Ćwiczenie nr. 10
SRAWOZDANIE Z LABORATORIUM FIZYKI
Badanie zależności temperatury wrzenia cieczy od ciśnienia. Wyznaczanie wilgotności względnej powietrza.
Przy wyznaczaniu temperatury posługujemy się obecnie skalą Celsjusza i skalą bezwzględną Kelvina. Ta ostatnia została za podstawową skalę w układzie SI.
Jeżeli ciecz znajduje się w zamkniętym naczyniu, to po pewnym czasie ustala się stan równowagi termodynamicznej. Powstaje para nasycona , czyli taka której ilość cząsteczek przechodzących do cieczy równa jest ilości cząsteczek przechodzących w parę. Inaczej mówiąc para ta znajduje się w równowadze z cieczą , z której powstała . Posiada ona najwyższą , możliwą dla danej temperatury gęstość i prężność. Jej ciśnienie zależy tylko od temperatury, nie zależy natomiast od objętości naczynia . W pewnej temperaturze W pewnej temperaturze i ciśnieniu charakterystycznym dla danej cieczy , parowanie staje się intensywniejsze i zachodzi w całej objętości cieczy. Proces ten nazywa się wrzeniem a temperaturę w której zachodzi temperaturą wrzenia. Wrzenie następuje wówczas , kiedy ciśnienie pary nasyconej pn wewnątrz pęcherzyka o promieniu r zrówna się z sumą ciśnień : zewnętrznego pa, hydrostatycznego dgh i ciśnienia wynikającego z napięcia powierzchniowego cieczy na granicy pęcherzyka 2δ/r. Warunek ten można napisać następująco:
Pn= Pa + dgh + 2δ
r
Ponieważ dwa ostatnie człony zależności odgrywają małą rolę , przyjmuje się więc przybliżoną postać warunku wrzenia ( ciśnienie wewnątrz pęcherzyka musi się równać ciśnieniu zewnętrznemu)
Pn=Pa
Z tego wynika , że ciśnienie pary nasyconej zrównać z ciśnieniem zewnętrznym. Zmiana ciśnienia zewnętrznego powoduje zmianę ciśnienia pary nasyconej w pęcherzyku , a to z koleina zmianę temperatury wrzenia.
Przyrost temperatury ▲T jest związany z przyrostem ciśnienia ▲p następującą zależnością:
▲T = t(Vp- Vc) ▲P
q
q- ciepło parowania
Vp, Vc - objętości właściwe pary i cieczy
Przebieg Ćwiczenia
Korzystamy z zestawu, w skład którego wchodzą: chłodnica, kociołek, termometr, manometr oraz pompka wodna. Kociołek podgrzewany jest elektrycznie, ciśnienie panujące w atmosferze w chwili przeprowadzania doświadczenia wynosiło &62 mmHg. Pompką wodną wytworzono w aparaturze ciśnienie 200 mmHg mniejsze od atmosferycznego. Kiedy woda w kociołku wrzała odczytano ustaloną temperaturę. Pomiary temperatury odczytywano przy zmniejszaniu ciśnienia o 20 mmHg. Po zrównaniu się ciśnień w aparaturze z atmosferycznym zamknięto kran między pompką a kociołkiem, a następnie pomiary temperatury odczytywano przy zwiększaniu się ciśnień o 20 mmHg, aż do 200 mmHg wyższego od atmosferycznego.
Tabela pomiarów.
| p[ mmHg] | p[mmHg] | T[0C] | 
| -200 | 562 | 900C | 
| -180 | 582 | 890C | 
| -160 | 602 | 910C | 
| -140 | 622 | 910C | 
| -120 | 642 | 920C | 
| -100 | 662 | 92,50C | 
| -80 | 682 | 930C | 
| -60 | 702 | 93,50C | 
| -40 | 722 | 940C | 
| -20 | 742 | 950C | 
| 0 | 762 | 970C | 
| 20 | 782 | 960C | 
| 40 | 802 | 970C | 
| 60 | 822 | 990C | 
| 80 | 842 | 99,50C | 
| 100 | 862 | 1000C | 
| 120 | 882 | 940C | 
| 140 | 902 | 950C | 
| 160 | 922 | 970C | 
| 180 | 942 | 980C | 
| 200 | 962 | 990C | 
Rachunek błędu:
Błąd jak występuje w wynikach zależy od dokładności aparatury pomiarowej. Przyjęto, że odczyt manometru był z dokładnością do 4 mmHg, odczyt temperatury z dokładnością do 0,50C.
Wnioski:
Moim zdaniem do takiego rodzaju doświadczeń powinniśmy używać termometru o większej dokładności gdyż temperatura wpływa w największym stopniu na błąd pomiaru. Błędy dla niektórych punktów ( w szczególności tyczy się do pięciu ostatnich pomiarów) są błędami grubymi związane są z nie szczelnością aparatury i niedokładnością w odczytywaniu wskazań manometru.
Wyznaczanie wilgotności względnej powietrza za pomocą psychrometru.
Psychrometr składa się zasadniczo z dwóch identycznych termometrów rtęciowych, z których jeden musi mieć zmoczoną końcówkę . Woda parując, wciągana przez wiatraczek pobiera z układu ciepło, wskutek czego obniża się temperatura termometru wilgotnego. Różnica wskazań obu termometrów zależy od prędkości parowania, ta zaś od wilgotności względnej otaczającego powietrza od jego temperatury.Wilgotność względną odczytujemy z tablic psychrometrycznych. Naszym zadaniem było odczytywanie temperatur z obu termometrów oraz ich zapisywanie, co przedstawiam poniżej w tabelce.
Tabela pomiarów:
Wilgotność powietrza
| Stan termometru suchego | Stan termometru mokrego | Ts -Tm | S[%] | 
| 220C | 17,80C | 4,20C | 67% | 
| 220C | 17,60C | 4,40C | 65% | 
| 220C | 17,80C | 4,20C | 67% | 
| 220C | 17,80C | 4,20C | 67% | 
| 220C | 180C | 4,00C | 68% | 
Średnie wilgotności powietrza 66,8%
Błąd, jaki mógł zaistnieć ogranicza się tylko do niedokładności termometrów i wynosi ona około 0,20C