NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
Klasyfikacja ciśnienia: Prawidłowe<120i< 80 Stan przednadciśnieniowy120-139lub80-89 Nadciśnienie Stopień1 140-159lub90-99 Stopień2 ≥160lub≥100
Czynniki zwiększające ryzyko rozwoju choroby nadciśnieniowej: Predyspozycje genetyczne;Nadmierne spożycie soli,niedostateczne spożycie potasu;Niska aktywność ruchowa;Otyłość-zwłaszcza brzuszna,hyperlipidemia;Palenie tytoniu,nadużywanie alkoholu;Często powtarzające się sytuacje stresowe;
Nadciśnienie pierwotne: Choroba nadciśnieniowa;Gdy nie udaje się ustalić żadnej przyczyny
Nadciśnienie wtórne: Znana jest przyczyna
PRZYCZYNY NADCIŚNIENIA WTÓRNEGO
Nerkopochodne: Jednostronne choroby nerek(Zapalenie odmiedniczkowe;zaburzenia przepływu krwi;Dysplazja nerki;Gruźlica nerki); Obustronne choroby nerek(Ostre zapalenie kłębuszkowe;Zapalenie odmiedniczkowe;Skaza moczanowa)
w chor.grucz dokrewnych: Guz chromochłonny nadnerczy;Zespół Conna;Zespół i choroba Cushinga; Akromegalia
w chor.układu krążenia: Miażdżyca tętnic;Wady serca i naczyń;Niedomykalność zastawki półksiężycowatej;Krążenie hiperkinetyczne(nadczynność tarczycy, niedokrwistość);
w chor.ukł nerw:GuzyUrazy mózgu;Zapalenia wielonerwowe;Doustne środki antykoncepcyjne;Cyklosporyna A
SKUTKI NADCIŚNIENIA: Układ krążeniaPrzerost lewej komory serca;Choroba wieńcowa;Zmiany naczyń obwodowych(miażdżyca)OUN: Niedokrwienie i zawał mózgu;krwotok;Ostra encefalopatia nadciśnieniowa;Obrzęk mózgu;Silne bóle głowy, wymioty, zaburzenia widzenia,drgawkiNerki: Marska nerka;Mikroalbuminuria
FAZA ZŁOŚLIWA NADCIŚNIENIA:Duży wzrost ciśnienia skurcz>120-130 mmHg;Zmiany na dnie oka;Szybko postępujące zmiany narządowe(zwłaszcza OUN i nerek)
OBJAWY KLINICZNE: Bóle głowy(okolica potyliczna;rano);Zawroty głowy;Szum w uszach;Nerwowość;Bóle przedsercowe;Kołatania serca;Zaburzenia wzroku
PRZEŁOM NADCIŚNIENIOWY: Znaczny/często gwałtownie narastający/wzrost ciśnienia rozkurczowego często>140mmHg/lub stopniowy wzrost w ciągu kilku tygodni czy miesięcy>300/130mmHg zagrażający życiu chorego z powodu: Encefalopatii nadciśnieniowej (Obrzęk mózgu,bóle głowy,zawroty,nudności,zaburzenia widzenia,drgawki,wylew podpajęczynówkowy lub śródmózgowy) Przeciążenia lewej komory;Napadu dławicy piersiowej,zawału mięśnia sercowego,obrzęku płuc,zaburzeń rytmu serca
CHOROBA NIEDOKRWIENNA SERCA (CHNS)
Zespół objawów klinicznych wywołanych zab.równowagi pom.wielkością przepływu wieńcowego a zapotrzebowaniem m.sercow.na tlen
ETIOLOGIA: miażdżyca tętnic wieńcowych; skurcz/zator/zap.t.wieńcowej; wady naczyń,uraz,zmniejszenie podaży tlenu w stosunku do zapotrzebow.;nadciśnienie;
PODZIAŁ Dławica piersiowa stabilna(wysiłkowa);Dławica piersiowa spontaniczna(Prinzmetala); Dł.niestabilna(nietabilna chor.wieńcowa);zawał serca
CZYNNIKI RYZYKA: nadciśnienie>160/95mmHg, cholesterol>190mg/dl;trójglicerydy>150mg/dl
MIAŻDŻYCA-czynniki ryzyka: wiek,płec,skłonnosci dziedziczne,czynnosc hormon.tarczycy,trzustki,;zab.ukł.nerw;otyłość;dieta;używki,brak aktywności;stres;
Ostra Choroba Wieńcowa CHW stabilna: wywołany zwiekszeniem zapotrzebowania m.serc.na tlen9wysiłek,stre;obfity posiłek);ból-uciska za mostkiem;przeszywający, prom.do lewego barku,kg,żuchwy;
Niestabilna Choroba Wieńcowa NchW-gwałtowne ograniczenie przepływu krwi przez obszar m.serc. Wskutek pekniecia niestabilnej blaszki miazdzycowej
Dławica Prinzmetala:ból dławicowy(niesprowokowany,długotrwały,czesto nad ranem,po wysiłku);przejsciowe uniesienie odc.ST;nie prowadzi do zawału;dolegliwosci nagłe;zweżone t.wiencowe;skurcz wywołany przez hiperwentylacje,stres,niska temp.
Ostry zespół wieńcowy z uniesieniem ST: spowod.ograniczeniem przepływu krwi przez t.wiencową doprowadzającym do martwicy małych obszarów m.serc.;ból w kl.piers.,nie ustepuje po zażyciu nitrogliceryny
Zawał z uniesieniem ST: ustanie przepływu krwi przez t.wiencową wskutek jej zamkniecia,dochodzi do martwicy m.serc.,wzrost stezenia markerów martwicym.serc,trwałe uniesienie St
ZAWAŁ-martwica kom.m.serc.wywołana ostrym niedokrwieniem,przyczyna:zamkniecie t.wiencowej przez zakrzep spowod.pęknięciem blaszki miażdżycowej; ból w kl.piers.,duszność,osłabienie,zawroty głowy,omdlenie,kołatanie serca,niepokój,poty,bladość,przyspieszenie akcji serca i tetna,szmery nad sercem,sinica obwodowa;
Powikłania: zab.rytmu serca(migotanie przeds.,dodatkowe skurcze komorowe);wstrząs kardiogenny;ostra niewydolność lewokomorowa,ostra hipotonia,ponowny zawał,niewydolność krążenia,nagła śmierć sercowa
NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA: patologiczne zmiejszenie przepływu krwi przez tkanki i narządy spow.nieprawidłową pracą serca,kt.towarzyszy upośledzenie funkcji nerek i odpowiedź ukł.nerw i horm.; Stan kiedy komora opróżnia sie w stopniu niewystarczającym by utrzymać pełne krązenie dla potrzeb ustroju
Podział: pochodzenia obwodowego;poch.sercowego i naczyniowego;poch.sercowego;niewydolność skurczowan;niewyd.rozkurczowa
Typy: Niewydolność lewo/prawokomorowa; ostra/przewlekła;ze zmniejszoną/zwiększoną obj.minutową
Obciążenie wstępne: siła z jaką krew rozciąga sciany komór tuż przed jej skurczem,zalezy od ilosci krwi,napiecia scian i powrotu żylnego
Obciążenie następcze:siła z jaką krew rozciąga ściany komór w momencie otwierania zast.półksięż.,zalezy od ilosci krwi,ciśnienia rozkurcz.w aorcie i t.płucnej
Ostra niewydolność lewej komory =OBRZĘK PŁUC
Nagłe gromadzenie się znacznej ilosci krwi w łożysku naczyniowym, obrzęk śródmiąższowy,przesięk do pęcherzyków płucnych; przyczyny: ciężkie uszkodzenie lewej komory,nadciśnienie tętnicze,wady serca,nowotwory serca; objawy: duszność,zimny pot,skoki iśnienia,niepokój,omamy,mroczki przed oczami,pozycjasiedząca,odkszuszanie wydzieliny,sinica,zab.rytmu,
Przewlekła niewydolność lewej komoryPNLK :przyczyny:schorzenia m.serc.,nadciśnienie,wady serca; objawy:duszność,sinica,napadowa duszność nocna,kaszel,tachypnoe,ortopnoe,niedostateczna obj,wyrzutowa,zab.czynnośi oun.
Ostra niewydolność prawej komory ONPK
Przyczyny:zator t.płucnej,odma,stan astmatyczny,tamponada serca,przebicie tetniaka aorty do t.płucnej; Patomechanizm:zamknięcie tt.płucnych,nagły wzrost ciśnienia w nacz.płucnych,wzrost obciązenia prawej komory,ostra niewydolnosc prawej komory; objawy zatoru:tachypnoe,tachykardia,spadek cisnienia tetniczego,sinica,utrata swiad.,jesli dojdzie do zawału płuca:krwioplucie,ból w kl.piers.
Przewlekła niewydolność prawej komory PNPK:przyczyny:nadcisnienie,wady serca,schorzenia m.serc.i osierdzia; objawy: wzrost cisnienia zylnego w krązeniu duzym,przyrost masy ciała,obrzęki,wodobrzusze,powiekszenie wątroby,przesięki do jam ciałą,opłucnej,poszerzenie żył szyjnych,skąpomocz,skłonność do zakrzepów
ZABURZENIA RYTMU SERCA
komorowe/nadkomorowe; migotanie/trzepotanie/ częstoskurcz;
Tachykardiazatokowa: przyspieszony rytm zatokowy>100/min; Bradykardia zatokowa<60/min
Nadkomorowe zab.rytmu: pobudzenia dodtakowe pozazatokowe>200/dobe; częstoskurcze komorowe,szybki rytm serca>100/min;migotanie przedsionków;wystepuje w wadach serca,nadciśnieniu,ChNS,niedoczynności tarczycy,po naduzyciu alkoholu,
Trzepotanie przedsionków:szybki,miarowy rytm przedsionków.ok300/min,czynność komór uzależniona od bloku w węźle przedsionkowo-komorowym,
Komorowe zab.rytmu: dodatkowe pobudzenia przedwczesne lub zastępcze jedno- lub wielokształtne pojedyncze,układające sie w pary,salwy, nieutrwalony lub utrwalony częstoskurcz komorowy; objawy:kołatanie,uczucie zamierania serca,utrata przytomności,zatrzymanie krążenia; może być łagorne lub złóśliwe(obecna choroba organiczna serca,złe rokowanie)
Częstoskurcz komorowy:>150-170/min daje zab.hemodynamiczne: hypotonia, ból wieńcowy,n iewydolność serca,omdlenie,zatrzymanie serca; Przyczyna:zawał,zab.elektrolitowe
NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA-wywołane przyczynami płucnymi lub pozapłucnymi ograniczenie czynności oddechowej,powodujące zab.ciśnień parcjalnych gazów we krwi;; może być częściowa lub całkowita
Ostra niewydolnośc oddechowa: nasilona duszność,sinica,lek przed smiercią,zab.swiadomości,
Przewlekła: duszność,sinica, niepokój,zab.świad., częstoskurcz,zab.rytku,palce pałeczkowate,w całkowitej dodatkowo bóle,zawroty głowy,potliwość
ARDS = OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA DOROSŁYCH
etiologia: aspiracja treści żołądkowej lub wody,inhalacja gazów toksycznych lub hiperbarycznego tlenu,posocznica,wstrąs,
Patogeneza: okres wysiękowy(zwiększona przepuszczalność włośniczek,obrzęk płuc),niszczenie pneumocytów(zmniejszenie tworzenia surfaktantu,pęcherzykowy obrzęk płuc)okres proliferacyjny(zwłuknienie płuc i proliferacja śródbłonków we włośniczkach, zab.perfuzji i dyfuzji
ZESPÓŁ BEZDECHU SENNEGO
bezdech senny-przerwa pom.kolejnymi oddechami u spiącego przekraczająca10sek, >10/h; u otyłych,z przerostem migdałków podniebiennych,polipami nosa,
etiologia:obturacja górnych dróg oddechowych,zapadnięcie dróg oddechowych, bez obturacji-zmniejszona pobudliwość chemoreceptorów powodująca zab.unerwienia mm.oddechowych,ustają ruchy klatki i brzucha
Patogeneza: zapadnięcie dróg oddechowych - bezdech - spadek pO2 wzrost pCO2,wzmorzona praca oddechowa,budzenie sie,otworzenie dróg oddech z chrapnięciem, hiperwentylacja
Objawy: nieregularne chrapanie,przerwy w oddychaniu,zmęczenie,skłonność do zasypiania,nastroje depresyjne,poranne bóle głowy
ASTMA OSKRZELOWA przewlekła chor.zapalna dróg oddech.w której przebiegu dochodzi do częściowej i odwracalnej obturacji dróg oddechowych; zwężenie oskrzeli zależy od skurczu mm.gładkich,obrzęku bł.śluzowej,zatkania światła przez wydzielinę,zapalenie jest przyczyną zwiększonej reakcji na bodźce
Podział:ze wzgl.na etiologie: alergiczna/niealergiczna/ aspirynowa; ze wzg.na przebieg:sporadyczna i przewlekła(lekka,umiark,ciężka)
ASTMA ALERGICZNA
Patomechanizm:związanie antygenu z IgE na powierzchni mastocytów,uwolnienie mediatorów(histamina),obturacja oskreli; w fazie później powstają nacieki komórkowe,w fazie naprawczej trwałe zmiany związane z przebudową ścian oskrzeli
ASTMA ASPIRYNOWA
zaczyna sie katarem,mogą wytworzyć sie polipy nosa, częściej u kobiet,napad po przyjęciu leku
Czynniki ryzyka: predyspozycje genetyczne,alergia, nadwrażliwość oskrzeli,alergeny,dym tytoniowy,czynniki zawodowe,zakażenie ukl.oddechowego,otyłość
Objawy: napady duszności,męczący kaszel-suchy,napadowy,objawy alergii,pozycja siedząca, wydłużony oddech,uruchomienie dodatkowych mm.oddech.,świsty i furczenia,brak zmian w okresach między napadami
Rozpoznanie astmy: wywiad, bad.przedmiotowe,badania czynnościowe płuc: test odwracalności(poprawa FEV1 lub PEF o min15-20% po podaniu leku rozszerzającego oskrzela); testy skórne,dodatni wynik testu prowokacyjnego
POCHP (przewlekła obturacyjna choroba płuc)-postępujące,słabo odwracalne ograniczenie przepływu powietrza w płucach spowodowane przewlekłym zapaleniem oskrzeli i/lub rozedmą płuc
Etiologia:palenie tytoniu,zanieczyszczenie środowiska,nawracające zakażenie wirusowe i bakteryjne
Zmiany:Nadprodukcja śluzu,upośledzenie oczyszczania rzęskowego,ograniczenie przepływu przez drogi oddechowe,rozedma płuc,upośledzenie wymiany gazowej,rozwój nadciśnienia płucnego i serca płucnego
Objawy: przewlekły kaszel,odkszuszanie plwociny, duszność,wdechowe ustawienie klatki,wydłużony wydech,mniejszona ruchomość przepony,świsty, furczenia,zaciąganie międzyżebrzy w czasie wdechu,urzywanie dodatkowych mm.,utrata masy ciała,
Postacie: 'pink puffer'-niedowaga,wzmożony napęd oddechowy,duszność,prawidłowe ciśnienie parcjalne tlenu we krwi
„blue bloater”nadwaga,sinica,kaszel,całkowita niewydolność oddechowa,brak duszności,mniejsza aktywność,złe wyniki gazometryczne,serce płucne
Rozedma-zwiększenie przestrzeni powietrznych położonych dystalnie od oskrzelika końcowego ze zniszczeniem ścian pęcherzyków, Rozedma uogólniona-zniszczenie całych gronek płucnych; Rozedma śródzrazikowa-ograniczona do centralnej części grona
1