrznej korzenia ( na poniższym rysunku ).

5. Połącz strefy korzenia z ich funkcjami.

strefa                                     rola

korzeni bocznych              komórki intensywnie się dzielą

włośnikowa                       utrzymywanie rośliny w glebie i inne jak korzeń główny

wydłużania                        ochrania stożek wzrostu

stożek wzrostu                  pobieranie wody i soli mineralnych

czapeczka                         wzrost komórek

6. Uzupełnij zdania:

Główne funkcje korzenia to:………………………………., …………………………………….......... .
Niektóre mogą dodatkowo ……………………………………………………., np. marchew, pietruszka, seler. Są to korzenie ………………… .
Inne czepiają się podpór, np. …………………………….. .
Jeśli znasz jeszcze jakieś modyfikacje korzeni możesz ich opis umieścić poniżej

………………………………..

---