Sekurytyzacja polega na przekształceniu określonych rodzajów aktywów podmiotu (Inicjatora) w papiery wartościowe o charakterze dłużnym lub udziałowym, przez co Inicjator osiąga określone cele bilansowe, regulacyjne lub podatkowe.

Możemy również spotkać się z określeniem, iż jest to proces emisji papierów wartościowych zabezpieczony poprzez grupę wyselekcjonowanych aktywów, które w większości stanowią należności wynikające z udzielonych kredytów bądź innych aktywów finansowych.

 

Sekurytyzacja aktywów, czyli emitowanie papierów wartościowych w oparciu o portfele wierzytelności hipotecznych jest popularną techniką „uwalniania” zamrożonych środków finansowych przez banki i instytucje finansowe działające na rozwiniętych rynkach finansowania mieszkalnictwa. Najprościej mówiąc, to instrument pozwalający instytucjom finansowym pozyskiwać kapitał do finansowania bieżącej działalności i jednocześnie dobrze zarządzać ryzykiem finansowym.

Sekurytyzację można zdefiniować jako proces wyodrębniania wg określonych zasad jednorodnej grupy pożyczek lub kredytów, ewentualnie innych instrumentów dłużnych, z tytułu których należności przyszłe zostaną skonwertowane na papiery wartościowe i sprzedane po uprzednim poddaniu ich ocenie ratingowej.

 

Dla przedsiębiorców głównymi zaletami sekurytyzacji są:

- możliwość szybkiego przekształcenia w gotówkę aktywów obrotowych o znacznie niższym stopniu płynności

- niższy koszt finansowania i dywersyfikacja źródeł finansowania

- obniżenie kosztu kapitału

- poprawa wskaźników zyskowności

Obecnie sekurytyzacja staje się coraz bardziej popularną formą finansowania należności.

 

W przypadku wierzytelności hipotecznych sekurytyzacja będzie procesem, w którym za pomocą MBS (Mortgage Backed Securities - dłużne papiery zabezpieczone) zamienia się niepłynne, zindywidualizowane aktywa, bez przeprowadzania oceny ratingowej*, w aktywa finansowe o wysokim stopniu płynności i niskim ryzyku, oferując konkurencyjne stopy zwrotu.

 

Rozwój technik sekurytyzacyjnych włączył do tego typu transakcji również pochodne instrumenty kredytowe, czego skutkiem są syntetyczne zabezpieczenia zobowiązań dłużnych, będące modyfikacją tradycyjnie zabezpieczonych zobowiązań dłużnych. W tym przypadku pochodne instrumenty kredytowe łączy się z zabezpieczonymi zobowiązaniami dłużnymi. Takie rozwiązanie daje bankom możliwość zachowania prawa własności w portfelu sekurytyzowanych należności przy wyprowadzeniu związanego z nimi ryzyka kredytowego, tj. pozbyciu się aktywów za pomocą pochodnych transakcji kredytowych.

 

Podmioty

Charakterystyka i funkcja podmiotów występujących przy transakcji sekurytyzacyjnej przedstawia się następująco:

Fundusz sekurytyzacyjny /SPV

- nabywa od Inicjatora aktywa i przeprowadza ich wycenę

- jest odpowiedzialny za prawidłową zamianę wierzytelności na papiery wartościowe

 

Inicjator

- posiada wierzytelności mogące stanowić zabezpieczenie

- zbywa na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego SPV wierzytelności będące przedmiotem sekurytyzacji (łącznie z określonymi prawami i pożytkami)

 

Inwestor

- lokuje wolne środki pieniężne w papiery wartościowe wyemitowane przez fundusz sekurytyzacyjny SPV

 

Przedmiot

Sekurytyzacji podlegają wszelkie aktywa stanowiące należności, a jedynym ograniczeniem jest ich standaryzacja. Mechanizm ten można wykorzystać wszędzie tam, gdzie generowany jest przychód pieniężny. Jako przykładowe aktywa można wymienić następujące wierzytelności:

- wynikające z umów (pożyczki, kredytu, leasingu)

- należności handlowe przedsiębiorstw (wymagalne, przeterminowane)

- kredyty hipoteczne

- należności czynszowe

- karty kredytowe

- należności ze sprzedaży gazu i energii elektrycznej

- należności z tytułu umów ubezpieczeniowych

 

Zalety

Dla przedsiębiorców głównymi zaletami sekurytyzacji są:

- możliwość szybkiego przekształcenia w gotówkę aktywów obrotowych o znacznie niższym stopniu płynności

- niższy koszt finansowania i dywersyfikacja źródeł finansowania

- obniżenie kosztu kapitału

- poprawa wskaźników zyskowności

 

Ponadto podmioty zarządzające bilansem mają możliwość kształtowania go pod kątem rentowności. Rozważając bowiem czy źródłem finansowania działalności będzie kapitał własny bądź dług, podmioty mają dodatkową możliwość w postaci przeprowadzenia sekurytyzacji całości lub części aktywów.

 

Sekurytyzacja jest wygodnym rozwiązaniem dla firm o niższym ratingu, które dysponują aktywami o wysokiej jakości, ale niskiej dochodowości, dla których zaciąganie zobowiązań byłoby nieopłacalne.

 

 *

Rating, inaczej ocena ryzyka, jest wskaźnikiem pozwalającym ocenić wiarygodność kredytową ocenianego podmiotu gospodarczego lub ryzyko związane z różnymi instrumentami finansowymi.

 

Kancelaria Wierzbowski Eversheds

Rating - wyrażenie to pochodzi z anglojęzycznego obszaru językowego. Pomimo szerokiego zakresu znaczeń, można zdefiniować go dwojako: w szerszym znaczeniu jako proces oceny, w węższym jako wynik tego procesu, który ustala się po przeprowadzeniu przez odpowiednią firmę procedury ratingowej. Przyjmując za przedmiot oceny przedsiębiorstwo ubezpieczeniowe lub jego produkt definicja ratingu powinna brzmieć : Rating jest to proces oceny przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego (produktu ubezpieczeniowego) lub wynik przeprowadzonego badania, odbywającego się zgodnie z pewną przyjętą przez daną agencję ratingową procedurą, ujednoliconą według określonych kryteriów dla wszystkich przedsiębiorstw ubezpieczeniowych (lub ich produktów). Ocena ma z reguły formę symbolu literowego, często uzupełnionego cyfrą lub/i znakami „+/-”. - niezależna ocena ryzykakredytowego dokonywana przez wyspecjalizowane agencje ratingowe takie jak Moody's, Standard&Poor's oraz Fitch Ratings w stosunku do podmiotu zaciągającego dług.

Rating ocenia jakość dłużnych papierów wartościowych pod kątem wiarygodności finansowej emitenta oraz warunków panujących na rynku.

Badaniu wiarygodności finansowej podlegają emisje obligacji, krótkoterminowe papierów dłużne, podmioty zaciągające zobowiązania na rynku finansowym oraz rządy państw.

Rating podlega ciągłemu monitorowaniu i może ulec zmianie np. z powodu czynników politycznych lub innych zdarzeń uzasadniających zmianę ratingu (zarówno w dół, jak i w górę).

Skale ratingu wyrażane są odpowiednimi symbolami literowymi, a wg agencji ratingowej Fitch Ratings długookresowe poziomy ratingowe przedstawiają się następująco:

• poziom inwestycyjny (AAA, AA, A, BBB)

• poziom spekulacyjny (BB, B, CCC, CC, C, DDD, DD, D).

Rating może także zawierać znaki "+" i "-", dla określenia różnic w ramach jednej kategorii.

Wiarygodność finansowa firmy nie może być wyższa niż wiarygodność finansowa kraju, z którego pochodzi, co w wypadku obniżenia ratingu danego państwa może utrudnić także działania firm znajdujących się w bardzo dobrej kondycji finansowej.

---