Zestaw 15
Naturalna stopa bezrobocia - prawo Okuna (wzór i jego analiza).
Prawo Okuna opisuje sposób w jaki w cyklu koniunkturalnym następują zmiany produkcji i zatrudnienia. Poziom produkcji w fazie ekspansji rośnie szybciej, a w fazie recesji spada szybciej niż poziom zatrudnienia. Ponieważ w zasobach siły roboczej następuje dopływ i odpływ pracowników, po części zaś z tego, że podczas recesji przedsiębiorcy wolą przechować zbędnych pracowników.
Wraz ze wzrostem bezrobocia przymusowego o 1% powyżej stopy bezrobocia naturalnego luka PNB powiększa się o 2,5% .
luka PNB
Yp - produkcja potencjalna
Metody oddziaływania państwa na przebieg cyklu koniunkturalnego.
-interwencjonizm antykryzysowy-podejmowanie działań w celu łagodzenia skutków istniejącego już kryzysu
-interwencjonizm anty cykliczny - rozszerzenie interwencji na wszystkie fazy cyklu
Prowadzenie stymulacyjnej polityki fiskalnej-zmniejszenie przychodów budżetu (np. skutek obniżki stopy podatkowej)
Prowadzi do wzrostu wydatków konsumpcyjnych i inwestycyjnych
Rezultat: zwiększenie poziomu produkcji i zatrudnienia, wzrost cen
-prowadzenie polityki fiskalnej nastawionej na hamowanie koniunktury (restrykcyjnej)-zwiększenie przychodów budżetu , ograniczenie wydatków
Rezultat: zmniejszenie poziomu konsumpcji, inwestycji i zatrudnienia, mały wzrost cen
-prowadzenie polityki pieniężnej(monetarna)
-restrykcyjna(polityka drogiego pieniądza)-wzrost stopy rezerw minimalnych, redyskontowej, oraz sprzedaży państwowych papierów wartościowych
Rezultat: zmniejsza podaż pieniądza, podwyższa stopy procentowe, zmniejszenie rozmiarów kredytów, inwestycji, popytu globalnego, poziomu zatrudnienia, produkcji oraz tempa wzrostu cen
-ekspansywna(polityka taniego pieniądza)-obniża stopy minimalnych rezerw gotówkowych i stopy redyskontowej, oraz skupowanie przez bank centralny papierów wartościowych
Rezultat: rosną możliwości udzielania kredytów, rośnie podaż pieniądza, obniża się stopa procentowa, wzrost inwestycji i popytu globalnego, zatrudnienia i produkcji, oraz tempa wzrostu cen
-interwencjonizm rozwojowy(interwencjonizm ex ante)-podejmowanie działań zmierzających do zapewnienia odpowiednich warunków rozwoju gospodarczego w długim okresie
Deflator PKB i jego analiza.
Deflator =
Deflowanie polega na podzieleniu nominalnej produkcji w cenach bieżących, wytworzonej w końcowym roku badanego okresu, przez indeks ogólnego poziomu cen, wyrażający wzrost cen w okresie badanym.
Deflator PKB to relacja między PKB w cenach nominalnych (produkt brutto w cenach bieżących), a PKB w cenach realnych (produkt brutto w cenach stałych).