Psychologia
11/19. 10.2010r.
dyżur wt. 10:30 - 11:30, czw. 9:00 - 9:45 s.302
literatura: Kozielecki „Koncepcje psychologiczne człowieka” Strelau „Psychologia podręcznik akademicki”, Hall&Linzej „ Teorie osobowości”.
Egzamin:
Początki psychologii jako nauki.
Związek z religią i filozofią.
Historia psychologi jako nauki
Prekursorzy
Pierwsze ośrodki w Polsce
Psychologia współczesna:
Dziedziny psychologii
Związek z innymi naukami
Metody badawcze
Główne nurty psychologii:
Psychoanaliza:
Założenia, przedstawiciele, metody badawcze, techniki pracy, koncepcja osobowości, fazy rozwojowe, mechanizmy obronne.
Behawioryzm klasyczny:
Założenia, przedstawiciele, metody badawcze, warunkowanie klasyczne i instrumentalne.
Psychologia humanistyczna:
Rogers, Maslow, założenia, przedstawiciele, terapia skoncentrowana na kliencie, piramida potrzeb, idea samorealizacji.
Psychologia poznawcza:
Założenia i przedstawiciele, wizja człowieka.
Początek psychologii uważa się za 1879r - założenie w Lipsku pierwszego laboratorium.
Język i to, czym się zajmuje psychologia, różni się od tego, co było wcześniej.
Zajmuje się tym jak człowiek funkcjonuje i stara się zrozumieć człowieka, jego wybory i jego życie.
Jest wiele dróg zrozumienia człowieka, dlatego jest wiele działów człowieka. Psychologia ogólna to zrozumienie jak człowiek odbiera bodźce, złudzenia, pamięć i zapamiętywanie, uczenie, myślenie.
Psychologia rozwojowa: funkcjonowanie człowieka w trakcie etapów rozwoju biologicznego.
Psychologia społeczna: funkcjonowanie człowieka w grupie.
Psychologia kliniczna: zajmuje się osobami w stanie kryzysowych, zanurzeniowych. Analiza zaburzeń, pomoc, diagnoza.
Psychologia zdrowia: zajmuje się człowiekiem w zdrowiu, budowanie zdrowia ludzkiego.
Psychologia pracy: mechanizmy pracy, motywacja, sprzedaż, negocjacje, warsztaty.
Psychologia osobowości: jak funkcjonuje osobowość człowieka.
W zależności od tych dziedzin są różne techniki badawcze, badania.
Obserwacja: celowe spostrzeganie osoby, grupy z ściśle założonym celem - co chce się dowiedzieć. Muszą być podane kryteria, według których będziemy rozpoznawać dane zjawisko.
Testy: Różnorodność pod względem wieku, obszaru badawczego, osobowości.
Projekcyjne: dla dzieci (jak zabawa). Projekcja swoich myśli względem obrazka. Dla terapeuty - analiza i interpretacja wypowiedzi.
Rorschaka: plansza kleksowa: w różnych sytuacjach życiowych będziemy widzieć to co w danym momencie potrzebujemy.
CAD: analiza wypowiedzi na temat obrazka.
Zdania niedokończone: tematyka zdań związana z danym problemem. Osoba dokańcza zaczęte zdanie. Np. Sądzę, że mój ojciec… . Kobiety są… .
Testy osobowości: jaka osoba jest, jak funkcjonuje. Bada potrzeby lub osobowość. Np. test MMPI lub DKO. Żeby test był poprawny musi być: WYSTANDARYZOWANY - zgodny z zasadami stosowania i obliczania. ZNORMALIZOWANY - zgodny z normami dla danej populacji. RZETELNY - obiektywny. TRAFNY - mierzący to, co ma mierzyć.
Wywiad: zestaw pytań dotyczący jakiegoś obszaru życia lub biograficzny. Dopuszczalna forma ustna lub kwestionariusz.
Psychologia
26.10.2010r.
CZTERY KONCEPCJE DEFINIOWANIA CZŁOWIEKA I SPOJRZENIA NA NIEGO
Koncepcja psychoanalityczna + psychologia humanistyczna = koncepcje psychodynamiczne.
PSYCHODYNAMICZNE - funkcjonowanie człowieka wynika z nieuświadomionych sil (popędy, potrzeby), które pozostają ze sobą w dynamice.
Człowiek działa pod wpływem wewnętrznych sil motywacyjnych i one mogą być wrodzone np. potrzeba pokarmu lub nabyte: potrzeba bezpieczeństwa.
Wraca się do okresu dzieciństwa, wyjaśniamy dorosłego człowieka po przez analizę jego domu, relacji z rodzicami, stosunków rodzinnych.
Freud mówi, że osobowość człowieka kształtuje się do 5roku życia.
Człowiek nie do końca jest świadom tego, co robi.
Pod głównymi decyzjami mogą kryć się ukryte nieświadome popędy i motywy działania.
Występują też konflikty wewnętrzne na bazie potrzeb.
Np. potrzeba seksualna + potrzeba religii = konflikt.
Człowiek rozwiązuje te konflikty wewnętrzne na różne sposoby - MECHANIZMY OBRONNE-
RACJONALIZACJA: logiczne uzasadnianie swoich nieakceptowanych motywów.
Sposób intelektualny: gdy robimy coś czego nie akceptujemy logicznie to wyjaśniamy
Słodkie cytryny: osładzamy nieprzyjemną sytuację
Kwaśne winogrona: obrzydzamy cel, żeby nie czuć porażki
WYPARCIE: usuwanie do nieświadomości swoich nieakceptowanych motywów (gwałt, traumatyczne przeżycia)
TŁUMIENIE: niedopuszczanie do świadomości swoich nieakceptowanych motywów (stres, agresja, złość).
SUBLIMACJA: energia związana z prymitywnymi potrzebami i popędami zostaje wykorzystana do aktywności społecznie cenionych (nie akceptuję czegoś więc wybieram zawód który pozwoli mi to robić)
KOMPENSACJA: zastępowanie jednego celu (nieuświadomionego) innym celem (uciekam w prace, bo w życiu prywatnym mi nie wychodzi).
FORMACJA REAKTYWNA: zastąpienie swoich nieakceptowanych emocji ich przeciwieństwem (kariera - ciąża - złość na dziecko - przekierowanie na nadopiekuńczość).
SOMATYZACJA: przeżywanie ciałem konfliktowych rzeczy.
Każdy człowiek ma swoje „ulubione” mechanizmy obronne, które zniekształcają rzeczywistość.
Psychologia
9.11.2010r.
FILM: „Freud - psychoanaliza”
NIBY, ŻE Z TEGO WSZYSTKO JUŻ WIEMY O PSYCHOANALIZIE….. ;D
Psychologia
16.11.2010r.
KONCEPCJA HUMANISTYCZNA
Koncepcja powstała głównie w oparciu o obserwacje i analizę postaci szczęśliwych, realizujących się. Badanie życia osób szczęśliwych. Jak to się dzieje, że ludzie realizują się?
Maslow (1908r.) twierdził, iż to błąd, że psychologia zajmuje się problemem ludzi, a nie ich potencjałem. Psychologia za mało zajmuje się silnymi stronami człowieka. Najważniejsze, że człowiek ma swój szkielet zdolności, rozwój, samorealizacja, wewnętrzne natura.
Każdy człowiek ma swoją wewnętrzną naturę, która jest dobra lub przynajmniej obojętna.
Nie ma ludzi, którzy rodzą się jako źli.
Dlaczego w toku rozwoju ludzie zachowują się źle?
Ponieważ ta wewnętrzna natura jest delikatna i słaba. Gdyby stworzyć odpowiednie warunki w toku rozwoju ludzie rozwijaliby się dobrze.
Ta ludzka natura jest słaba i jej wypatrzenie sprawia, że człowiek źle się rozwija.
Istotne dla rozwoju człowieka jest zapewnienie miłości, zaspokojenie jego potrzeb.
Piramida potrzeb ludzkich:
SAMOREALIZACJA
SZACUNEK
AFILJACJA
BEZPIECZEŃSTWO
POTRZEBY FIZJOLOGICZNE
CECHY CZŁOWIEKA NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE:
Spontaniczność, akceptacja siebie i innych, nastawienie realistyczne do świata, od czasu do czasu potrzeba odosobnienia, doznania szczytowe => satysfakcja z samorealizacji, uczą się przez całe życie, zdolni i kreatywni, autonomiczni i niezależni.
Rogers = terapia skoncentrowana na kliencie. Dzięki terapii człowiek może pomóc drugiej osobie odbudować to, czego nie dostał wcześniej (poczucie bezpieczeństwa, bezwarunkowa akceptacja)
Żeby człowiek mógł zaakceptować się w pełni, musi na nowo przeżyć te rzeczy.
Terapeuta potrafi wejść w głęboką relację z klientem. Jest szczery, nie ma maski, apatia. Klient stopniowo przekonuje się do bezpieczeństwa. Przeżywa swe uczucia. Na nowo uświadamia sobie, że może przyswajać doświadczenia.
Relacja - klient jest najważniejszy.
Musi być akceptowany jako człowiek. Bezwarunkowa akceptacja i brak oceniania go. Wszystko to w granicach moralności zawodowej. Tylko akceptacja daje rezultat.
WNIOSKI:
Człowiek działa według potrzeb i popędów.
Sięganie do okresu dzieciństwa jako istotnego do funkcjonowania człowieka w przyszłości.
Psychologia
23.11.2010r.
BEHAWIORYZM
Język psychologiczny musi być ściśle naukowy.
Psychologia ma być konkretną dziedzina nauki.
Człowiek ma być tylko opisywany w kategoriach tego, co można zmierzyć porównać.
To, co da się porównać, to zachowanie człowieka, bodźce, reakcje itp.
To, jacy jesteśmy zależy od genetyki i od środowiska.
Środowisko - zestaw, zbiór bodźców.
Człowiek jest kopią swojego środowiska.
Behawioryści twierdzili, że można zaprogramować człowieka.
PRAWO EFEKTÓW: jeśli zachowanie kończy się wzmocnieniem pozytywnym, to będzie ono powtarzane.
DWA RODZAJE WZMOCNIEŃ: nagroda i kara
WARUNKOWANIE KLASYCZNE (PAWLOWSKIE):
Na bodziec dotąd obojętny, który występuje w styczności z bodźcem warunkowym, występuje reakcja
WARUNKOWANIE INSTRUMENTALNE:
Nauczenie się reakcji na bodźce, co mamy robić by odnieść korzyści lub by czegoś uniknąć.
KONCEPCJA POZNAWCZA
Powstaje w opozycji do poprzednich teorii.
Przeciwstawia się wizji człowieka uzależnionego od popędów.
Człowiek jest samodzielnym badaczem
Nie jest uzależniony od potrzeb, środowiska.
Jest jak badacz, zbiera informacje o sobie i wyciąga wnioski.
Człowiek funkcjonuj głównie po wpływem informacji.
Informacje wpływają na nasze działanie i poglądy.
TEORIA KONSTRUKTÓW POZNAWCZYCH FFELIEGO:
Każdy człowiek zbierając informacje o świecie tworzy własny konstrukt (pogląd, opinie).
TEORIA DYSONANSU POZNAWCZEGO FESTINGERA:
Informacje sprzeczne w człowieku powodują poznawczy.