ZAZDROŚĆ I ZAWIŚĆ
Biblia Stary Testament
Kain, zazdrosny o to, że Bóg wejrzał łaskawie na ofiarę Abla, a odrzucił jego ofiarę, zabija brata. Konsekwencją tego będzie wygnanie go do ziemi na wschód od Edenu.
J. Bedier "Dzieje Tristana i Izoldy"
Baronowie, zazdroszcząc Tristanowi jego wyjątkowej pozycji na dworze, opowiedzieli królowi Markowi o romansie wasala z królewską małżonką, by skompromitować rycerza. Na wieść o tym Tristan odjechał z zamku królewskiego.
J. Kochanowski "Pieśń XII"
Nawiązując do starożytnej maksymy: "Zazdrość jest cieniem chwały", Kochanowski mówi, iż ludzie cnotliwi rozbudzają w innych zawiść. Dodaje jednak, iż zawiść i związane z nią nieprzyjemności zostaną cnotliwym wynagrodzone przez Boga.
W. Szekspir "Hamlet"
Klaudiusz, zazdroszcząc bratu sławy, władzy, a także żony, postanawia wziąć historię w swoje ręce. Zabija Hamleta ojca, żeni się z Gertrudą i koronuje na króla Danii.
J.W. Goethe "Cierpienia młodego Wertera"
Werter zazdrosny jest nie tylko o Alberta, męża Lotty, ale o każdą osobę, z którą ona przystaje. Chciałby bowiem, aby ukochana poświęcała mu cały swój czas i uwagę.
G.G. Byron "Giaur"
Hassan zazdrosny o Leilę, chcąc zemścić się na niej i jej kochanku, skazuje ją na śmierć.
B. Prus "Lalka"
Stanisław Wokulski jest zazdrosny o wszystkich, którzy mają styczność z Izabelą. Zazdrości im przede wszystkim pozycji społecznej (urodzenia) i obycia w towarzystwie. Sam czuje się przy nich jak parweniusz. Największą zazdrość wzbudzają w nim jednak mężczyźni, którymi otacza się panna Łęcka: Ochocki, Starski, baron Dalski czy nawet skrzypek Molinari.
H. Sienkiewicz "Potop"
Książę Bogusław Radziwiłł zazdrości Kmicicowi względów Oleńki, dlatego też będzie się starał zdyskwalifikować rywala, opowiadając, że dopuścił się on zdrady. Słowa te dotrą nie tylko do uszu panny Billewiczówny, ale i do całej szlachty polskiej.
Pułkownik Kuklinowski, rywal Kmicica w walce o mian najlepszego żołnierza w Koronie i na Litwie, zazdrościł mu jego sławy, toteż kiedy pojmał go pod Jasną Górą, postanowił na zawsze przesądzić o wyniku rywalizacji.
W.S. Reymont "Chłopi"
Maciej Boryna, zazdrosny o Jagnę, chcąc zemścić się na niej i na Antku, podpala stów, w którym oboje mieli schadzkę. Będzie to moment przełomowy w jego małżeństwie z Jagną; odtąd straci ona swe uprzywilejowane miejsce w domu Borynów.
Hanka zazdrości Jagnie jej urody i powodzenia, ale przede wszystkim miłości Antka. Ich romans stanie się dla niej punktem zwrotnym w życiu. Od tej pory przestanie być tylko pokorną żoną.
Z. Nałkowska "Granica"
Justyna Bogutówna zazdrości Zenonowi domu, rodziny, a przede wszystkim tego, że ułożył sobie życie u boku innej kobiety. Zazdrość ta z czasem przerodzi się w zawiść i pragnienie zemsty, która kosztować będzie Ziembiewicza karierę i życie (któregoś dnia Justyna wtargnie do biura kochanka i obleje go kwasem).
Zobacz również motyw: zbrodnia i zbrodniarz, zło.