LITERATURA:
,, Podstawy antropomotoryki" Szop
,, Oksfordzki podręcznik anatomii czynnościowej"
,,Anatomia na żywym człowieku. Wstęp do..." Warlistma
,,Biomechanika kliniczna"
,,Podstawy kliniczne w dysfunkcjach narządu ruchu" J. Nowotny.
Podręcznik do fizjoterapii medycznej Kiwierski
WYKŁAD 1.
Podstawowym elementem układu ruchu jest układ kostno - stawowy. Budowa poszczególnych kości i stawów człowieka jest przystosowana do pionowej postawy ciała ( nabytej w procesie ewolucji).
Osią układu kostnego jest kręgosłup - wraz z żebrami i mostkiem tworzą kościec osiowy osadzony w obręczy kończyn dolnych, z czaszką na szczycie.
Mięśnie wykonują pracę mechaniczną, a przemiany chemiczne zachodzące w nich wyrażają się skurczem czyli czynnym skracaniem długości. Mięśnie działają na układ kostny poprzez stawy, które są punktem podparcia dźwigni kostnej.
Miejscem przyłożenia siły mięśniowej jest końcowy przyczep ścięgna. Przyczepy umiejscowione blisko stawu umożliwiają szybki ruch ( przy niewielkiej amplitudzie skurczu mięśnia). Tutaj miejsce przyłożenia oporu znajduje się dalej od miejsca przyłżenia, a dźwignię tego typu nazywa się szybkościową.
Dźwignia siłowa - ma punkt przyłożenia siły daleko od stawu ( słaby mięsień, ale działający na długiej dźwigni potrafi pokonać duży opór).
RUCH - jest to przemieszczenie ciała człowieka lub jego części względem układu odniesienia. Jest funkcją zleżną od struktur biernych ( powierzchnie stawowe, torebki stawowe, więzadła) i struktur czynnych ( mięśnie, ścięgna; przyczepy mięśni - zaliczamy do elementów biernych).
Opis klinicznego ruchu
Zakres ruchu - kąt o jaki został przemieszczony dany człon ciała, zawarty między jego osią długą a prostą jaką ta oś wyznaczała w pozycji zerowej lub wyjściowej; obie osie przecinają się w punkcie obrotu w stawie.
Pozycja wyjściowa - pozycja danego członu ciała w momencie zapoczątkowania ruchu.
Zakres ruchu czynny - zakres występujący przy aktywacji momentu siły mięśnia działającego na dany staw.
Zakres ruchu bierny - zakres występujący przy wykorzystaniu momentu siły działającej od zewnątrz z włączeniem momentu siły mięśnia działającego na dany staw.
Ograniczenia zakresu ruchu w stawie - powodowane przez chrząstki wewnątrz i okołostawowe, torebki, więzadła i mięśnie.
Stopnie swobody stawów: - znać!
Testy funkcjonalne
Testy oporowe
Testy pasywne