4. Budowa i rola RNA (rodzaje i ich rola)

RNA

1. ma strukturę liniową- zbudowane z długich, powiązanych ze sobą łańcuchów nukleotydów;

2. sam łańcuch składa się z ułożonych na przemian cząsteczek rybozy i fosforanu, na zewnątrz pozostają zasady;

3. nukleotydy łączą się ze sobą za pomocą wiązań dniestrowych, w których fosforan połączony z gr OH należącą do rybozy oraz gr OH przyłączonej do węgla C-3' sacharydu następnego nukleotydu;

Podział:

I) RNA transportujące- tRNA:

(pre-tRNA- prekursor tRNA- z niego powstaje tRNA poprzez działanie 3 rybonukleaz, jest większy od tRNA o ok. 40 nukleotydów)

- koniec C-5' zawierza zawsze sekwencję GMP, a koniec C-3' sekwencję CCA, która bezpośrednio wiąże aminokwasy;

- tRNA zawiera nietypowe zasady:

• hipoksantynę- jej nukleotyd to inozynomonofosforan- IMP;

• pseudouracyl;

• metylowe pochodne typowych zasad;

- Antykodon- stanowi trójkę zasad- ma wpływ na wiązanie określonego aminokwasu;

i jest to specyficzne miejsce wiązania mRNA w rybosomie;

- jego struktura określana jest jako „liść koniczyny”

1. występuje w cytoplazmie podstawowej;

2. jego funkcja polega na wiązaniu i przenoszeniu zaktywowanych aminokwasów

do miejsc syntezy białka (do rybosomów)

II) RNA matrycowy- mRNA:

1. występuje zarówno w jądrze jak i cytoplazmie;

2. jego skład jest dopełniający w stosunku do DNA;

3. jego funkcja polega na przenoszeniu do rybosomy informacji zawartych w DNA (dotyczą one kolejności aminokwasów)

4. stanowi 1-5% całego RNA;

5. jest krótkotrwały;

III) RNA rybosomowy- rRNA:

1. występuje w rybosomach;

2. pełni aktywne funkcje strukturalne;

3. tworzy matrycę do wytwarzania się łańcuchów polipeptydowych;

W RNA tymina jest zastąpiona uracylem.

---