Środki dydaktyczne
Środki dydaktyczne są to przedmiotu, które dostarczają uczniom określonych bodźców sensorycznych oddziałujących na ich widok, słuch, dotyk, itp., ułatwiają im bezpośredni i pośrednie poznawanie rzeczywistości.
Do zakresu pojęcia „środki dydaktyczne” zalicza się:
Treść konkretnego środka - tzw. komunikat (np. obraz filmowy)
Podłoże materialne, na którym została zapisana określona treść - nośnik komunikatu (np. taśma filmowa)
Środek przekazu - urządzenie techniczne służące do „ożywienia” komunikatu zapisanego na nośniku (np. projektor filmowy)
Podział środków dydaktycznych ze względu na stopień ich złożoności:
Środki proste - wzrokowe i słuchowe (slajd, zdjęcie, magnetofon)
Środki złożone - audialne wizualne, audiowizualne - techniczne środki wzrokowo- słuchowe (oddziałują one na uczących się jednocześnie bodźcami audialnymi i wizualnymi)
Rola środków dydaktycznych w procesie kształcenia
Właściwie dobrane i umiejętnie zastosowanie ułatwiają prawidłową realizację zasady poglądowości.
Usprawniają bezpośrednie poznanie rzeczywistości przez uczniów
Dostarczają tworzywa ( w postaci wrażeń i spostrzeżeń), na którym opiera się poznanie pośrednie, czynności umysłowe i praktyczne.
Pełnią ważna rolę w rozwoju wyobraźni i myślenia.
Wpływają na lepsze i szybsze opanowanie wiadomości i umiejętności.
Funkcje środków dydaktycznych w procesie kształcenia
Motywacja
Poznawcza
Kształcąca
Dydaktyczna
Wychowawcza
Klasyfikacja środków dydaktycznych wg Cz. Kupisiewicza
Wzrokowe (przedmioty naturalne, preparaty, modele, obrazy, schematy, symbole itp.)
Słuchowe ( płyty gramofonowe i taśmy magnetofonowe wraz z urządzeniami umożliwiającymi posługiwanie się nimi, aparaty radiowe, instrumenty muzyczne itp. )
Wzrokowo - słuchowe (film dźwiękowy, telewizja)
Częściowo automatyzujące proces kształcenia ( maszyny dydaktyczne, laboratoria językowe, komputery)
Warunki zapewniające właściwe wykorzystanie środków dydaktycznych w procesie kształcenia:
Dydaktyczne- poprawność rzeczowa i naukowa, przystępność, wartość estetyczna, abstrakcyjność, celowość, itp.
Techniczne - doskonałość techniczna, prostota, trwałość, bezpieczeństwo.
Nieprawidłowości i błędy popełniane najczęściej przy stosowaniu środków dydaktycznych:
Upoglądowianie treści słownych, które tego nie wymagają.
Stosowanie środków dydaktycznych (np. film) bez przygotowania uczniów do odbioru treści.
Stosowanie środków (np., przeźroczy) technicznie źle wykonanych i mało czytelnych.
Przecenianie środków dydaktycznych.
Stosowanie środków audiowizualnych w nieodpowiednich pomieszczeniach, nie stwarzających warunków do właściwej percepcji prezentowanych treści.
Przekazywanie nadmiaru informacji w jednostce czasu.
Samemu zrobić temat lekcja i jej typy i rodzaje