1997.01.24 postanow. SN V KO 6/97 OSNKW 1997/3-4/30
glosa aprobująca: Gaberle A. PiP 1997/10/103
glosa aprobująca: Murzynowski A. OSP 1997/7-8/150
1. Datą złożenia wniosku przez sąd występujący o przedłużenie stosowania tymczasowego aresztowania na podstawie art. 222 § 4 k.p.k. jest data złożenia tego wniosku w biurze podawczym Sądu Najwyższego lub nadania go w polskim urzędzie pocztowym.
2. (…)
Przewodniczący: Prezes SN Z. Doda.
Sędziowie: E. Sadzik, S. Zabłocki (sprawozdawca)
1997.01.24 postanow. SN V KO 12/97 OSNKW 1997/3-4/31
glosa aprobująca: Hofmański P. PiP 1997/10/110
glosa częściowo aprobująca: Woźniewski K. PS 1998/1/84
1. Wykładnia i stosowanie art. 222 § 2-4 k.p.k. muszą harmonizować z wynikającym z art. 5 ust. 3 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284) nakazem ograniczenia czasu trwania tymczasowego aresztowania do granic wyznaczonych przez rzeczywistą niezbędność na tle okoliczności konkretnej sprawy.
2. Przewidziane w art. 222 § 4 k.p.k. "przedłużenie stosowania tymczasowego aresztowania" może nastąpić zarówno wtedy, gdy w rachubę wchodzi "dalsze stosowanie" (tj. kontynuacja stosowanego) tymczasowego aresztowania, jak i wtedy, gdy chodzi o "ponowne stosowanie" (tj. stosowanie po przerwie) tego środka zapobiegawczego.
Przewodniczący: Prezes SN Z. Doda (sprawozdawca).
Sędziowie: E. Sadzik, S. Zabłocki.
1991.10.10 postanow. SN I KZP 26/91 OSNKW 1992/1-2/15
glosa aprobująca: Stefański R.A. WPP 1992/1-2/96
1. Jeżeli przed upływem okresu, na jaki, zgodnie z art. 222 § 1 lub 2 k.p.k., zastosowano albo przedłużono tymczasowe aresztowanie nie zostanie wydane przez uprawniony sąd postanowienie o przedłużeniu tymczasowego aresztowania, to ustaje stosowanie tego środka zapobiegawczego, a podejrzanego należy natychmiast zwolnić.
2. Pozbawienie podejrzanego wolności w okresie między upływem terminu, do którego tymczasowe aresztowanie było wykonywane na podstawie orzeczenia uprawnionego organu, a chwilą wydania przez właściwy organ postanowienia o przedłużeniu czasu trwania tymczasowego aresztowania, jest bezprawne.
Przewodniczący: sędzia J. Bratoszewski. Sędziowie: Z. Doda (sprawozdawca), S. Zabłocki.
1998.01.29 uchwała SN I KZP 29/97 OSNKW 1998/1-2/1
7 sędziów
glosa aprobująca: Gaberle A. OSP 1998/6/115
Za "czas stosowania tymczasowego aresztowania" w rozumieniu art. 222 § 2 i 3 k.p.k. należy uważać jedynie czas rzeczywistego pozbawienia wolności na podstawie postanowienia o stosowaniu tymczasowego aresztowania wydanego w danej sprawie. Jeżeli zatem wobec danej osoby wydano w dwóch lub więcej postępowaniach postanowienia o stosowaniu tymczasowego aresztowania, to do czasu stosowania tego środka (w rozumieniu art. 222 § 2 i 3 k.p.k.) w jednym z tych postępowań nie wlicza się okresu, w którym osoba ta była pozbawiona wolności na podstawie postanowienia o tymczasowym aresztowaniu wydanego w innym z tych postępowań.
Przewodniczący: Prezes SN Z. Doda.
Sędziowie: J. Bratoszewski, P. Kalinowski, B. Nizieński (sprawozdawca), E. Sadzik, F. Tarnowski, S. Zabłocki
Gaberle A. glosa OSP 1998/6/115
Glosa do uchwały SN z dnia 29 stycznia 1998 r., I KZP 29/97.
Terminy określone w art. 222 k.p.k. obejmować mogą tylko okresy pozbawienia wolności w jednej sprawie, a podwójne (wielokrotne) liczenie tych okresów ze względu na wydanie postanowień o tymczasowym aresztowaniu w "równolegle" prowadzonych sprawach nie ma uzasadnienia ani w przepisach prawa, ani w argumentach natury celowościowej.
1998.11.26 postanow. SN II KZ 144/98 OSNKW 1999/1-2/7
Uprzedni pobyt podejrzanego w schronisku dla nieletnich podlega uwzględnieniu przy obliczaniu okresu tymczasowego aresztowania, od którego zależy właściwość sądu w przedmiocie przedłużenia stosowania tymczasowego aresztowania.
Przewodniczący: sędzia P. Hofmański (sprawozdawca).
Sędziowie SN: A. Michalczyk, L. Misiurkiewicz.
1996.07.24 postanow. s.apel. II AKz 311/96 KZS 1996/7-8/58
w Krakowie
Orzekanie o przedłużeniu tymczasowego aresztowania jest de facto także kontrolą sprawnego przebiegu postępowania przygotowawczego. Obok badania przesłanek tymczasowego aresztowania podejrzanego sąd bada wszak szczególny charakter okoliczności, które sprawiły, że tego stadium postępowania nie można było ukończyć w zwykłym terminie (art. 222 § 2 w zw. z art. 263 § 1 i art. 266 § 2 kpk). Kontrola ta nie może więc sprowadzać się wyłącznie do bezwolnego aprobowania przedłożonych sądowi planów. Powinna zaś badać trafność tych planów, w szczególności potrzebę zabezpieczenia określonych dowodów oraz sprawność czynności po temu przedsiębranych.
1997.04.23 postanow. s.apel. II AKo 14/97 KZS 1997/8/35
w Krakowie
Nie jest słuszne żądanie przedłużenia tymczasowego aresztowania dla sprawdzenia przypuszczenia, czy podejrzany popełnił jeszcze inne czyny, o które mu zarzutu nie przedstawiono. Skoro bowiem nie zebrano dotąd dowodów uzasadniających wydanie postanowienia o zarzutach, to i sąd nie może stwierdzić, czy podejrzenie - gdyby je postawiono - byłoby uzasadnione (art. 209 kpk). Przypuszczenie to można badać odrębnie.
1995.11.17 postanow. s.apel. II AKz 583/95 KZS 1995/11/21
w Krakowie
W orzekaniu o przedłużeniu tymczasowego aresztowania (art. 222 § 2 kpk) nie wystarczy ogólnikowo stwierdzić, że śledztwo zamierza przygotować jeszcze jakieś dowody. Sąd bada bowiem nadto, czy dowody te są rzeczywiście potrzebne, a nie można było wcześniej ich zabezpieczyć.
1999.01.15 postanow. SN WZ 3/99 OSNKW 1999/3-4/19
Do przedłużenia tymczasowego aresztowania na wniosek prokuratora na podstawie art. 263 § 2 k.p.k. nie wystarcza samo stwierdzenie, że zachodzi potrzeba zbierania kolejnych dowodów w kierunku wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy, lecz konieczne jest wskazanie "szczególnych okoliczności", ze względu na które nie można było ukończyć postępowania przygotowawczego w terminie określonym w art. 263 § 1 k.p.k., tj. w ciągu 3 miesięcy.
1975.02.01 postanow. SN IV KZ 26/75 OSNKW 1975/3-4/45
Przedłużenie tymczasowego aresztowania przez sąd wojewódzki na okres oznaczony, niezbędny do ukończenia śledztwa (art. 222 § 2 pkt 2 k.p.k.), wymaga uwzględnienia okoliczności odnoszących się konkretnie do danego podejrzanego, nie może natomiast następować automatycznie jako rezultat przewlekłości postępowania przygotowawczego i rozszerzenia jego zakresu podmiotowego.
1997.11.20 uchwała SN I KZP 27/97 OSNKW 1997/11-12/90
Sądem właściwym do przedłużenia stosowania tymczasowego aresztowania trwającego dłużej niż rok, ale nie przekraczającego okresów, o których mowa w art. 222 § 3 k.p.k., jest sąd przed którym toczy się postępowanie także wtedy, gdy równocześnie podejmuje decyzję o zwrocie sprawy prokuratorowi do uzupełnienia postępowania przygotowawczego.
Przewodniczący: J. Bratoszewski.
Sędziowie: A. Deptuła, P. Hofmański (sprawozdawca)
1997.04.10 postanow. SN II KO 72/96 OSNKW 1997/7-8/67
W świetle art. 222 § 4 k.p.k. w postępowaniu sądowym z wnioskiem do Sądu Najwyższego o przedłużenie czasu trwania tymczasowego aresztowania ponad okresy wskazane w § 3 występuje sąd, przed którym sprawa się toczy. Wspomniany wniosek zapada w formie postanowienia (art. 86 § 1 k.p.k.) i w związku z tym uzasadnienie wniosku powinno odpowiadać wymogom uzasadnienia postanowienia sądowego.
1997.11.07 postanow. SN II KO 185/97 OSNKW 1997/11-12/99
Okoliczności wymienione w art. 222 § 4 k.p.k. stanowią podstawy przedłużenia stosowania tymczasowego aresztowania nie tylko wtedy, gdy istnieją w chwili upływu terminów określonych w art. 222 § 2 i 3, ale także wtedy, gdy wystąpiły wcześniej w toku postępowania w danej sprawie.
1999.11.25 postanow. SN III KO 117/99 OSNKW 2000/1-2/14
glosa aprobująca: Izydorczyk J. OSP 2000/7-8/122
W sprawie o konfiguracji wieloosobowej, gdy tymczasowe aresztowanie wobec poszczególnych oskarżonych (podejrzanych) zaczęto stosować w różnych datach, sąd właściwy do rozpoznania sprawy, po wniesieniu oskarżenia, może wprawdzie - z uwagi na zasady szybkości i ciągłości procesu - występując do Sądu Najwyższego o przedłużenie stosowania tymczasowego aresztowania wobec oskarżonych, którym upływa właśnie - z uwzględnieniem terminu wskazanego w § 5 art. 263 k.p.k. - dwuletni okres stosowania tego środka, wnosić także o jego przedłużenie wobec innych oskarżonych, również na okres przekraczający 2 lata, ale jedynie wówczas, gdy wobec tych oskarżonych dwuletni okres stosowania tymczasowego aresztowania także wkrótce upłynie, nie zaś wtedy, gdy do końca tego okresu jest jeszcze co najmniej kilka miesięcy.
Przewodniczący: sędzia SN T. Grzegorczyk (sprawozdawca).
Sędziowie SN: A. Konopka, H. Kwaśny.
POSTANOWIENIE SA W KATOWICACH, 28 lutego 2007r II AKp 50/07
Stosowanie przepisu art. 263 § 4 kpk nakłada na organ prowadzący postępowanie szczególny obowiązek nie tylko koncentracji materiału dowodowego i intensyfikacji działań procesowych, ale przede wszystkich wskazania uzasadnionej przyczyny, dla której postępowanie nie zostało zakończone w terminach przewidzianych w art. 263 § 1-2 kpk. Za taką nie można natomiast uznać przedstawionej przez prokuratora we wniosku okoliczności, iż skierowanie aktu oskarżenia przeciwko podejrzanemu nie mogło nastąpić na wskutek zażalenia obrońcy podejrzanego złożonego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach
Skoro ustawodawca przewidział dopuszczalność składania środków odwoławczych od zapadłych w toku postępowania przygotowawczego decyzji, to prowadzący owo postępowanie winien liczyć się z tym, że sytuacje takie będą miały miejsce i wobec tego czas niezbędny na rozpoznanie środków odwoławczych winien uwzględniać w toku planowanych i organizowanych czynności postępowania przygotowawczego. Na marginesie zaś podkreślić trzeba i to, że prowadzący postępowanie przygotowawcze nawet w okresie, gdy akta sprawy przedstawione są sądowi celem rozpoznania zażalenia, realnie może kontynuować czynności śledztwa z uwagi na powszechną praktykę przedstawiania sądowi jedynie kserokopii akt głównych.
Postanowienie z dnia 12 marca 2009 r., WZ 15/09
Przedłużenie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym na czas dłuższy niż 3 miesiące (art. 263 § 1 k.p.k.) może nastąpić tylko ze względu „na szczególne okoliczności sprawy”. Okolicznością taką, jak słusznie podniesiono w zaskarżonym postanowieniu nie może być samo stwierdzenie, że zachodzi potrzeba zbierania kolejnych dowodów po to by wyjaśnić wszystkie istotne okoliczności sprawy oraz ewentualnie przeredagować treść przedstawionych podejrzanemu zarzutów.
Artykuł 258 § 2 k.p.k. zawiera w sobie domniemanie, że w wypadku grożącej podejrzanemu kary może dojść do zakłócenia prawidłowego toku postępowania, a chcąc temu zapobiec, sąd stosuje areszt tymczasowy. Nie może jednak budzić wątpliwości, że podstawą zastosowania środka zapobiegawczego, w oparciu o omawiany przepis, musi być wyłącznie cel procesowy, którym jest konieczność zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania. Stosowany areszt nie może być zatem antycypacją kary, co zdaje się sugerować autor zażalenia, określając stopień społecznej szkodliwości czynów zarzucanych podejrzanemu. Innymi słowy, surowość kary nie jest sama w sobie wystarczającą przesłanką do stosowania tymczasowego aresztowania, a jedynie pozwala na przyjęcie domniemania, że tymczasowe aresztowanie jest niezbędne w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, co powinno być wykazane w uzasadnieniu stosownego postanowienia.
2
ART. 263 K.P.K.