Wykład V 23.05.2010r.

Organizacje narodowe

ONZ została ustanowiona w 1945r., po zakończeniu II wojny światowej, chociaż już wcześniej planowano jej założenie.

ONZ - charakter powszechny o jak największej liczbie państw (oznacza to że ONZ jest otwarta) aktualnie 192 państwa.

Cele dla których utworzono ONZ:

1. utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie - od niej wychodzi i do niej dąży przez inne cele i działania (karta konstytucyjna) - podjęcie środków dla zapobiegania
   i usuwanie gróźb dla państw,

2. rozwój przyjaznych stosunków z pastwami (państwa muszą ze sobą dobrze żyć);

3. utrzymanie dobrych stosunków w charakterze gospodarczym, społecznym kulturalnym lub humanitarnym oraz popieranie i zachęcanie do poszanowania praw człowieka i podstawowych swobód dla wszystkich bez różnicy rasy, płci, języka lub religii

4. koordynacja (współpraca) narodów ONZ tzn. że jest to ośrodek wspólnego działania narodów dla osiągnięcia ww. celów

Funkcje ONZ;

• porządkuje kwestie regulacji pranych między państwami;

• funkcja integracyjna - wspólne uczestnictwo narodów ONZ

Członkostwo w ONZ:

Każde państwo może stworzyć swoje warunki członkostwa:

1. członkostwo pierwotne - państwa, które uczestniczyły w konferencji w San Francisco (konferencja założycielska) lub które wcześniej podpisały deklaracje ONZ z 1945r.;

2. członkostwo wtórne - wszystkie inne państwa które są pokojowo nastawione, przyjmą postanowienia zawarte w karcie ONZ w tym obowiązek realizacji i zdolność do realizacji zobowiązań karty - w formie ogólnego zgromadzenia.

W przypadku nie zastosowania się przez państwo do zapisów karty:

• można zawiesić państwo w prawach członka - gdy państwo postępuje wbrew postanowień karty

• można także wykluczyć państwo - jeżeli takie państwo w sposób uporczywy (świadomie, nieprzerywalnie) w łamaniu postanowień karty

Struktura organizacyjna ONZ:

1. Zgromadzenie Ogólne - składa się z wszystkich państw i każde państwo ma 1 głos (ale może być 5 reprezentantów z państwa - głos jest 1) -

• ZO i RB współpracują ze sobą:

• przyjmują nowych członków,

• przyjmują wspólnie poprawki do karty, udziela zaleceń i wydaje akty
  o charakterze opiniodawczym - państwa mogą się do nich stosować ale nie muszą - jeżeli wszyscy członkowie jednomyślnie odniosą się do jakiegoś orzeczenia ma to szczególną moc wiążącą,

Rada Bezpieczeństwa składa się z 15 członków: 5 stałych (USA, Chiny, Rosja, Francja i Wielka Brytania) i 10 niestałych -

• na RB spoczywa główna odpowiedzialność za utrzymanie bezpieczeństwa
  i pokoju,

• stoi na straży słusznego podział geograficznego,

• jeżeli RB podejmuje działania to ZO nie może mieć takich samych kompetencji

• wydaje decyzje - wiążące, stwierdza zagrożenie bezpieczeństwa - sugeruje zachowanie spokoju a jeżeli państwo się nie zastosuje może nałożyć na nie sankcje (np. ekonomiczne, gospodarcze) a gdy to nie pomoże może zastosować wojsko;

3. Rada Powiernicza - nie funkcjonuje teraz - jest zawieszona

4. Rada Gospodarcza i Społeczna - składa się z 54 członków wybranych przez ZO

• może badać (przyglądać się, komentować) i wydawać raporty

• nie może działać na podstawie tych raportów, przekazuje je ZO

5. Sekretariat - zajmuje się sprawami administracyjnymi - Sekretarz Generalny
   i pracownicy jacy mogą mu być potrzebni,

6. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) - skład: 15 sędziów (wybiera ZO i RB) - kryteria wyboru - kwalifikacje do pełnienia funkcji sędziego,

• jest organem sądowym,

• stoi na straży porządku prawnego,

• może wydawać wyroki wsporach wniesionych przez państwa (wyroki mają charakter wiążący) i może wydawać opinię doradcze na wniosek organów
  i organizacji (nie ma charakteru wiążącego strony)

Kazusy: z ksera