ROLA HISTORYCZNA JEDNOSTEK WYBITNYCH
Ich rola w historii jest wielka, ściśle określona i niezbędna
Uwarunkowania działań jednostek wybitnych oraz przyznania im określonego, w każdym razie znacznego wpływu na bieg dziejów
Nie jest ważne jaka jednostka pojawi się na arenie dziejowej, bowiem prawidłowość historyczna znajdzie drogę poprzez działania nie tej, to innej wybitnej jednostki
Twierdzą, że to konkretne osoby wpływają na bieg dziejów, gdyby ich nie było wydarzenia mogłyby przebiec w sposób zasadniczo odmienny
Połączenie: o ile codzienne działania ludzi są treścią przyczyn ubocznych, rzez które uwidaczniają się przyczyny główne, o tyle działania jednostek wybitnych spełniają dodatkowo rolę ogniskującą. Są one niejako organizatorami (mniej lub bardziej) inicjującymi i zestrajającymi czyny innych jednostek.
J. Plechanow nazwał wielkich ludzi inicjatorami, bez nich świat społeczny utonąłby w marazmie i bezruchu, a rozwój, czyli transformację układów dokonywałaby się w sposób nadzwyczaj wolny, zgodny przede wszystkim rytmem praw przyrody. Proces zaspokajania potrzeb = walka z przyrodą.
Potrzebna jest organizacja bez niej zaspokajanie potrzeb okazuje się niemożliwe.
Pojawiają się miejsca dla organizatorów (inicjatorzy lub koordynatorzy)
Miejsca w toku dziejów musiały zostać obsadzone, inaczej nie mogłoby się toczyć życie społeczne, uległoby samodestrukcji
Rekrutacja organizatorów:
Różniła się w toku dziejów
Nieraz stwarzała warunki dostania się na nie osób zdolniejszych i w ten sposób wybicia się przez nie, często zaś hamował ujawnianie się tych zdolności
Hamowanie: utrudnianie w społecznej obsadzie miejsc kierowniczych przez wybitne jednostki, lecz również zbyt słabym powoływaniu do życia takich miejsc
Warunkiem pojawiania się nowych miejsc było opanowywanie przyrody przez człowieka
lub
Okazuje się że gdy jest tych organizatorów jak najwięcej, a jednocześnie są oni odpowiedniej jakości, zależy ujawnianie się inicjatywy oraz zdolności koordynacyjnych dalszych jednostek, a więc postęp rozumiany jako pojawienie się układów coraz bardziej złożonych, skierowanych na coraz wszechstronniejsze zaspokajanie rosnących potrzeb człowieka
Na miejsce organizatorskie dostawać się mogą jednostki bardziej lub mniej wybitne, tzn. umiejący w sposób mniej lub bardziej wybitny wypełniać funkcje inicjatorskie
Im bardziej wybitne jednostki dostają się na te miejsca tym większego rozwoju działalności społecznej można się spodziewać i tym bardziej działalność ta jest zaspokajana
Działania każdej nie tylko `wybitnej' jednostki wpływa na zmiany w układach, ale całe układy „poruszają” natomiast decyzje organizatorskie jednostek wybitnych, muszą one też sprawić by formułowane przez jednostkę wybitną cele zostały przyjęte przez masy za swoje (masy mają wyznawać jego ideologię)
Przyczyny braku przepaści między jednostką a społeczeństwem:
Działalność jednostek wybitnych jest niemożliwa bez działania mas, musi ona te działania brać w rachubę i na dłuższą metę nie może stać z nimi w sprzeczności
Jednostki wybitne rekrutują się spośród wszystkich członków społeczeństwa (istnieją też jednostki niższej rangi)
Względność pojęcia „jednostka wybitna” - może być wybitna jedynie w jakiejś swojej dziedzinie
Stanie się danej jednostki wybitną indywidualnością historyczną jest zwykle dziełem określonych warunków, warunki pojawienia się pola działania wybitnej jednostki stwarza całe społeczeństwo
Jednostka rozwija się w toku działania, czyli w toku współdziałania z masami
Właściwości jednostki `wybitnej':
Zdolność do przewidywania skutków społecznych własnych działań sprzęgniętych z działaniami jednostek, które wybitna jednostka zamierza Sym wpływem objąć
Jednostka wybitna dzięki bardziej rozwiniętej zdolności przewidywania, potrafi podjąć decyzje odpowiedniego działania, zaś w ich realizacji wybrać najbardziej skuteczne strategie
Stopień zdolności przewidywania jest zróżnicowany:
Większa zdolność: jednostka wiąże swe działania z takimi tendencjami (prawami) które mają szanse zwycięstwa, chociaż to zwycięstwo wydawałoby się zrazu problematyczne
Mniejsza zdolność: jednostka wiąże się z tendencjami, które wprawdzie uwidaczniają się i mają pewną zdolność do rozwijania się, lecz nie mają szans trwałego zwycięstwa
Jednostki wybitne zdają sobie sprawę z tego, kiedy zaczyna się najdogodniejszy dla nich moment działania i umieją ten moment wykorzystać.
Liczba miejsc dla organizatorów
Liczba miejsc dla organizatorów