1. Co to jest patologia społeczna?

Patologia społeczna wg Adama Podgóreckiego to ten rodzaj zachowania, ten typ instytucji, ten typ funkcjonowania jakiegoś systemu społecznego czy ten rodzaj struktury, który pozostaje w zaadniczej, niedającej się pogodzić sprzeczności ze światopoglądowymi wartościami, które w danej społeczności są akceptowane.

Jest nauka interdyscyplinarną.

J. Malc: Patologia społeczna jest ogółem przypadków śmierci, obniżenia poziomu moralnego, pogorszenia samopoczucia i strat materialnych spowodowanych naruszeniem reguł prakseologicznych, moralnych i prawnych oraz postępowaniem autodestruktywnym.

2. Pojęcie normy.

3. Funkcje i cechy stereotypów.

Cechy:

- ubogie w treści,

- w sposób szczególny kojarzone z emocjami,

- są uogólnieniem,

- mają charakter werbalny ( przenoszone za pomocą języka)

- subiektywna pewność (np. mężczyźni lepiej jeżdżą autem)

- łatwo się utrwalają i są trudne do zmiany

- są spójnie wewnętrznie

- są społeczne

Funkcje:

1. orientacyjna:

- porządkująca - dzięki stereotypom możemy redukować nadmiar informacji i porządkować je w mniejsze całości

- kształtująca - gdy mamy niedobór informacji stereotypy pozwalają dodać brakujące dane

- redukująca dystans poznawczy - w sytuacji, gdy informacje są sprzeczne dzięki stereotypom dokonujemy rozstrzygnięcia niepewności

2. psychologiczna:

- poczucie przewidywalności zdarzeń

- dzieki stereotypom spodziewamy się określonych zachowań innych ludzi zgodnych z naszymi wyobrażeniami

- poczucie bezpieczeństwa - orientacja we współczesnym świecie społecznym

3. integrująca:

- stereotypy dają nam poczucie wspólnotowości

- komunikacyjna - ułatwiają porozumiewanie się z członkami własnej grupy

- kompensacyjna - podnoszą poczucie własnej wartości poprzez odniesienie własnej grupy do innych grup

- kanalizująca agresję - przypisanie innym własnego wrogiego stosunku do świata lub obarczenie innych za własne frustracje (mechanizm przemieszczania)

4. społeczne:

- manipulacyjna - stereotypy to nośniki szczególnego typu informacji o innych są jednostronne, które mogą być umiejętnie wykorzystane, jeśli trafią w ludzkie potrzeby

- unifikacyjne - osoby lub grupy będące przedmiotem stereotypu mogą być postrzegane jako bardziej wewnętrznie jednorodne, niż są w rzeczywistości, zaś grupa własna jako bardziej zróżnicowana.

4. Stareotypy a uprzedzenia:

STEREOTYPY

UPRZEDZENIA

- opierają się na niepełnej lub fałszywej wiedzy - źródła tkwią w niewiedzy - źródła tkwią w podświadomości - dotyczy sfery poznawczej i emocjonalnej - dotyczy sfery poznawczej, emocjonalno - motywacyjnej i behawioralnej - mogą być pozytywne i negatywne - dotycza negatywnego stosunku do ludzi - nie wywołują gwałtownych emocji - są bardzo silnie zabarwione emocji - mają charakter bierny - stymulacja do działania - mogą występować bezuprzedzeń - rzadko występują bez stereotypów

Uprzedzenia człowiek uczy się w procesie socjalizacji.

5. Co to jest agresja, cele i charakter.

Agresja to akt zamierzony mający na celu zaszkodzenie lub zadanie bólu innemu człowiekowi. Może być wyuczona - najsilniejszą rolę w tym procesie uczenia się odgrywa obserwacja, naśladownictwo i osobiste doświadczenia. Agresywane zachowanie może być pojedynczym aktem lub stałą dyspozycją.

Cechy charakterystyczne:

- wzrost brutalizacji zachowan młodzieży (zabójstwa, rozboje, pobicia)

- unifikacja grupowa zachowań młodzieży - agresja powszechna we wszystkich warstwach społ.

- unifikacja płciowa - agresja u dziewczyn i chłopców

- manifestacja zachowań agresywnych - w miejscach nieprzyzwalających, np. szkoła, miejsca publiczne

- obniżenie się wieku nieletnich sprawców zachowan brutalnych.

6. Przyczyny zachowań agresywnych.

- zjawiska anomijne zachodzące w kraju - obniżenie regulacujne znaczenia norm i wartości społecznych

- zalew destruktywnych modeli zachowania będący efektem upowszechnienia się elektronicznych środków przekazu

- doświadczenie przemocy w rodzinie i obserowanie jej w najbliższym otoczeniu

- bezstresowe wychowanie i wiążący się z tym brak jakichkolwiek wymagań

- nadmierny liberalizm wobec młodzieży, którego wynikiem jest deficyt poznawczy i behawioralny w zakresie wartości i wymaganych standardów społ.

7. Wzorce picia alkoholu

1. picie ryzykowne

2. nadużywanie alkoholu

3. uzależnienie od alkoholu

Picie ryzykowne - wystepuje wtedy, kiedy następuje po nim aktywność, np. kierowanie samochodem.

Nadużywanie alkoholu - powtarzający się nieprawidłowy wzorzec picia prowadzący do kliniczne szkód fizycznych, psychicznych lub cierpienia.

Uzaleznienie od alkoholu - alkoholizm - picie prowadzące do ewidentnych szkód fizycznych, psychicznych i społecznych, objawem jest utrata kontroli nad piciem.

8. Fazy rozwoju uzależnienia.

a) faza wstępna ( przedalkoholowa) - powodem do picia są okoliczności, np. spotkania towarzyskie. Alkohol zaczyna przynosić uglę i takie osoby są grupą wysokiego ryzyka. Zaczynają szukać grup gdzie będą mogli coraz częściej pić. Osoby stają się odporne na stres, redukująje piciem. Dwa wzorce wg Jellinka: picie epizodyczne i picie regularne.

b) faza zwiastunów (ostrzegawcza) - zaczyna się od luk pamięciowych po niewielkiej ilości alkoholu. Jednostka zdaje sobie z tego sprawę, zaczyna pić w ukryciu, pije coraz częściej, więcej. Pije, aby zredukować zespół odstawienia. Osoba staje się nieprzwidywalna, nie można na niej polegać, mysli koncentrują się wokół picia.

c) faza krytyczna (ostra) - utrata kontroli nad piciem. Pije dopóki jest w zasięgu alkoholu. Na początku potrafi się kontrolować. Pojawia się głód alkoholowy. Picie naczczo, gromadzenie i ukrywanie alkoholu. Pojawiają się zatrucia. Próbuje zaprzestać picia.

d) faza przewlekła - ciąg picia, czyli wielodniowe pijaństwo. Jednostka wstępuje do grup z marginesu społ., aby tylko móc się napić. Pojawiają się skutki wyniszczenia organizmu, drżenie rąk, utrata kontroli nad czynnościami fizjologicznymi.

9. Skutki uzależnienia i współuzaleznienia.

Skutki uzależnienia:

- sfera osobista - rozpad bliskich więzi, obniżenie się standardu życia często poniżej minimum egzystencji, utrata przyjaciół, utrata mozliwości realizacji waznych życiowych celów, wzrost agresywności, degradacja osobowości, utrata zdrowia, wzrost ubóstwa, izolacja społeczna

- sfera zawodowa - obniżenie kompetencji zawodowych, utrata wiarygodności, ryzyko utraty pracy, spadek mozliwości awansu, amiana warunków pracy

- sfera prawna - naruszenie prawa, problemy z policją

Skutki współuzależnienia:

* zaburzenie poczucia własnej wartości:

- zaburzone poczucie kontroli sytuacji - popadanie w skrajności od apodyktycznej potrzeby kontrolowania się i otoczenia do poczucia bezradności

- uzależnienie samooceny od satysfakcji innych, zadowolenie partnera

- uruchomienie mechanizmów obronnych mających na celu utrzymanie dotychczasowej sytuacji głównie projekcji, przemieszczania, racjonalizacji tworzących cały system zaprzeczeń.

* zaburzenie granic własnego JA - partner osoby uzaleznionej staje się jej cieniem. Próbuje za osobę uzależniona żyć poprawnie.

* wiązanie się ze środowiskami marginesu społecznego - partner uzależnionego podąża jego ścieżkami, w ten sposób poznaje jego znajomych i przebywa z nimi.

10.Rola dziecka w rodzinie uzależnionej

- bohater rodzinny - najstarsze dziecko zastępuje osobe uzależnioną, wykonuje jego zadania domowe, dostarcza wsparcie pozostałym domownikom.

- maskotka - dziecko urocze, starające się rozładować napięcie, rozśmiesza.

- zagubione dziecko - wycofuje się z zycia rodzinnego, stara się nie sprawiać problemów wychowawczych.

- ułatwiacz - stara się wniknąć w życie uzależnionego, odciągnąć go od picia lub redukować negatywne skutki picia.

- kozioł ofiarny, wyrzutek - dziecko zbuntowane, sprawia kłopoty w szkole i w domu, czuje się bezradne i z czasem odrzucone. Wiąże się z innymi grupami, gdzie są odrzuceni.

11. Jak poznać, że ktos zażywa narkotyki.

12.Objawy zażywania narkotyków.

13. Objawy uzależnienia od komputera i internetu.

- nie potrafi kontrolować czasu spędzonego przed komputerem.

- kłamie na temat długości czasu korzystania z komputera

- ponosi straty z powodu długiego czasu przed komputerem

- posluguje się fałszywymi personaliami

- przecenia ważność komputera w swoim życiu

- doświadcza jednocześnie skrajnych uczuć, euforii i poczucia winy z powodu korzystania z internetu

- odczuwa przygnębienie w momencie wyłączenia komputera

- komputer jest głównym źródłem dostarczania rozrywki

- używa komputera, jako ucieczki od smutku i przygnębienia

- ma kłopoty finansowe z powodu ciągłego korzystania

14. Fazy rozwoju uzaleznienia od koputera.

- zaangażowanie- okazjonalne korzystanie z internetu, poznawanie go i nabieranie odwagi. Włączenie komputera ma jakiś cel.

- zastępowanie - korzystanie z komputera staje się regularne, czas przeznaczony jest ograniczany. Poznanie stron bez jakiegokolwiek celu.

- ucieczka - zaniedbywanie obowiązków, problemy z bliskimi, zaczynają się kłamstwa. Komputer staje się wyładowaniem nerwów, oderwaniem się od problemów.

- desperacja - gwałtowna próba powrotu do normalności, pojawiają się wtedy nastepstwa okoliczności zewnętrznych, np.odejście od bliskich, utrata pracy lub odcięcie prądu.

---