7. PRZEDMIOT BADAŃ W NAUKACH WOJSKOWYCH

OKREŚLENIE PRZEDMIOTU I TERENU BADAŃ

Przedmiot badań naukowych - to określony fakt (informacja) ujęty w danym wyjaśnieniu naukowym problemu badawczego. Mogą to być te elementy i działania, które podlegają wyjaśnieniu i opracowaniu, a także wszelkie informacje o opracowywanym podmiocie.

Teren badań - wycinek rzeczywistości (obiekt), w obrębie którego (na którym) prowadzone będą badania. Sprecyzowanie terenu badań wyraża się w dokładnym określeniu, gdzie, z kim (na czym), w jakich warunkach zostaną przeprowadzone badania.

Procedura badawcza oparta jest na konkretnym przedmiocie badań. Przedmiot badań jest rozmaicie określony i definiowany w literaturze.

Zdaniem J. Sztumskiego, obejmuje on różne twory życia społecznego zarówno materialne (np. zbiorowości ludzkie), jak i idealne (np. poglądy, wierzenia ludzi).

• „...przedmiotem badań pedagogicznych jest przede wszystkim świadoma praktyka edukacyjna, a więc procesy wychowania i nauczania, samowychowania i uczenia się, ich cele, treści, przebieg, metody, środki i organizacja.”

(W.Zaczyński, Praca badawcza nauczyciela, Warszawa 1995, s. 10)

• „Przedmiot badań to obiektywnie istniejące, poddające się pomiarowi zjawisko możliwe do zbadania na gruncie metodologii”

• (T.Pilch, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 1995, s. 56).

• Nieco inaczej przedmiot badań określa T. Nowacki, stwierdzając, że składają się na niego czynniki ludzkie, warunki ich realizacji oraz wyniki w postaci zmian w otoczeniu i w samych ludziach.

(Nowacki T.: Metodologia pedagogiki pracy. Warszawa 1978, s. 23)

• Można więc stwierdzić, że przedmiotem badań jest pewna zbiorowość społeczna, ale także proces, zjawisko, zależności, relacje, poglądy, instytucje.

W jakim celu prowadzi się badania naukowe?

• w celu opisu faktów, procesów (badania diagnostyczne),

• w celu określenia związków pomiędzy faktami (badania weryfikacyjne).

Pozwala to:

• ustalać przyczyny faktów i procesów,

• prognozować przyszłe zdarzenia,

• wpływać na przebieg zdarzeń.