Analiza serwisu informacyjnego TVP2 „Panorama” - wydanie główne
z dnia 20.02.2012r.
Panorama to ogólnopolski program informacyjny TVP2 wydawany od 1991r. W serwisie poruszane są tematy o charakterze społecznym, gospodarczym, politycznym, finansowym itd. Wydanie o godzinie 16.00 to najważniejsze informacje z kraju, natomiast wydanie główne (informacje z kraju i ze świata) rozpoczyna się o 18.00. W styczniu br. oglądalność „Panoramy” wynosiła 2 343 124, co plasowało serwis na piątym miejscu wśród najchętniej oglądanych serwisów informacyjnych telewizji komercyjnych i niekomercyjnych (Nielsen Audience Measurement dla Wirtualnemedia.pl.)
Oprawa graficzna
Kolorystyka - dominujące kolory to niebieski (symbolizuje wnikliwość), pomarańczowy (symbolizuje kompetencję i odpowiedzialność), srebrny (symbolizuje zaufanie) oraz granatowy (symbolizuje stanowczość i rozwagę). Używane są w głównych elementach „Panoramy” w taki sposób, aby program był kojarzony jednoznacznie. Ich kombinacja ma wzbudzić w odbiorcach zaufanie oraz obraz rzetelnego nadawcy.
Animacje - są widoczne w:
- czołówce programu (dynamiczne przejścia grafik od 1 do 14 sekundy czołówki, kolejno: mapa Europy, mapa Ameryki Północnej, mapa Ameryki Południowej, obracająca się kula ziemska oraz wjeżdżający od lewej napis „Panorama”),
- po przywitaniu się prezentera z odbiorcami (mignięcie flesza),
- w formie boksów na tytuły z obracającą się kulą ziemską po lewej stronie,
- między kolejnymi tematami w bloku,
- oraz pod koniec programu, gdy na ekranie pojawiają się napisy końcowe.
Animacje pełnią rolę infoboxów (tytuł i podtytuł, nazwiska i funkcje bohaterów, dane osób przygotowujących materiał, informacja o materiałach archiwalnych) u dołu ekranu, gdy prezenter omawia temat lub prezentacji z najważniejszymi faktami (np. analiza procentowa, sondaż itp.).
Obrazy - bloki montowane są w kombinacji obraz + głos narratora/setka/setka/obraz
+ głos narratora itd. Obrazy są przeplatane narracją i setkami, żeby dostarczyć maksymalnej ilości informacji wizualnych i merytorycznych; połączone są wyłącznie przejściami twardymi (wyjątkiem jest przejście miękkim efektem po zakończeniu dwunastego tematu) i zakończone ponowną ilustracją głównego problemu, co tworzy swoistą klamrę dla każdego tematu. Takie zestawienie informacji wizualnych (obraz/przejście twarde) w połączeniu z krótkimi, kilkusekundowymi ujęciami nie rozprasza uwagi odbiorcy, jest to cenne dla zrozumienia przekazywanych treści.
Format - format 16:9 jest dostosowany do odbioru nowoczesnej telewizji cyfrowej nadawanej za pomocą sygnału naziemnego i satelitarnego.
Oprawa dźwiękowa
Jingiel - główny sygnał serwisu, który ma przykłóć uwagę odbiorcy, został stworzony w 2009 roku przez Michała Lorenca. Trąby, skrzypce i talerze w bardzo dynamicznym tempie przez 13 sekund zapowiadają wejście „Panoramy” - aż do pojawiania się prezenterki. W rytm uderzeń talerzy zmieniają się animacje. Mniej więcej od połowy serwisu przed kolejnym tematem następuje krótki sygnał dźwiękowy.
Podkład - od 13 sekundy serwisu aż do 50 sekundy słychać powtarzającą się melodię, która jest jednocześnie przedłużeniem jingla. Dźwięk jest tłem dla głównych tematów wydania „Panoramy”. W jego rytmie zmieniają się obrazy.
Dźwięki - dziennikarze „Panoramy” powinni przekazywać informacje w taki sposób, by pokazać emocje np. podczas karnawału w Brazylii, dlatego głośność dźwięków jest dostosowywana do omawianego tematu. W 29:37 ponownie wchodzi jingiel i kończy wydanie serwisu.
Prowadząca (Joanna Racewicz, związana z „Panoramą” w latach 1999-2006 oraz ponownie od stycznia 2011r.) i narratorzy
Ubiór - prezenterka ma na sobie ciemnogranatową koszulę (ponowne odwołanie do symboliki koloru granatowego: stanowczości i rozwagi; kolor ten jest dobrany w celu stworzenia wizerunku lidera) oraz spodnie w neutralnym kolorze. Bardziej wyrazista barwa jest zaakcentowana na górnej części ciała, żeby przyciągać uwagę do twarzy prezenterki. Elementy ubioru są również dobrane tak, aby podkreślić profesjonalizm.
Make up - delikatnie akcentuje wyłącznie oczy i brwi. Nie rozprasza uwagi widza, podkreśla profesjonalizm prowadzącej.
Biżuteria - dla widza widoczne są jedynie dość krótkie kolczyki i bransoletka, nie ma więc innych elementów, które mogłyby rozpraszać uwagę widza. Biżuteria jest delikatna i kobieca, a nie masywna i dominująca.
Komunikacja werbalna i niewerbalna - postawa prezenterki ma podkreślać pewność siebie i tworzyć wizerunek osoby profesjonalnej, dobrze poinformowanej. W pierwszych sekundach „Panoramy” widzimy gadżet Joanny Racewicz - pomarańczową podkładkę z kartkami. Kolorystyka nie jest przypadkowa, tworzy spójny akcent z resztą programu.
Na stole widoczne są trzy elementy: myszka, podkładka z kartkami i długopis oraz szklanka z wodą. Te elementy wyznaczają trzy obszary na stole i są ustawione tak, aby nie dekoncentrować widza. Warto zwrócić uwagę na wykadrowanie prezenterki. Zaraz po jinglu kamera dynamicznie zbliża sylwetkę prezenterki do kadru amerykańskiego (od głowy do kolan), następnie po krótkiej zapowiedzi najważniejszych tematów wydania operator kadruje popiersie. Gestykulacja i mimika ograniczają się do minimum - lekkie kiwnięcia głową, podnoszenie kącików ust, poprawianie kartek, a na koniec programu uśmiech ilustrujący życzliwość i podziękowanie widzom za wysłuchanie informacji. Również głos jest narzędziem pracy dziennikarzy „Panoramy”. Odpowiednimi akcentami zaznaczają te partie przekazu informacyjnego, które są najważniejsze, zastanawiające, komentujące lub pytające. Narratorzy po każdym materiale podają swoje imię i nazwisko oraz sygnalizują dla jakiego programu pracują (np. Maksymilian Maszenda, Panorama).
Treść
Treść wydania - „Panorama” to serwis z informacjami z kraju i ze świta, porusza zagadnienia gospodarcze, polityczne, społeczne i pokrewne. W analizowanym wydaniu zostało omówione 14 tematów. Materiały zaprezentowano następująco:
I (0:50-3:58)
SĄDOWA BITWA O DOPALACZE/NAKAZ WYCOFANIA DOPALACZY Z OBROTU POZOSTAJE W MOCY
Tematyka: społeczeństwo, polityka, kraj
Czas trwania materiału: 3 minuty 8 sekund
II (4:02-6:48)
ŚNIEG ZASYPAŁ SZLAKI/GOPR NIEMAL CODZIENNIE POSZUKUJE ZAGUBIONYCH TURYSTÓW
Tematyka: społeczeństwo, kraj
Czas trwania materiału: 2 minuty 26 sekund
III (6:50-7:16)
ODWILŻ/NAJBARDZIEJ ZAGROŻONY PODTOPIENIAMI JEST DOLNY ŚLĄSK
Tematyka: społeczeństwo, kraj
Czas trwania materiału: 26 sekund
IV (7:17-10:13)
EMERYTALNE KONSULTACJE/MINISTER PRACY ROZMAWIAŁ Z PIELĘGNIARKAMI O PODWYŻSZENIU WIEKU EMERYTALNEGO
Tematyka: społeczeństwo, polityka, kraj
Czas trwania materiału: 2 minuty 54 sekundy
V (10:17-12:47)
GRECJA URATOWANA?/EUROGRUPA MA ZATWIERDZIĆ PAKIET POMOCY W WYSOKOŚCI 130MLD EURO
Tematyka: finanse, zagranica
Czas trwania materiału: 2 minuty 30 sekund
VI (13:10-15:00)
PODPALAŁ AUTA W STOLICY?/POLICJA ZATRZYMAŁA 23-LATKA, KTÓRY JUŻ WCZEŚNIEJ BYŁ NOTOWANY
Tematyka: społeczeństwo, kraj
Czas trwania materiału: 1 minuta 50 sekund
VII (15:02-16:35)
ROPA W GÓRĘ/WZROST CEN NA ŚWIATOWYCH RYNKACH W ZWIĄZKU Z ZAMIESZANIEM WOKÓŁ IRANU
Tematyka: gospodarka, polityka, zagranica
Czas trwania materiału: 1 minuta 33 sekundy
VIII (16:36-19:30)
„W CIEMNOŚCI” W SALI KOLUMNOWEJ/FILM A.HOLLAND OBEJRZAŁO W SEJMIE 200 UCZNIÓW WARSZAWSKICH LICEÓW
Tematyka: kultura, historia, kraj
Czas trwania materiału: 2 minuty 54 sekundy
IX (19:31-20:49)
„REPORTER POLSKI”/NOWY PROGRAM TVP2 OD 5 MARCA OD PONIEDZIAŁKU DO PIĄTKU O 18.40
Tematyka: nowy program TVP
Czas trwania materiału: 1 minuta 18 sekund
X (20:50-22:55)
PROBLEMY NIESŁYSZĄCYCH/BANK ZABLOKOWAŁ JEJ KARTY, BO NIE MÓGŁ POROZUMIEĆ SIĘ PRZEZ TELEFON
Tematyka: społeczeństwo, kraj
Czas trwania materiału: 2 minuty 5 sekund
XI (22:59-24:27)
ZA DUŻO CESARSKICH CIĘĆ?/WŁOSKIE MINISTERSTWO ZDROWIA WYSYŁA NA PORODÓWKI SPECJALNY ODDZIAŁ KARABINIERÓW
Tematyka: zagranica, finanse
Czas trwania materiału: 1 minuta 26 sekund
XII (24:28-26:45)
NOWOCZESNOŚĆ W FORMACIE A4/POLSKIE KOLEJE DOMAGAJĄ SIĘ, BY DRUKOWAĆ BILETY KUPIONE W INTERNECIE
Tematyka: społeczeństwo, gospodarka, kraj
Czas trwania materiału: 2 minuty 17 sekund
XIII (26:45-27:20)
DWA MIESIĄCE POD ŚNIEGIEM/45-LETNI MĘŻCZYZNA KOCZOWAŁ W SAMOCHODZIE ZASYPANYM ŚNIEGIEM OD 19 GRUDNIA
Tematyka: społeczeństwo, zagranica
Czas trwania materiału: 35 sekund
XIV (27:21-29:16)
KARNAWAŁ W RIO/ZABAWĘ OTWIERA PARADA NAJSŁYNNIEJSZYCH SZKÓŁ SAMBY
Tematyka: społeczeństwo, zagranica, ranking TVP
Czas trwania materiału: 1 minuta 55 sekund
Krótka zapowiedź programów „Sport Telegram” i „Pogody”, życzenia spokojnego wieczoru i pożegnanie „do zobaczenia”.
Język przekazu - powinien być obiektywny, przekazywać maksimum informacji i nie komentować w sposób subiektywny. W „Panoramie” używa się zwrotów, które podkreślają unikatowość tego serwisu: „u nas”, „zaczynamy od wyroku, który może zaskoczyć premiera”, „Ministerstwo Sprawiedliwości dziś nie znalazło dla nas czasu”,
„I tyle u nas o greckim kryzysie”. Dziennikarzom pracującym w redakcji programu można jednak zarzucić dyskretne manipulacje przekazem, które - niezauważone - mogą zniekształcać przekazywany obraz. Oto przykłady:
- „Wraca sprawa dopalaczy i to nie tak, jak mogli się państwo tego spodziewać” - zdanie zbudowane w ten sposób z góry nastawia słuchacza na rozczarowanie postawą rządu. Etyka zawodu dziennikarza nakazuje wyraźnie oddzielać komentarz od tematu, co już w pierwszym zdaniu „Panoramy” zostało pominięte;
- EMERYTALNE KONSULTACJE/MINISTER PRACY ROZMAWIAŁ Z PIELĘGNIARKAMI O PODWYŻSZENIU WIEKU EMERYTALNEGO - temat miał być poświęcony sprawie konsultacji grupy pielęgniarek z ministrem pracy, jednak w materiale myśl przewodnia skupiła się na krytyce rządów Donalda Tuska. Media mają za zadanie pełnić rolę forum dla społeczeństwa, a nie - jak w tym przypadku - ośrodka przekazującego swoją opinię;
- „Większość Greków wychodzi na ulicę w zupełnie innym celu” - autor tej wypowiedzi zasugerował (być może nieopatrznie), że większość społeczeństwa całego kraju jest zdesperowana, co nie musi być prawdą;
-„Iran wstrzymuje dostawę ropy do Francji i Wielkiej Brytanii” - przeciętny odbiorca „Panoramy” otrzymał właśnie informację o tym, która ze stron jest odpowiedzialna za zamieszanie (w domyśle winowajcą jest Iran);
- „Na koniec pokażemy subiektywny ranking Panoramy i najlepsze karnawały świata” - w serwisie informacyjnym, jakim jest „Panorama”, informacje nt. subiektywnego rankingu mogą uchodzić za perswazyjne;
-„REPORTER POLSKI”/NOWY PROGRAM TVP2 OD 5 MARCA OD PONIEDZIAŁKU DO PIĄTKU O 18.40 - „(…) warto zapamiętać ten tytuł. To najlepsze reportaże z całej Polski…” - reportaże kręcone przez dwoje dziennikarzy TVP, informacja nie jest obiektywna, ponieważ sugeruje, że dziennikarze konkurencyjnych stacji nie mają wybitnego dorobku w przeciwieństwie do ich kolegów po fachu z „Dwójki”.
Bibliografia