PATOMORFOLOGIA ćwiczenia

I rzędowa tarczyca dotyczy tarczycy.

II rzędowa tarczyca dotyczy przysadki.

Hormony tarczycy T3, T4 tyrozyna. TSH wydzielane jest przez przysadkę. Hormon ACTH pobudza nadnercze.

Guzy przysadki można rozpoznać przez obraz kliniczny i wyniki badań hormonalnych. Stwierdza się najczęściej u pacjentów z guzami przysadki.

Prolaktyna zwiększa wydzielanie TRH a dopomina hamuje. (duże stężenie PRL nie dopuszcza do jajeczkowania)

Prolaktomia

Najczęstszy guz przysadki mózgowej jest przyczyną nieregularnej miesiączki, niepłodności, mlekotoku, otyłości, zespołu napięcia przedmiesiączkowego u kobiet.

Przy gruczolakach występuje zwiększone ciśnienie śródczaszkowe.

Akromegalia

Wydzielanie zbyt dużo hormonu wzrostu u dorosłych powodują bóle głowy, zaburzenia widzenia, przerost chrząstki nosa, zmiany skórne, nadciśnienie, cukrzyce, powiększenie narządów miąższowych, wydatne fałdy wargowo-nosowe.

Niedoczynność przysadki

Niedobór jednego lub kilku hormonów wzrostu. Przyczyna poporodowa martwica przysadki (zespół Sheeriana), nieczynne hormonalnie guzy przysadki, guzy okolicy podwzgórzowo-przysadkowej, urazy, autoagresja(zespół Galińskiego).

Karłowatość przysadkowa

Przyczyna idiomatyczna, uwarunkowania genetyczne, karłowatość Larona, guz, lalkowata twarz. Spadek lub brak hormonu wzrostu i niedobór gonadotropin, niski wzrost, niedorozwój płciowy, gromadzenie tkanki tłuszczowej w nadbrzuszu.

Moczówka prosta

To następstwo niedoboru wazopresyny, występuje duże wydzielanie moczu (poliuria) i pacjent wypija duże ilości płynu (polidypsja).

Tarczyca

Hormony wydzielane przez tarczycę T3 i T4. T4 powstaje tylko w tarczycy a T3 powstaje w tkankach obwodowych. T3 jest najbardziej biologicznie aktywnym hormonem. T3 jest bardziej efektywny.

Enzymy do dohodowania

Typ I 5' działa w wątrobie i nerkach

Typ II 5' działa w mózgu

Typ III działa w łożysku płodu

Hormony połączone są z białkiem we krwi, globulina wiąże tyroksynę.

Działanie hormonów tarczycy

Zwiększają zmiany energetyczne, rozwój i dojrzewanie układu kostnego, przyspieszają metabolizm białek, węglowodanów i tłuszczy, regulują siłę mięśni, wpływają na bilans wodny i prawidłową gospodarkę wapniowo-fosforanową, wpływają na prawidłowy rozwój i czynność mózgu oraz obwodowego układu nerwowego, wzmagają działanie katecholamin.

Każde powiększenie tarczycy nazywamy wole., to przewlekły niedobór jodu. Hamowanie wydzielania TSH nazywamy sprzężenie zwrotne ujemne.

Związki wolotwórcze > niedobór tarczycy > wzrost tarczycy > rozwój wola

Na to ma wpływ stres fizjologiczny, leki, niedobór jodu.

Objawy nadczynności tarczycy

Objawy podmiotowe

• zaburzenia ze strony układu krążenia

• zła tolerancja ciepła

• nudności

• częstsze oddawanie stolca

• biegunki

• odczuwanie dyskomfortu w oczodołach

• spadek libido i brak miesiączki

• napadowe bicie serca

• zaburzenia psychiczne

• drżenia kończyn

• osłabnięcie mięśni

Objawy przedmiotowe

• powiększony obwód szyji

• wyczuwalne powiększenie tarczycy

• zwiększenie amplitudy ciśnienia tętniczego

• migotanie przedsionków

• trachykardia

• ciepła wilgotna skóra

• rozszczepienie paznokci

• wole

• obrzęk przdgoleniowy

• niepokój ruchowy

Badania laboratoryjne podwyższony poziom wolnych hormonów, bardzo niskie TSH.

Przyczyny niedoczynności tarczycy

Wrodzone

• aplazja lub hipoplazja tarczycy

• wrodzone defekty metaboliczne syntezy hormonów tarczycy

Nabyte

• najczęstsze w wyniku procesu autoimmunologicznego

• uszkodzenia przysadki mózgowej

• guz przysadki

• zniszczenie gruczołu tarczowego w wyniku podania jodu radioaktywnego

• zabiegu chirurgicznego

• leczenia solami litu

Niedoczynność tarczycy

Objawy podmiotowe

• przyrost masy ciała

• uczucie zmęczenia

• zła tolerancja zimna

• zaparcia

• u kobiet zaburzenia cyklu miesiączkowego

• spowolnienie ruchowe i psychiczne

Objawy podmiotowe

• skóra chłodna sucha

• bradykardia

• włosy suche a paznokcie łamliwe

• płyn w woreczku osierdziowym

• brzuch duży

• płyn w jamie otrzewnej

• wzrost ciśnienia rozkurczowego

• obrzęk okołooczodołowy

U noworodka nie stwierdzona niedoczynność prowadzi do nieodwracalnych zmian. Wdrożenie leczenia do 3-4 miesiąca życia.

Nadnercze składa się z rdzenia i kory nadnerczy. Rdzeń produkuje adrenalinę i noradrenalinę, dopaminę i katecholaminę. Z przysadki na nadnercze działa ACTH.

Kora nadnerczy dzieli się na warstwy

• kłębkowatą wydziela aldosteron, DOC

• plasmowatą wydziela kortyzol, kortyzon, korykosteron

• szatkowatą wydziela DHEA, androsteroid

Choroba Cushinga hiperkortyzolizm (zaburzenia w przysadce lub podwzgórzu)

Zespół Cushinga jatrogenny, nadnerczowy, raqk, gruczolak, rak trzustki, rdzeniasty tarczycy, owsianokomórkowy płuc,

Objawy choroby i zespołu Cushinga

• otyłość

• osłabienie siły mięśniowej

• osteoporoza

• nadciśnienie tętnicze po 40-tym roku życia

• zaburzenia miesiączki

• twarz księżyc w pełni

• bawoli kark

• wielomocz

• skóra cienka pergaminowa

• wybroczyny

• wylewy podskórne

• zmniejszona obronność i utrata zdolności do reakcji anafilaktycznych

• krwawienia z przewodu pokarmowego

• u dzieci hamuje wzrost

Hipokortyzolizm

Pierwotna przewlekła choroba choroba Addisona.

Przyczyny choroby

• choroby ziarniakowe

• choroby naciekowe (gruźlica, sarkoidoza)

• chłoniak, skrobalica

Objawy

• chorych AIDS w wyniku zarażenia wirusem

• objawy zaburzenia psychicznego

• skóra sucha

• zwiększona wrażliwość na zmiany zapachowe

• EKG spłaszczone

• lekka niedokrwistość

• kwasica

• zmniejszenie filtracji kłębuszkowej

• niedobór glikortykoidów

• brak reakcji mięśni gładkich na katecholaminy

Wtórna ostra niewydolność nadnerczy

• przełom nadnerczowy,

• nagła obustronna destrukcja nadnerczy spowodowane zatorem lub wylewem

Przyczyny

• zaburzenia krzepnięcia

• powikłania poporodowe

---