Ćwiczenia usprawniające w złamaniu kompresyjnym kręgosłupa
Od 0 do 3 tygodnia stosujemy
Ćwiczenia oddechowe: wdech - nosem, wydech - ustami, zaczynamy od wydechu wspomagamy kończynami górnymi i kończynami dolnymi, nauka oddychania torem mieszanym, przy wdechu brzuch do góry zaś przy wydechu opad i powtórzenie
Ćwiczenia izometryczne: wzmacnianie mięśni, ale bez wykorzystania ruchu, używamy stabilizatorów dla kręgosłupa, stosowanie ćwiczeń izometrycznych wpływa na świadomość własnego ciała- pacjent wie jak napinać odpowiedni mięsień najpierw stosujemy „czyste” ćwiczenia po dwóch tygodniach możemy dawkować opór.
Ćwiczenia wolne kończyn: dobieramy takie ćwiczenia żeby nie było ruchów w kręgosłupie w leżeniu przodem lub tyłem, napinamy grzbiet wzmacniamy stawy biodrowe, rozciągamy mm. klatki piersiowej. Wzmacniamy i rozciągamy na przemian.
Przykłady ćwiczeń
Ćwiczenia oddechowe:
1. Pw: leżenie tyłem nogi ugięte stopy oparte na podłodze. Ręce w pozycji „skrzydełek” leżą na podłodze
R: wdech nosem a następnie wydech ustami.
2. Pw: leżenie tyłem, kończyny odwiedzione w bok, dłonie splecione na karku, kończyny dolne ugięte w stawach biodrowych i kolanowych stopy oparte o podłoże
R: wdech z jednoczesna próba dotknięcia łokciami do podłoża, przedłużony wydech z próba połączenia łokci przed twarzą
3. Pw: leżenie tyłem. Nogi ugięte stopy oparte o podłoże ręce wyprostowane leżą na łóżku przy biodrach.
R: wdech nosem z przesunięciem rąk po łóżku bokiem w stronę głowy a następnie wydech ustami z jednoczesnym przeniesieniem rąk do pozycji wyjściowej.
Ćwiczenia izometryczne
1. Pw: leżenie tyłem nogi ugięte, stopy oparte o podłogę. Ręce wzdłuż tułowia dłonią do podłogi.
R: wciskać proste ręce w podłogę z uwypukleniem klatki piersiowej.
2. Pw: jak wyżej, ręce w bok, dłonie odwrócone do sufitu
R: wciskać proste ręce w podłogę ze ściągnięciem łopatek.
3. Pw: jak wyżej, ręce w bok ugięte w łokciach, palce skierowane do sufitu
R: wciskać łokcie w podłogę.
4. Pw: jak wyżej, ręce na karku.
R: wciskać łokcie w podłogę.
5. Pw: jak wyżej prawa ręka prosta w górę przy prawym uchu, lewa wzdłuż tułowia
R: wciskać proste rece w podłogę. Powtórzyć ćwiczenie zmieniając układ rąk.
6. Pw: leżenie przodem ręce pod brodą,
R: ściskać pośladki i wciskać biodra w podłogę
7. Pw: leżenie przodem, ułożyć dłonie na pośladkach
R: naciskać rękoma na pośladki ściągając jednocześnie łopatki.
Ćwiczenia wolne kończyn:
Kończyny dolne:
1. Pw: leżenie tyłem.
R: ruch naśladujący jazdę na rowerze
2. Pw: leżenie tyłem bądź przodem, nogi wyprostowane.
R: naprzemienne i równoczesne odwodzenie ud przesuwając je na podłożu.
3. Pw: leżenie tyłem nogi wyprostowane lub zgięte między nogami piłka.
R ściskanie kolanami piłki
4. Pw: leżenie przodem nogi zgięte pod katem 60-90 stopni
R: odchylanie goleni na zewnątrz i do wewnątrz krzyżując je.
5. Pw: leżenie przodem nogi wyprostowane
R naprzemienny wymach nogi do tyłu prostowanie uda
6. Pw: leżenie przodem lub tyłem nogi szeroko rozstawione
R: naprzemienne zbliżanie kończyn do siebie.
7. Pw: leżenie przodem bądź tyłem nogi wyprostowane
R: naprzemienne odwodzenie jednej kończyny i powrót do pozycji wyjściowej
8. Pw: leżenie tyłem kkd. Zgięte w stawach biodrowych i kolanowych pod kątem ok. 45 st. stopy oparte o podłoże
R: zginanie grzbietowe stóp
Kończyny górne:
1. Pw: leżenie tyłem
R: naprzemienne zginanie ramion do przodu
2. Pw: leżenie przodem kkg. Wzdłuż tułowia
R: wymach kkg. do tyłu
3. Pw: leżenie tyłem lub przodem kkg. wzdłuż tułowia
R: przenoszenie kkg. bokiem w górę aż do chwili zetknięcia się rąk ze sobą
4. Pw: leżenie tyłem ramiona odwiedzione pod kątem 90 st. przedramiona zgięte pod kątem 90st.
R: naprzemienne dotykanie podłoża grzbietem ręki i dłonią
5. Pw: leżenie tyłem ramie odwiedzione pod kątem 90 st.
R: dotykanie ręka przeciwległego barku
6. Pw: leżenie przodem na łóżku kkg. wzdłuż tułowia
R: dotykanie barków palcami rąk
7. Pw: leżenie tyłem przedramiona zgięte
R: nawracanie i odwracanie ramion
3 tydzień stosujemy:
ćwiczenia z pierwszego okresu
Zwiększenie intensywności ćwiczeń ilość powtórzeń, stosujemy utrudnienia w pozycji, w ustawieniu kończyn, można stosować do ćwiczeń przybory- laska, woreczki, taśmy rozciągliwe
Wprowadzamy ćwiczenia w klęku podpartym - na czworaka możemy zastosować pozycje niską Klappa + asekuracja!!! Zwracamy uwagę by nie było pogłębienia lordozy i kociego grzbietu na koniec ćwiczeń sprowadzamy do pozycji leżenia tyłem lub przodem
Przykłady ćwiczeń
Ćwiczenia izometryczne
1. Pw: leżenie przodem ręce pod brodą zgiąć kolana i szeroko je rozstawić, stopy złączyć i mocno naciskać z jednoczesnym napięciem pośladków.
2. Pw: leżenie przodem ręce pod brodą kolana zgięte skrzyżować podudzia
R: próba rozrywania podudzi z jednoczesnym napięciem pośladków
3. Pw: leżenie tyłem nogi wyprostowane stopy przyciągnąć do góry.
R: wciskać pięty w podłogę z maksymalnym napięciem pośladków
4. Pw: leżenie tyłem proste ręce za głową
R wciskać ręce w podłogę
5. Pw: leżenie tyłem ręce wzdłuż tyłowa nogi ugięte stopy rozstawione, uda i kolana złączone
R: napiąć pośladki i ściskać bez odrywania od podłoża
6. Pw: leżenie na plecach nogi lekko ugięte stopy oparte o podłoże, ręce splecione na czole
R: próba uniesienia głowy wbrew oporowi stwarzanemu przez ręce. Wytrzymać 3 sekundy
7. Pw: leżenie na plecach ręce wzdłuż tułowia nogi ugięte w stawach kolanowych i biodrowych do kata 90st. stopy oparte o podłoże
R: napięcie mm brzucha (wciągniecie brzucha) oderwanie stóp od podłoża na wys. 10cm wytrzymać 5-6 sekund powrót do poz. wyjściowej
8. Pw: jak wyżej
R unoszenie raz prawej raz lewej nogi i stawianie oporu przy próbie dalszego zgięcia przez rękę przeciwną
Ćwiczenia w klęku podpartym
1. Pw: klęk podparty
R: naprzemienne wymachy kkd do tyłu
2. Pw: klęk podparty
R: naprzemienne wymachy kkg do przodu
3. Pw: klęk podparty
R: zbliżenie kolan do klatki piersiowej
4. Pw: klęk podparty
R: uniesienie kkd. W bok powrót do pozycji wyjściowej
5. Pw: klęk podparty, kolana w rozkroku
R: wysuniecie ramion do przodu i opad tułowia do pozycji niskiej Klappa (asekuracja)
6. Pw: klęk podparty
R: wyprost jednej nogi w tył powrót do pozycji wyjściowej i zmiana nogi.
Pozostałe ćwiczenia
1. Pw: leżenie tyłem kkg. wyprostowane chwyt oburącz za laskę gimnastyczną spoczywajacą na udach
R: przenoszenie laski na klatkę piersiową
2. Pw: leżenie tyłem kkg. zgięte w stawach łokciowych. Chwyt oburącz za laskę
R: przenoszenie laski na udach przez wyprost przedramion.
3. Pw: leżenie na brzuchu obie ręce zgięte uniesione nad podłogę
R: ćwiczymy pływanie żabką tak jakbyśmy rozgarniali wodę. Następnie żabka zgarniająca wodę
4. Pw: leżenie na brzuchu kkg. w skrzydełka
R: unosimy kończyny w górę ściągając łopatki
5. Pw: leżenie na brzuchu kończyny dolne wyprostowane kończyny górne pod brodą
R: napinamy pośladki
6. Pw: leżenie na brzuchu kkg wzdłuż tułowia
R: ruch cofający kkg. w tył ściąganie łopatek
7. Pw: leżenie na brzuchu. Czoło podczas ćwiczeń oparte o podłoże ręce splecione na karku.
R: unoszenie łokci w górę ze ściągnięciem łopatek
8. Pw: leżenie na brzuchu czoło oparte o podłoże kkg wyprostowane przed głową
R naprzemienne unoszenie kończyn górnych i dolnych prawa ręka lewa noga, lewa ręka prawa noga.
9. Pw: leżenie tyłem nogi ugięte w stawach kolanowych oparte o podłogę
R: na zmianę prostujemy nogę w górę
10. Pw: leżenie na plecach nogi ugięte w stawach kolanowych ręce wzdłuż tułowia
R: unosimy biodra w górę
11. Pw: leżenie tyłem kkd ugięte w stawach kolanowych do kąta prostego. Kończyny górne oparte na kolanach
R: przyciąganie kolan do klatki piersiowej z jednoczesnym stawianiem oporu rękami
12. Pw: jak wyżej
R: naprzemienne przyciąganie kolan do klatki piersiowej z jednoczesnym oporowaniem rękami. Lewa ręka prawe kolano i odwrotnie
13. Pw: leżenie tyłem kkg. wzdłuż tułowia. Kkd. zgięte w stawach kolanowych do kąta prostego
R: przyciąganie kolan naprzemiennie do klatki piersiowej
14. Pw: leżenie przodem ręce splecione na karku
R: skłon tułowia w tył cofniecie łokci ściągniecie łopatek wyciągniecie głowy w przód
15. Pw: leżenie tyłem nogi zgięte w stawach kolanowych w rękach laska ułożona na wysokości bioder
R: przeniesienie laski za głowę
16. Pw: leżenie przodem w rękach laska ułożona na wysokości pośladków
R uniesienie rąk z laską w górę
4 tydzień stosujemy
ćwiczenia z I i II okresu
dodatkowo sadzamy pacjenta, jeśli miał zalecany gorset to w gorsecie, mogą pojawić się zawroty głowy (przystosowanie organizmu do pozycji leżącej, krew z centrum odpływa do kończyn, siedząc brakuje krwi w górnych partiach ciała
5 tydzień
Stawiamy pacjenta w pełnej pionizacji, może wystąpić bolesność pięt spowodowana długotrwałym leżeniem
Wprowadzamy spacer, aby pacjent przy wypisie do domu mógł wykonać parę kroków