Mechanizm powstawania zaburzeń nerwicowych

Stres przewlekły psychotramatyczny

Wzmożona aktywność

Reakcje przystosowawcze

Przedefiniowanie sytuacji substytucja celu zmiana środków działania ustabilizowanie zachowania

Frustracja trwa dalej

Reakcje obronne zachowania

Agresja fiksacja regresja racjonalizacja

Lęk objawy wegetatywne egocentryzm błędne koło

-stały -zaburzenia snu

-napadowy -zaburzenia łaknienia

-zlokalizowany - zaburzenia seksualne

-inne

Błędne koło nerwicy

Lękobjawy wegetatywnelęk

Egocentryzm

Objawy nerwic wg A Kępińskiego:

W każdej nerwicy możemy wyróżnić dwa typy objawów:

1. Objawy osiowe (lęk, objawy wegetatywne, egocentryzm i błędne koło)

2. Objawy brzeżne tj. cechy charakteryzujące poszczególne typy nerwicy - objawy nerwicowe brzeżne ewoluują tzn. przechodzą z jednego typu nerwicy w drugi.

Klasyfikacja zaburzeń nerwicowych wg ICD10:

1. zaburzenia lękowe

1. zaburzenia lękowe w postaci fobii

2. fobie społeczne

3. zaburzenia lękowe z napadami lęku (lek paniczny)

4. zaburzenia lękowe

2. zaburzenia obsesyjno - kompulsyjne (nerwica natręctw)

1. z przewagą myśli natrętnych

2. z przewagą czynności natrętnych (rytuały)

3. zespoły mieszane

3. zaburzenia występujące pod postacią somatyczną (hipochondrie)

1. zaburzenia somatyzacyjne

2. uporczywe bóle psychogenne

3. zaburzenia występujące pod postacią somatyczną

4. zaburzenia hipochondryczne

4. zaburzenia nerwicowe - neurastenie

1. zespół neurastenii hipostenicznej

2. zespół neurastenii hiperstenicznej

5. zaburzenia dysocjacyjno - konwersyjne

1. dysocjacyjne zaburzenia ruchu

2. dysocjacyjne znieczulenie (utrata czucia)

3. amnezja dysocjacyjna

4. inne zaburzenia konwersyjne

6. Dystymia - zaburzenia depresyjne

Fobie (występują w okresie szkolnym i w okresie przekwitania) to reakcje lękowe powstające w sytuacjach nie mających bezpośredniego zagrożenia. Lękom depresyjnym towarzyszą dwa rodzaj objawów :

1. depresyjne - z silnym obniżeniem nastroju

2. somatyczne - poczucie kołatania serca

Lek fobijny trwa krótko i jest wyczerpujący dla jednostki. Może przechodzić w dwa kierunki emocjonalne:

• agresywny, złość

• ucieczka, bezruch

Zaburzenia lękowe z napadami lęku:

• lęk paniczny

• lęk napadowy

Nawracające, nieoczekiwane napady paniki. Pojawiają się nagle i narastają w ciągu kilku minut. O zaburzeniach lękowych z napadami lęku mówimy wówczas, gdy diagnozuje się co najmniej cztery z trzynastu objawów, wciągu dziesięciu minut:

1. przyspieszona akcja serca

2. poty

3. drżenie mięśni

4. brak tchu

5. nudności

6. zawroty głowy

7. poczucie dławienia, lub dławienie

8. de realizacja

9. depersonalizacja

10. lęk przed śmiercią

11. lęk przed utratą zmysłów

12. poczucie gorąca, lub zimna

13. krótkie formy bezsenności

Zaburzenia lękowe (nerwica lękowa, reakcja lękowa, stany lękowe)

Objawy:

• stan wolno płynącego lęku, niepokoju, poczucia zagrożenia

• rozdrażnienie, zdenerwowanie

• niepokój ruchowy

• objawy somatyczne (zawroty głowy, nadmierne pocenie się, napięcie mięśniowe)

Nerwice natręctw:

• myśli natrętne to uporczywe idee, wyobrażenia, impulsy motywujące nas do działania. Pojawiają się w sposób stereotypowo-nawracający. Myśli te pojawiają się wbrew woli jednostki. Przezywane w sposób przykry i dolegliwy. Im bardziej jednostka chce wyrzucić różne myśli obsesyjne z tym większą siłą one nawracają.

Czynności przymusowe zwane często rytuałami to powtórzone wielokrotnie zachowanie i czynności, które służą zniwelowaniu myśli natrętnych. Mają formę kompulsji, czynności o zabarwieniu magicznym.

• obniżenie nastroju, permanentny smutek, lub smutek sytuacyjny.

Hipochondria

• zaburzenia hipochondryczne występują w takich objawach: lęk, niepokój o własne zdrowie i ciało (lęk ma charakter fobijny z obawą przed zachorowaniem i śmiercią)

• doznawanie bólu, cierpienia, które dotyczy różnych części ciała

• zaburzenia percepcji szczególnie własnego ciała i poczucia własnej wartości (zaniżona samoocena)

Osoby zapadające na ten typ zaburzeń charakteryzują się pewnymi cechami osobowości:

• lękowe

• nieśmiałe

• z poczuciem winy

• z nieprawidłowym obrazem samego siebie

• inne osoby hipochondryczne wg Freuda mają cechy narcystyczne.

• somatyzacyjne: nawracające zmienne zaburzenia somatyczne dotyczące różnych części ciała i narządów, które utrzymują się przynajmniej przez dwa lata

• zaburzenia w zakresie zachowań społecznych - unikanie lub zrywanie kontaktów interpersonalnych, nie wypełnianie ról rodzinnych, społecznych i wynikających w z nich zadań.

• Najczęstszymi chorobami są: zaburzenia układu krążenia, układem pokarmowym, skóra (świąd, mrowienie, wypryski)

Uporczywe bóle psychogenne: dolegliwości bólowe, których nie można wyjaśnić dolegliwościami fizjologicznego. Są najczęściej spowodowane konfliktami psychologicznymi i problemami psychospołecznymi.

Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną:

1. związane jest z obiektywnym pobudzeniem układu autonomicznego

2. ma charakter subiektywny związany jest z tym samym narządem, ale towarzyszą im lęk, niepokój o stan zdrowia

nerwica sercowa, nerwica żołądka

Są to zaburzenia, w których nie dochodzi do zniszczenia danego narządu, ale jedynie dysfunkcji czynności pracy tego narządu.

Neurastenia - są to zaburzenia traktowane jako choroba XIX w.

• hiposteniczne: poczucie wyczerpania, zmęczenia psychicznego, osłabienie fizyczne, trudności w koncentracji uwagi i zapamiętywaniu, obniżenie nastroju, sztywność myślenia, lęk i niepokój.

Głównym objawem fizjologicznym jest neurasteniczny ból głowy w postaci kasku neurastenicznego. przeciążenie psychiczne i fizyczne, wielość stresów.

• hipersteniczna: nabuzowanie, rozdrażnienie, wybuchy złości i gniewu, zaczepność, agresywne zachowanie, nadwrażliwość na bodźce, ciągłe poczucie niezadowolenia - w formie uporczywego bólu głowy, zaburzeń snu.

Zaburzenia neurasteniczne stanowią połączenie elementów hipo i hiper stenicznych, a więc objawy zmieniają się z hiper do hipo. Są wywoływane długotrwałym stresem, przemęczeniem emocjonalnym i fizycznym.

uwarunkowania biologiczne

fizjologiczne

doświadczenie

typ osobowości

---