DEGRADACJA GLEBY
Pod pojęciem degradacji gleby rozumiemy proces zmian jej właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych. Prowadzi on do zmniejszenia aktywności biologicznej, a w rezultacie zmniejszenia ilości i jakości produkowanej biomasy.
EDAFON
Jest to zespół organizmów roślinnych i zwierzęcych zamieszkujących powierzchniową warstwę gleby. Organizmy wchodzące w skład edafonu np. bakterie, glony, pierwotniaki, nicienie, pierścienice, pajęczaki mogą zamieszkiwać glebę na stałe , wtedy nazywamy je GEOBIONTAMI lub przejściowo
DEGRADACJA BIOLOGICZNA jest to spadek ilości i jakości edafonu:
-pogorszenie struktury gleby
- zmęczenie gleby
- niszczenie szaty roślinnej
- rozkład subst. Org.
- wyjałowienie gleby
ZMĘCZENIE GLEB
Zjawisko polegające na zmniejszeniu urodzajności gleby poprzez negatywne zmiany w jej stanie biologicznym i pogorszenie się jej właściwości. Głównym skutkiem zmęczenia gleby jest radykalne zmniejszanie się plonów, pomimo stosowania wysokich dawek nawozów czy intensywnych metod uprawy.
Przyczyny zmęczenia gleb
- Amonifikacja, nitryfikacja
- Kumulacja związków chemicznych. Allelopatia
- Rozprzestrzenianie się patogenów i szkodników
- Wyburczenie, Wykoniczynienie itd.
ALLELOPATIA
Choroby roślin wynikające z działania i kumulacji związków chemicznych wydzielanych przez sąsiadujące z nimi inne rośliny lub wydzielanych przez ich obumarłe szczątki.
Lulek czarny na koniczynę
Mak polny na pszenicę
AMONIFIKACJA
Proces rozkładu azotowych substancji organicznych np. białek, mocznika pod wpływem bakterii i grzybów. Produktem jest amoniak. Amonifikacja jest jednym z etapów obiegu azotu w przyrodzie.
NITRYFIKACJA
Proces utleniania amoniaku i soli amonowych do azotanów (III) i azotanów (V) pod wpływem bakterii nitryfikacyjnych. Proces ten przebiega w warunkach tlenowych i jest dwuetapowy:
NISZCZENIE SZATY ROŚLINNEJ
Każda ingerencja w naturalny stan gleby i szaty roślinnej może być uznana za czynnik degradujący.
Ochrona przed degradacją biologiczną
Nagromadzenie subst. Organ.
- poprawia się struktura i łatwość uprawy gleby
- zwiększa się odpornośc na erozję i degradacją fizyczną i chemiczną
- nagrom. Subst. Org. Można osiągnąć przez stosowanie obornika i nawozów organicznych; przyorywanie słomy
Nadmierne tempo rozkładu substancji organicznej może doprowadzić do zanieczyszczenia bądź skażenia gleby;
Zawartość substancji organicznej zależy od składu granulometrycznego gleby;
- Obecność bakterii, grzybów, drobnych zwierząt a także dżdżownic świadczy o dużej żyzności i wysokiej aktywności biologicznej gleby.
REKULTYWACJA
UPRAWA MECHANICZNA GRUNTU
NAWOŻENIE MINERALNE MIESZANKI PRÓCHNICZNE
STOSOWANIE OBORNIKA, KOMRPOSTU, TORFU, SŁOMY
SZTUCZNE WPROWADZENIE BAKTERII, NP. RHIZOBIUM