Dr Katarzyna Gabryś
Zagadnienia do egzaminu z teoretycznych podstaw wychowania
Teoria wychowania jako subdyscyplina pedagogiki - przedmiot teorii wychowania, teoria wychowania w aspekcie historycznym, teoria a praktyka wychowania.
Pojęcie i poziomy konstrukcji teorii pedagogicznej.
Pojęcie wychowania - różnorodność ujęć, typy definicji wg S. Kunowskiego.
Cechy wychowania - ujęcie M. Łobockiego.
Refleksja własna nad pojęciem wychowania.
Antropologiczne podstawy wychowania - pojęcie i atrybuty osoby ludzkiej, znaczenie perspektywy personalistycznej w wychowaniu.
Charakterystyka koncepcji personalistycznej w wychowaniu - spojrzenie na człowieka, pojęcie wychowania i celów wychowawczych, rola wychowawcy.
Współczesne teorie i nurty wychowania - charakterystyka wybranej koncepcji.
Aksjologiczne podstawy wychowania - pojęcie i klasyfikacje wartości, znaczenie wartości w wychowaniu.
Aksjologiczne ujęcie procesu wychowania według W. Cichonia.
Wartości a cele wychowania - omówienie związku na przykładzie.
Jakie wartości powinny mieć pierwszeństwo w wychowaniu?
Pojęcie i rodzaje celów wychowania.
Charakterystyka metod wprowadzających w świat wartości.
Pedagogika dialogu - pojęcie i rodzaje dialogu, warunki zaistnienia dialogu między wychowawcą a wychowankiem.
Dialog jako sposób bycia mistrza i ucznia.
Etyczne podstawy wychowania - pojęcie i koncepcje odpowiedzialności, znaczenie odpowiedzialności w wychowaniu.
Odpowiedzialność w koncepcji dialogicznej - ujęcie wybranych autorów; pytanie o granice odpowiedzialności.
Sylwetka odpowiedzialnego wychowawcy.
Podmiotowość w wychowaniu - pojęcie i rodzaje podmiotowości, podmiotowy charakter relacji wychowawczej.
Jak rozwijać w wychowanku poczucie podmiotowości?
Charakterystyka metod wychowania w ujęciu wybranego autora.
Nagroda i kara - dylematy wychowawcze.
Jakie metody wychowania rozwijają samodzielność i odpowiedzialność wychowanków?
Metody wychowania - refleksja nad skutecznością i aspektami etycznymi.
Problem autorytetu w wychowaniu - pojęcie autorytetu i jego rodzaje, znaczenie autorytetu w wychowaniu.
„ Pedagogika jest niczym innym, jak tylko uświadomieniem sobie wychowania, procesu, który nas wszystkich dotyczy i jest nam wszystkim nieświadomie znany” - refleksja nad myślą S. Hessena.