Tarnowskie Góry, 2010-12-12

Instytut Maszyn i Urządzeń

Energetycznych Politechniki

• Śląskiej

ul. Konarskiego 22

44-100 Gliwice

Opowieść o losie polskiej energetyki zgotowanym jej przez jednego agenta SB.

Część 136

Powody pozostawienia polskich kotłów rusztowych w stanie zacofania technicznego z okresu pierwszych lat istnienia Peerelu.

G. O tym co przede wszystkim złożyło się

na całkowity brak w Polsce nowoczesnych kotłów rusztowych.

III. Trzecim (głównym) powodem była awanturnicza działalność Głównego Inspektoratu Gospo­darki Energetycznej i ówczesnego Ministerstwa Przemysłu Chemicznego - część dwudziesta siódma.

Działanie agenta SB, następnie Ministerstwa Przemysłu Chemicznego wraz z Głównym Inspek­toratem Gospodarki Energetycznej oraz kolejno wielu innych nie udaremniło samego powstania najdoskonalszej w świecie polskiej techniki konstruowania i eksploatacji kotłów rusztowych.

Cóż jednak z tego, skoro w tysiącach eksploatowanych kotłów rusztowych doprowadzenie po­wietrza podmuchowego pod ruszt w ogóle nie następuje w sposób regulowany. Jakby tego było mało, ogromne marnotrawstwo z tego powodu węgla i energii elektrycznej powiększane jest już drugą dekadę różnymi ignoranckimi pomysłami.

Opisanymi dotychczas są:

- „liniowa klapa” wlotu powietrza powietrza do strefy podmuchowej, będąca wyjątkowo nieli­niową - w części 130;

- nawracanie powietrza z lejów stref podmuchowych do skrzyni podmuchowej, z jednoczesnym powtórnym doprowadzaniem go do nich - w części 135;

- różne rozwiązania bocznych wlotów powietrza do stref podmuchowych rusztu pozbawionego wspólnej skrzyni podmuchowej - w częściach 131; 40; 133.

Ustęp sześćdziesiąty siódmy. W sprawie regulacji paleniska rusztowego, w której poczesne miejsce zajmuje sposób doprowadzenia powietrza pod ruszt, niczego nie można dowiedzieć się na kur­sach dla palaczy, ponieważ żadnego pojęcia o niej nie mają szkolący ich.

Co można dowiedzieć się o niej z instrukcji eksploatacji kotłów, to zawiera treść Załącznika II do części 132 zebrana z kilku takich na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Są tam przy tym informacje wprowadzające palacza w błąd. Dotyczą one wyłącznie kotłów z paleniskiem warstwowym. Do rąk inż. J. Kopydłowskiego nie trafiła dotychczas żadna instrukcja w sprawie regulacji palenisk narzutowych konstruowanych w CBKK jakby nie było przez ćwierć wieku i nie ma o niej nic poza poza tym co sam napisał.

Jeśli chodzi o niego samego, to po doświadczeniach z lat 80-tych u. w. z eksploatacji kotłów zmodernizowanych z za­stosowaniem polskiego paleniska narzutowego zwątpił całkowicie w opanowanie prawidłowego spalania w nich węgla przez ogół ich użytkowników.

a. Jednym z efektów jego działania w ciągu ostatnich kilku lat jest Tabela, będąca Załącznikiem I, dotycząca kotła paro­wego typu OKR5 zmodernizowanego z zastosowaniem polskiego paleniska narzutowego. Zawiera ona wartości do ręcz­nego nastawiania ich przez palacza przy zmianie poboru pary z kotła, której musi odpowiadać zmiana ilości węgla dopro­wadzanego do paleniska, ponieważ inaczej spadnie ciśnienie pary w kotle, lub dojdzie do jego przekroczenia z otwarciem zaworu bezpieczeństwa.

Przy korzystaniu z wartości z tej Tabeli, palacz ręcznym pokręcaniem zastępuje sterowniki automatycznej regulacji pro­cesem spalania węgla w palenisku.

Przykładowo przy zwiększeniu poboru pary z 2,1 t/h do 4,4 t/h pary, pod optymalne wyniki spalania węgla wystar­czy, że:

1- pokrętłem częstotliwości silnika napędu dozowników węgla zmieni ją z 8 na 16 Hz;

2- pokrętłem częstotliwości silnika napędu narzutników węgla zmieni ją z 23 na 27 Hz;

3- pokrętłem częstotliwości silnika napędu rusztu zmieni ją z 26 na 49 Hz;

4- pokrętłem częstotliwości silnika napędu wentylatora podmuchowego utrzyma stałe ciśnienie powietrza w skrzyni po­dmuchowej; w przedstawionym przykładzie z dotąd niewyjaśnionych powodów tej częstotliwości nawet nie trzeba zmie­niać;

5- pokrętłem częstotliwości silnika napędu wentylatora wyciągowego zmieni ją z 21 na 30,5 Hz;

6- dźwignię sterującą klapami wlotu powietrza do wszystkich stref podmuchowych obróci z położenia jej zapadki w wy­cięciu 6 na podziałce na położenie w wycięciu 12 (patrz Rys. 118f-część 132). Przy spadku poboru pary z 4,4 t/h do 2,1 t/h pary wystarczy, że dokona ustawień odwrotnych, a dla innego zgodnie z podporządkowanymi mu wartościami w Tabeli.

b. Niezależnie od zapewnienia palaczowi treścią owej Tabeli możliwości prawidłowej regulacji paleniska, użytkow­nik kotła dbający o oszczędne zużycie węgla mógłby dodatkowo uwolnić palacza od zmieniania częstotliwości silnika na­pędu wentylatora wyciągowego, ponieważ automatyczna regulacja ciągu (podciśnienia w komorze paleniskowej) jest już stosowana od dawna, a przy obrotach silnika regulowanych zmianą częstotliwości jest ona do zastosowania znikomym kosztem w stosunku do przynoszonych korzyści. To samo dotyczy konieczności zmieniania przez palacza częstotliwości silnika napędu wentylatora podmuchowego, do utrzymania stałego ciśnienia w skrzyni podmuchowej.

c. Samo pokręcanie jedną dźwignią sterowania klapami wszystkich stref podmuchowych nie może oczywiście służyć za dowód powszechnej ignorancji w sprawie doprowadzania powietrza pod pokład rusztowy. Jego uzupełnieniem mogą słu­żyć informacje, że:

- tabela dotyczy ustawień regulacyjnych kotła typu OKR5 mającego ruszt o powierzchni odpowiadającej maksymalnej wydajności kotła 16 t/h pary (jako wyposażonego w palenisko narzutowe), kiedy maksymalny pobór pary z tego kotła nie przekracza 5 t/h pary, z obniżaniem się go nawet do 1 t/h pary, co odpowiada zaledwie 6 procentom maksymalnego obcią­żenia cieplnego paleniska; to w zestawieniu z faktem, że w tysiącach eksploatowanych w Polsce kotłach rusztowych nadmiernego wzrostu nadmiaru powietrza doprowadzanego do paleniska nie można opanować już poniżej 40 %, a często nawet 50 % ich wydajności znamionowej, nie mówiąc o tym, że przy obciążeniu rzędu kilku procent ich pale­nisko by zgasło, wychłodzone nadmiernym dopływem do niego powietrza.

- przy sześciu strefach podmuchowych rusztu, pierwsza i ostatnia są całkowicie pozbawione dopływu do nich powietrza ze skrzyni podmuchowej;

- dźwignia sterowania klapami stref podmuchowych znajduje się na wałku klap drugiej od przodu strefy podmuchowej, a martwy ruch cięgna teleskopowego (Rys.118g-część132) powoduje, że otwieranie klap trzeciej z kolei strefy podmucho­wej następuje dopiero od położenia ramienia dźwigni w 9 ząbku jej podziałki; stanowi to, że kocioł do wydajności 3,3 t/h pary pracuje przy doprowadzaniu powietrza tylko do jednej strefy podmuchowej, z zamkniętymi klapami wlotu po­wietrza do pozostałych stref w kierunku do tyłu rusztu;

- jak wykazały pomiary kontrolne, sprawdzające trafność wartości podanych w Tabeli, kocioł pracuje głównie przy dopły­wie powietrza do drugiej strefy, będącej pierwszą z klapami wlotu powietrza do niej ze skrzyni podmuchowej;

- przy podanych w Tabeli wartościach częstotliwości silnika napędu narzutników węgla nie jest on w ogóle narzucany na tylną połowę rusztu; ze stref znajdujących się pod tą częścią rusztu nie tylko nie można więc odsysać znikąd nie dopływa­jącego do nich powietrza, lecz także tlenku węgla, który ma tam powstawać, ponieważ tam w ogóle nie ma ognia (kupa śmiechu); odsysać oczywiście zgodnie z wynalazkiem będącym przedmiotem 135 części opowieści; wszystko co odsysane musiałoby przy tym zmieścić się w drugiej od przodu strefie podmuchowej.

Bieda byłaby z tym. Oj jaka bieda! W kotle, którego dotyczy Tabela, na szczęście nie trzeba się tym przejmować.

Załącznik I (-) J. Kopydłowski

Do wiadomości: 1. Raciborska Fabryka Kotłów „RAFAKO” ul. Łąkowa 31; 47-300 Racibórz 2. Sędziszowska Fabryka Kotłów „SEFAKO” ul. Przemysłowa 9; 28-340 Sędziszów 3. Fabryka Palenisk Mechanicznych ul. Towarowa 11; 43-190 Mikołów 4. Zakłady Urządzeń Kotłowych „Stąporków” ul. Górnicza 3; 26-220 Stąporków 5. Krajowa Agencja Poszanowania Energii ul. Mokotowska 35; 00-560 Warszawa 6. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska ul. Powstańców 41 a; 40-024 Katowice W wiadomej sprawie: 1. JM Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej 2. JM Rektor Politechniki Białostockiej 3. JM Rektor Politechniki Częstochowskiej 4. JM Rektor Politechniki Gliwickiej

7. Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja ul. Czackiego 3/5, 00-043 Warszawa 8. Energetyka, Redakcja ul. Jordana 25; 40-952 Katowice 9. 10. Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie ul. Eligijna 59, 02-787 Warszawa Także kilkudziesięciu PT Użytkowników kotłów z polskim lub krajowym paleniskiem narzutowym i mających te kotły na stanie oraz kilkuset innych. 5. JM Rektor Politechniki Krakowskiej 6. JM Rektor Politechniki Łódzkiej 7. JM Rektor Politechniki Poznańskiej 8. JM Rektor Politechniki Warszawskiej 9. JM Rektor Politechniki Wrocławskie

. W którą, jako mającą prawidłowo spełniać swoje zadanie, żaden polski kocioł rusztowy nie został jeszcze wyposażony.

3

Każdego kto może uzupełnić treść opowieści lub ma uwagi do niej uprasza się o podzielenie się nimi, z gwarancją załączenia ich do kolejnej części opowieści dla zapoznania z nimi wszystkich otrzymujących ją.

Wyjaśnienie: Dotychczasowe nieprzekazywanie uwag krytycznych do treści opowieści wynika z faktu, że nikt ich dotąd nie wniósł. Czy wynika to z tego, że nie ma podstaw do takich uwag, to aktual­nie można się tylko tego domyślać.

---