Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego

ul. Pożowska 8 24-130 Końskowola

tel. [phone] www.wodr.konskowola.pl

Płyty obornikowe i zbiorniki na gnojówkę

Od 29.10.2008 (Ustawa o nawozach i nawożeniu z lipca 2000 r.) zabronione będzie prowadzenie produkcji zwierzęcej w gospodarstwach nieposiadających odpowiedniej wielkości płyt obornikowych i zbiorników na nawozy płynne.

Budowa ekologicznych płyt obornikowych (wraz ze zbiornikami na gnojówkę o pojemności do 25 m³ każdy) nie wymaga pozwolenia na budowę - wystarczy zgłosić zamiar budowy do odpowiedniego urzędu (zazwyczaj Starostwa).

Procedura jest taka sama jak przy zgłaszaniu zamiaru budowy płotu, szopy lub altanki i polega na:

• wypełnieniu druku zgłoszenia (pobranego w urzędzie),

• złożeniu oświadczenia stwierdzającego, że jesteśmy właścicielami działki,

• narysowaniu szkicu lokalizacji budowy (np. na kserówce mapy, najlepiej w skali 1:500),

• dołączeniu informacji o sposobie wykonania (np. opis planowanych czynności i zużytych materiałów).

Jeśli przez miesiąc nie otrzymamy sprzeciwu, to możemy przystąpić do budowy.

Budowa zbiorników o objętości powyżej 25 m³ wymaga pozwolenia na budowę. Lepiej więc zbudować dwa zbiorniki (nie połączone ze sobą) o pojemności np. 20 m³ na zgłoszenie, niż jeden o objętości 40 m³ z procedurą pozwolenia na budowę.

Ekologiczna płyta obornikowa - przekrój - rozwiązanie przykładowe.

1. Betonowa płyta obornikowa ze spadkami 1% w kierunku studzienki gnojowej (patrz szczegół budowy).

2. Szczelny zbiornik na gnojówkę - w głębi pokrywa dodatkowego zbiornika (patrz rysunek na drugiej stronie).

3. Podziemna rura odprowadzająca gnojówkę z budynku inwentarskiego (patrz szczegół na drugiej stronie).

4. Studzienka osadowa z dziurkowanym wiadrem do zatrzymywania części stałych np. słomy. (patrz szczegół na drugiej stronie).

5. Murki zabezpieczające przed rozsypywaniem się obornika - na trzech bokach płyty gnojowej (bok bez murka umożliwia wjazd ciągnika z ładowaczem czołowym) - zalecana wysokość 1m.

6. Szufla mechaniczna do usuwania obornika z budynku inwentarskiego.

Zalecana powierzchnia płyty obornikowej - 3,50 m² - na 1 DJP* - minimalna - 2,50 m².**

Zalecana pojemność zbiornika na gnojówkę - 3,00 m³ - na 1 DJP* - minimalna - 2,00 m³.**

Zalecana pojemność zbiornika na gnojowicę - 10,00 m³ - na 1 DJP* - minimalna - 7,00 m³.**

*DJP -Duża Jednostka Przeliczeniowa - przeliczenie posiadanych zwierząt gospodarskich na sztuki o masie 500 kg.

**Wartości minimalne nie mogą być stosowane w obszarach szczególnie narażonych.

Gnojówka to odcieki z budynku inwentarskiego i płyty gnojowej (wraz z deszczówką) - chów ściołowy.

Gnojowica to mieszanina moczu i kału zwierząt wraz z wodą używaną do mycia legowisk - chów bezściołowy.

Uwaga: Do budowy płyt i zbiorników na gnojówkę zobowiązane są wszystkie gospodarstwa, niezależnie od posiadanej ilości zwierząt gospodarskich. Nie ma określonej minimalnej ilości zwierząt, przy której budowa płyt i zbiorników na gnojówkę nie byłaby wymagana. Budowa płyty i zbiornika nie obowiązuje jedynie wtedy, gdy mamy budynek inwentarski z głęboka ściółką. Budynek musi mieć jednak nieprzesiąkliwe dno (warstwa folii i betonu). Obowiązuje również zasada, że obornik będzie wywożony bezpośrednio na pole, rozrzucany i przyorywany nie później jak na drugi dzień po wywiezieniu. Jeżeli obornik będzie okresowo składowany, to miejsce składowania musi być płytą obornikową wraz ze zbiornikiem na gnojówkę.

Wymagane przepisami, minimalne odległości płyty gnojowej i zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę:

Płyta obornikowa Zbiornik na gnojówkę lub gnojowicę

(i otwarte zbiorniki na gnojówkę lub gnojowicę): (przykryty):

- od domów*** - 30 m, - od domów*** - 15 m,

- od granicy działki - 4 m, - od granicy działki - 4 m,

- od studni - 15 m, - od studni - 15 m,

- od silosu na kiszonki - 10 m. - od silosu na kiszonki - 5 m.

*** - dotyczy domów na działkach sąsiadów.

Ekologiczna płyta obornikowa - widok z góry - rozwiązanie przykładowe.

1. Betonowa płyta obornikowa ze spadkami 1% w kierunku studzienki gnojowej.

2. Szczelny zbiornik na gnojówkę - 2a dodatkowy zbiornik na gnojówkę.

3. Podziemne rury odprowadzające gnojówkę z budynku inwentarskiego i płyty gnojowej - 3a połączenia dodatkowego zbiornika na gnojówkę.

4. Studzienki osadowe z dziurkowanymi wiadrami do zatrzymywania części stałych np. słomy.

5. Murki zabezpieczające przed rozsypywaniem się obornika - na trzech bokach płyty gnojowej (bok bez murka umożliwia wjazd ciągnika
   z ładowaczem czołowym) - zalecana wysokość 1m.

Stosowanie gnojówki do nawożenia pól pozwala ograniczyć zakup nawozów mineralnych o 30%.

Forma UMZ jest przenośnym szalunkiem przy pomocy którego możemy uzyskać szczelny betonowy zbiornik o wymiarach:

- głębokość do 3 m,

- średnica - 3 m.

Pojemność zbiornika: 18 do 20 m³.

Stosując formę do wykonywania betonowych zbiorników można obniżyć o połowę koszty budowy zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę.

Czas wykonania zbiornika - jeden tydzień (bez pokrywy i włazu).

O możliwość wypożyczenia jej należy pytać w mleczarniach, oddziałach LODR oraz w niektórych PZDR-ach.

Forma UMZ do odlewania betonowych zbiorników.
(przenośny szalunek)

(opracowana przez IBMiER
w Warszawie)

1. maszt,

2. mechanizm podnoszenia
formy,

3. podwójny blaszany sza-
lunek,

4. konstrukcja stabilizująca
położenie elementów
formy

Forma umożliwia szybką i tanią budowę wielu zbiorników.

Końskowola kwiecień 2006 r. Opracował: Bogusław Kiedrowski [e-mail]

---