Doprowadzamy wodę, odprowadzamy ścieki

Jeżeli w pobliżu działki biegnie już wodociąg czy kanalizacja, wybudowanie przyłączy zajmie przynajmniej trzy miesiące. Formalności związane z podłączeniem do wodociągu i kanalizacji załatwiamy jednocześnie.

Doprowadzenie wody i kanalizacji do działki wymaga nie tylko wielu formalności, ale stanowi też poważny wydatek. Nie obowiązują tu bowiem przepisy analogiczne do regulujących przyłączanie do prądu i gazu (przyłączenie za jedną czwartą kosztów). Musimy ponieść pełne koszty budowy, a czasem również partycypować w kosztach rozbudowy sieci.

Formalności

Zaczynamy od złożenia wniosku o wydanie warunków przyłączenia. Określamy w nim charakter planowanej zabudowy i zapotrzebowanie na wodę (na przykład 0,5 l/s lub 200 l/dobę razy liczba mieszkańców gospodarstwa domowego).

Z wydanych warunków dowiemy się między innymi, czy przyłączenie jest możliwe i jakie ścieki będzie można odprowadzać do kanalizacji - tylko bytowo-gospodarcze czy również wody opadowe.

Najczęściej sami musimy zadbać o dopełnienie wszelkich formalności. Wiele z nich możemy co prawda zlecić projektantowi czy firmie wykonawczej, ale oszczędność naszego czasu będzie dodatkowo kosztować.

Budowa przyłączy nie wymaga pozwolenia na budowę, ale jedynie zgłoszenia. Do zgłoszenia dołącza się opis techniczny instalacji wykonany przez projektanta z uprawnieniami w zakresie sieci i instalacji sanitarnych. Przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne będą zapewne wymagać jednak pełnego projektu. Wymóg uzgodnienia projektu zagospodarowania działki (z wrysowanym przebiegiem przyłączy) przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych zostanie prawdopodobnie zniesiony w najbliższej nowelizacji Prawa budowlanego, ale na razie jest konieczne.
Jest jednak jeszcze jedna opcja, która ma na celu ułatwienie inwestorowi formalnoprawnej realizacji przyłączy. Zezwala ona na ich budowę bez dokonywania zgłoszenia. Zobowiązuje jednak inwestora do stosowania przepisów o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

Prace budowlane mogą rozpocząć się dopiero po upływie 30 dni od zgłoszenia budowy w starostwie - pod warunkiem że urząd nie wniesie w tym czasie sprzeciwu ani nie zażąda uzupełnienia dokumentów.

Przyłącze w dwóch etapach

Budowę przyłączy wodnych i kanalizacyjnych można rozłożyć na dwa etapy:

• pierwszy - od sieci do studzienek na posesji (z wodomierzem i ewentualnie jednym wyjściem na potrzeby budowy oraz studzienki rewizyjnej na przykanaliku),

• drugi - od studzienek do wybudowanego budynku.

Takie rozwiązanie jest konieczne wtedy, gdy w drodze obok naszej działki są wykonywane przyłącza dla większej grupy odbiorców, a my jeszcze nie rozpoczynamy budowy domu. Warto budować przyłącza grupowo, bo koszty będą niższe. Niestety, rozpoczęcie drugiego etapu będzie wymagać powtórzenia formalności - z wyjątkiem zgody na zajęcie ulicy, bo prace będą prowadzone wyłącznie na działce.

Czyje przyłącza?

• Przyłącze wodociągowe po wybudowaniu na własny koszt przez inwestora jest z reguły przekazywane zakładowi wodno-kanalizacyjnemu na zasadach określonych w umowie (zazwyczaj nieodpłatnie). Zakład odpowiada wówczas za prawidłową eksploatację przyłącza do zaworu głównego zainstalowanego za wodomierzem.

• Przyłącze kanalizacyjne może pozostać własnością inwestora. Wówczas zakład może podpisać z nim umowę użyczenia na przykład na 25 lat. W umowie takiej zakład zobowiązuje się do ponoszenia kosztów eksploatacji, konserwacji i remontów przykanalika.

Formalności - co, gdzie, kiedy

• Zamawiamy aktualną mapę do celów projektowych u uprawnionego geodety i zaznaczamy na niej planowany budynek oraz przebieg przyłączy.

• W zakładzie wodociągowym składamy wniosek o wydanie warunków zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków; do wniosku dołączamy mapę i dokument potwierdzający prawo do działki.

• Zakład wydaje warunki podłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej (jeśli sieci istnieją).

• Zlecamy wykonanie projektu przyłączy projektantowi z uprawnieniami w zakresie sieci i instalacji sanitarnych.

• Projektant uzgadnia projekt w zakładzie wodno-kanalizacyjnym i w ZUD.

• Zgłaszamy budowę przyłączy w starostwie; do zgłoszenia dołączamy: projekt przyłączy (wystarczy opis techniczny), projekt zagospodarowania działki uzgodniony z rzeczoznawcą do spraw bezpieczeństwa ppoż., uzgodnienie ZUD, notarialne zgody właścicieli nieruchomości, przez które będą przebiegać przyłącza.

• Zlecamy wykonanie projektu organizacji ruchu (konieczna opinia policji i zarządu dróg) i uzyskujemy zgodę miejscowego zarządcy drogi na czasowe zajęcie pasa drogowego.

• Zlecamy wykonanie przyłączy wykonawcy z uprawnieniami do wykonywania sieci wodno-kanalizacyjnych.

• Zawiadamiamy zakład o rozpoczęciu robót.

• Zgłaszamy wykonane (niezasypane) przyłącza do zakładu wodno-kanalizacyjnego i składamy wniosek o złączenie przyłącza z siecią.

• Pracownik zakładu dokonuje odbioru, montuje i plombuje wodomierz, spisuje stan licznika; po odbiorze geodeta inwentaryzuje przewody, a wykonawca zasypuje wykop.

• Podpisujemy umowę o zaopatrywaniu nieruchomości w wodę i odprowadzaniu ścieków.

Nie za blisko, nie za płytko

Między poszczególnymi przyłączami doprowadzonymi do domu muszą być zachowane odpowiednie, zgodne z przepisami, odległości. Niekiedy jest to duży kłopot dla projektanta, a czasem i dla właściciela działki.

Woda	Kanalizacja
Przyłącze wodociągowe wykonuje się najczęściej z rur polietylenowych. Układa się je z niewielkim spadkiem w kierunku wodociągu znajdującego się w ulicy. Przyłącze wprowadza się do budynku przez ścianę piwnicy lub pod ławą fundamentową i przez posadzkę.	Przyłącza kanalizacyjne (inaczej przykanaliki) do domów jednorodzinnych wykonuje się najczęściej z rur z PCW. Należy je układać ze spadkiem nie mniejszym niż 2% w kierunku kanału ulicznego. Jeśli budynek jest posadowiony nisko w stosunku do kanału ulicznego i utrzymanie wymaganego spadku nie jest możliwe, dopuszcza się zmniejszenie go do 1%, ale trzeba wtedy okresowo płukać przyłącze.
Gdy przyłącze jest prowadzone równolegle do innych instalacji, nie powinno przebiegać bliżej niż: 1,5 m od przewodów kanalizacyjnych i gazowych (istniejących), 0,8 m od kabli energetycznych, 0,5 m od kabli telekomunikacyjnych.	Zasady układania przewodów kanalizacyjnych są podobne jak wodociągowych. Trzeba je odsunąć co najmniej: 1,5 m od przewodów wodociągowych i gazowych (istniejących), 0,8 m od kabli energetycznych, 0,5 m od kabli telekomunikacyjnych.
Przewód wodociągowy krzyżujący się z kanalizacyjnym w odległości mniejszej niż 0,6 m musi być ułożony w rurze ochronnej.
Na jakiej głębokości
przyłącze wodociągowe	przyłącze kanalizacyjne
Przewody wodociągowe ułożone na zewnątrz budynku powinny być chronione przed skutkami niskiej temperatury. Dlatego należy je układać 0,4 m poniżej głębokości przemarzania gruntu (zależy ona od regionu kraju i wynosi od 0,8 do 1,4 m), czyli od 1,2 do 1,8 m. Rura ułożona płycej (ale co najmniej 70 cm pod powierzchnią) musi być ocieplona, na przykład 20-centymetrową warstwą żużla. Jeśli jest taka potrzeba (konieczność przejścia przez ścianę), przewód można podnieść w bezpośrednim sąsiedztwie ławy lub stopy fundamentowej, ale jego przykrycie w tym miejscu nie może być mniejsze od głębokości przemarzania. Gdy jest mniejsze, przewód należy dodatkowo zabezpieczyć przed możliwością zamarzania wody, na przykład otuliną ochronną lub kablem grzejnym. Na tym odcinku przewodu nie wolno instalować armatury. Zawory odcinające i spustowe muszą być umieszczone w miejscu, w którym temperatura nie spada poniżej +5°C.	Głębokość ułożenia rur kanalizacyjnych, podobnie jak wodociągowych, zależy od głębokości przemarzania gruntu. Warstwa przykrywająca rury kanalizacyjne może być jednak nieco mniejsza niż w wypadku rur wodociągowych. Ścieki ze względu na swój skład są mniej narażone na skutki działania niskiej temperatury, a przy tym nie “stoją” w rurach jak woda, a jedynie nimi przepływają. Przykrycie rur kanalizacyjnych powinno więc być o 10-20 cm większe niż głębokość przemarzania, czyli wynosić 1-1,5 m. Jeśli utrzymanie takiej głębokości nie jest możliwe, przewody trzeba zaizolować.

Przyłącze kanalizacyjne

Odcinek przewodu od połączenia z siecią kanalizacyjną (zlokalizowaną najczęściej w pasie drogowym) do pierwszej studzienki (licząc od strony budynku) znajdującej się na terenie podłączanej nieruchomości gruntowej, a w przypadku braku studzienki do granicy tej nieruchomości. Od granicy nieruchomości lub od studzienki - patrząc w kierunku budynku - pozostały układ przewodów wraz z urządzeniami, przyborami i wpustami odprowadzającymi ścieki jest już instalacją kanalizacyjną (prowadzoną na terenie nieruchomości oraz wewnątrz obiektu budowlanego).

Przyłącze wodociągowe

Odcinek przewodu od połączenia z siecią wodociągową do zestawu wodomierza głównego. Bezpośrednio za tym wodomierzem rozpoczyna się instalacja zimnej wody prowadzona wewnątrz lub na zewnątrz i wewnątrz budynku - w zależności od umiejscowienia zestawu wodomierza głównego. Zestaw ten powinien być umieszczony w piwnicy lub na parterze budynku, w wydzielonym i łatwo dostępnym miejscu zabezpieczonym przed zalaniem wodą, zamarzaniem oraz dostępem osób niepowołanych. Jeśli nie jest to możliwe, dopuszcza się umieszczenie zestawu wodomierza głównego w studzience poza budynkiem.

Michał Sylwester

"Murator"

Tekst: Małgorzata Drobnik, Agnieszka Szajkowska
Zdjęcie: Mariusz Bykowski

---