Ćwiczenie nr. 10
SRAWOZDANIE Z LABORATORIUM FIZYKI
Badanie zależności temperatury wrzenia cieczy od ciśnienia. Wyznaczanie wilgotności względnej powietrza.
Przy wyznaczaniu temperatury posługujemy się obecnie skalą Celsjusza i skalą bezwzględną Kelvina. Ta ostatnia została za podstawową skalę w układzie SI.
Jeżeli ciecz znajduje się w zamkniętym naczyniu, to po pewnym czasie ustala się stan równowagi termodynamicznej. Powstaje para nasycona , czyli taka której ilość cząsteczek przechodzących do cieczy równa jest ilości cząsteczek przechodzących w parę. Inaczej mówiąc para ta znajduje się w równowadze z cieczą , z której powstała . Posiada ona najwyższą , możliwą dla danej temperatury gęstość i prężność. Jej ciśnienie zależy tylko od temperatury, nie zależy natomiast od objętości naczynia . W pewnej temperaturze W pewnej temperaturze i ciśnieniu charakterystycznym dla danej cieczy , parowanie staje się intensywniejsze i zachodzi w całej objętości cieczy. Proces ten nazywa się wrzeniem a temperaturę w której zachodzi temperaturą wrzenia. Wrzenie następuje wówczas , kiedy ciśnienie pary nasyconej pn wewnątrz pęcherzyka o promieniu r zrówna się z sumą ciśnień : zewnętrznego pa, hydrostatycznego dgh i ciśnienia wynikającego z napięcia powierzchniowego cieczy na granicy pęcherzyka 2δ/r. Warunek ten można napisać następująco:
Pn= Pa + dgh + 2δ
r
Ponieważ dwa ostatnie człony zależności odgrywają małą rolę , przyjmuje się więc przybliżoną postać warunku wrzenia ( ciśnienie wewnątrz pęcherzyka musi się równać ciśnieniu zewnętrznemu)
Pn=Pa
Z tego wynika , że ciśnienie pary nasyconej zrównać z ciśnieniem zewnętrznym. Zmiana ciśnienia zewnętrznego powoduje zmianę ciśnienia pary nasyconej w pęcherzyku , a to z koleina zmianę temperatury wrzenia.
Przyrost temperatury ▲T jest związany z przyrostem ciśnienia ▲p następującą zależnością:
▲T = t(Vp- Vc) ▲P
q
q- ciepło parowania
Vp, Vc - objętości właściwe pary i cieczy
Przebieg Ćwiczenia
Korzystamy z zestawu, w skład którego wchodzą: chłodnica, kociołek, termometr, manometr oraz pompka wodna. Kociołek podgrzewany jest elektrycznie, ciśnienie panujące w atmosferze w chwili przeprowadzania doświadczenia wynosiło &62 mmHg. Pompką wodną wytworzono w aparaturze ciśnienie 200 mmHg mniejsze od atmosferycznego. Kiedy woda w kociołku wrzała odczytano ustaloną temperaturę. Pomiary temperatury odczytywano przy zmniejszaniu ciśnienia o 20 mmHg. Po zrównaniu się ciśnień w aparaturze z atmosferycznym zamknięto kran między pompką a kociołkiem, a następnie pomiary temperatury odczytywano przy zwiększaniu się ciśnień o 20 mmHg, aż do 200 mmHg wyższego od atmosferycznego.
Tabela pomiarów.
p[ mmHg] |
p[mmHg] |
T[0C] |
-200 |
562 |
900C |
-180 |
582 |
890C |
-160 |
602 |
910C |
-140 |
622 |
910C |
-120 |
642 |
920C |
-100 |
662 |
92,50C |
-80 |
682 |
930C |
-60 |
702 |
93,50C |
-40 |
722 |
940C |
-20 |
742 |
950C |
0 |
762 |
970C |
20 |
782 |
960C |
40 |
802 |
970C |
60 |
822 |
990C |
80 |
842 |
99,50C |
100 |
862 |
1000C |
120 |
882 |
940C |
140 |
902 |
950C |
160 |
922 |
970C |
180 |
942 |
980C |
200 |
962 |
990C |
Rachunek błędu:
Błąd jak występuje w wynikach zależy od dokładności aparatury pomiarowej. Przyjęto, że odczyt manometru był z dokładnością do 4 mmHg, odczyt temperatury z dokładnością do 0,50C.
Wnioski:
Moim zdaniem do takiego rodzaju doświadczeń powinniśmy używać termometru o większej dokładności gdyż temperatura wpływa w największym stopniu na błąd pomiaru. Błędy dla niektórych punktów ( w szczególności tyczy się do pięciu ostatnich pomiarów) są błędami grubymi związane są z nie szczelnością aparatury i niedokładnością w odczytywaniu wskazań manometru.
Wyznaczanie wilgotności względnej powietrza za pomocą psychrometru.
Psychrometr składa się zasadniczo z dwóch identycznych termometrów rtęciowych, z których jeden musi mieć zmoczoną końcówkę . Woda parując, wciągana przez wiatraczek pobiera z układu ciepło, wskutek czego obniża się temperatura termometru wilgotnego. Różnica wskazań obu termometrów zależy od prędkości parowania, ta zaś od wilgotności względnej otaczającego powietrza od jego temperatury.Wilgotność względną odczytujemy z tablic psychrometrycznych. Naszym zadaniem było odczytywanie temperatur z obu termometrów oraz ich zapisywanie, co przedstawiam poniżej w tabelce.
Tabela pomiarów:
Wilgotność powietrza
Stan termometru suchego |
Stan termometru mokrego |
Ts -Tm |
S[%] |
220C |
17,80C |
4,20C |
67% |
220C |
17,60C |
4,40C |
65% |
220C |
17,80C |
4,20C |
67% |
220C |
17,80C |
4,20C |
67% |
220C |
180C |
4,00C |
68% |
Średnie wilgotności powietrza 66,8%
Błąd, jaki mógł zaistnieć ogranicza się tylko do niedokładności termometrów i wynosi ona około 0,20C