kauzalne (przyczynowe) - jej ważność zależy od prawidłowości causa (cel prawny przysporzenia, podstawa prawna) - kauza - przyczyna, ze względu na którą podmiot czynności prawnej dokonuje przysporzenia na rzecz innej osoby, jeżeli przepis prawa uzależnia ważność i skuteczność czynności prawnej od istnienia określonej przyczyny to mamy do czynienia z czynnością kauzalną - jeśli nie to z oderwaną (abstrakcyjną)
causa solvendi - celem jest zwolnienie się od obowiązku ciążącego na osobie dokonującej przysporzenia (np. zapłata za długi)
causa obligandi vel acquirendi - celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia (np. sprzedaż)
causa donandi - dokonuje się danej czynności prawnej wyłącznie po to, aby nastąpiło przysporzenie na rzecz innej osoby, bez żadnego ekwiwalentu (treść powinna wyraźnie wskazywać na nieodpłatny charakter przysporzenia)
causa cavendi - celem czynności prawnej jest zabezpieczenie wierzytelności innej osoby
causa ustalająca - gdy celem czynności prawnej jest tzw. ustawa ustalająca (np. uznanie długu)
Czynność prawna nie jest pozorna gdy jedna ze stron zastrzega sobie potajemnie, że oświadczenie woli nie wywoła skutków prawnych - tego zastrzeżenia nie komunikuje drugiej stronie - reservatio mentalis - takie jednostronne zastrzeżenie nie ma żadnego znaczenia