Scenariusz lekcji:

„Pomóżmy Kopciuszkowi”.

Mieszaniny - sporządzanie i rozdzielanie

Przyroda kl. VI

Dział: Budowa materii. Chemia wokół nas.

autor: Dorota Szuman

Mieszaniny - sporządzanie i rozdzielenie.

Koleżanko. Kolego !

Przedstawiam Ci scenariusz zajęć do przeprowadzenia w klasie VI. Niektóre elementy tej lekcji zostały „przećwiczone” podczas lekcji chemii w klasie VII dawnej szkoły podstawowej. Stosowana tu praca ze sprzętem laboratoryjnym bardzo angażuje uczniów i kieruje ich zainteresowania w stronę praktycznego i samodzielnego zdobywania wiedzy oraz umiejętności. Sądzę, że z tego względu warto zrealizować takie zajęcia.

Dorota Szuman- nauczycielka biologii

W gimnazjum nr 2 we Wschowie.

(oddział w Osowej Sieni)

• temat

- Pomóżmy Kopciuszkowi. Mieszaniny - sporządzanie i rozdzielanie.

• poziom nauczania, klasa, liczba jednostek lekcyjnych

- klasa VI szkoły podstawowej, 2x45 minut

• kompetencje

- główna - metody samodzielnego uczenia się

- rozwiązywanie problemów w sposób twórczy

- poboczna - prowadzenie obserwacji

- doskonalenie metod pracy w zespole

• cele

- wdrażanie do samodzielnego wykonywania doświadczeń,

- analizowanie wyników przeprowadzonych prac,

- wdrażanie do współpracy w zespole,

- kształcenie logicznego myślenia.

• cele szczegółowe

- uczeń potrafi wyróżnić mieszaniny jednorodne i niejednorodne oraz wskazać ich przykłady w swoim otoczeniu,

- uczeń przeprowadza doświadczenia polegające na sporządzaniu mieszanin,

- uczeń planuje sposoby rozdzielania otrzymanych mieszanin,

- uczeń wskazuje przykłady wykorzystania destylacji, dekantacji, filtrowania w życiu codziennym,

- uczeń określa właściwości mieszaniny jednorodnej i niejednorodnej.

• materiały

• probówki,

• zlewki,

• próbki badanych substancji: siarka, sól, siarczan miedzi, żelazo (opiłki), piasek,

• łyżeczki,

• bagietki,

• magnesy,

• sączki,

• lejki,

• palniki spirytusowe,

• parownice,

• łapy,

• karty pracy,

• szary papier.

• Metody

- pogadanka, ćwiczenia, pokaz

• Formy

- praca w grupach

• Przebieg lekcji

I. Wprowadzenie

1. Powtórzenie wiadomości zdobytych na ostatniej lekcji:

• jakie substancje poznaliśmy na poprzedniej lekcji?

• wymień właściwości fizyczne siarki, żelaza, wody, powietrza, soli,

• zaplanuj doświadczenia, które pozwolą odróżnić sól od mąki.

2. Wprowadzenie do tematu lekcji:

• 
  przypomnienie bajki o Kopciuszku ze szczególnym zwróceniem uwagi na zadanie Kopciuszka rozdzielenie mieszaniny soli z makiem,

• 
  informacja na temat zadań uczniów sporządzanie mieszanin z przygotowanych materiałów.

II. Realizacja:

1. Przypomnienie zasad pracy w grupie i zasad zachowania bezpieczeństwa podczas przeprowadzania doświadczeń.

2. Podział uczniów na grupy.

3. Rozdanie materiałów i poleceń dla poszczególnych grup (każda grupa realizuje ten sam zestaw ćwiczeń - karta pracy nr 1)

4. Prezentacja pracy uczniów:

• opis otrzymanych mieszanin,

• wyszukanie wspólnych cech dla grup mieszanin i określenie różnic,

• wprowadzenie pojęć: mieszanina jednorodna i mieszanina niejednorodna,

• wskazanie odpowiednich mieszanin z najbliższego otoczenia np.: powietrze, woda morska, gleba.

5. Podanie uczniom problemu do rozwiązania:

W jaki sposób możemy odzyskać składniki mieszanin?

Co należy zrobić, aby rozdzielić otrzymane mieszaniny?

Korzystając z dostępnych materiałów i środków uczniowie planują i przeprowadzają kolejne doświadczenia. Przebieg swoich prac zapisują (rysują) na dużych arkuszach papieru.

6. Analiza zadań i ich prezentacja przez poszczególne grupy.

III. Refleksja:

1. Czego nauczyłem się na dzisiejszej lekcji?

2. Jak mogę wykorzystać umiejętności, które dziś nabyłem?

3. Czy mogę pomóc Kopciuszkowi?

IV. Zadanie do wykonania w domu (karta pracy nr2):

1. Wykonaj na bibule kolorowy rysunek przy pomocy flamastrów.

2. Zanurz brzeg bibuły w wodzie na spodku. Upewnij się, że rysunek nie przewróci się i zostaw go na kilka minut. Co dzieje się z Twoim rysunkiem?

3. Czy tusz znajdujący się w pisaku jest mieszaniną czy zawiera tylko jeden barwnik?

KARTA PRACY NR 1.

1. Wykonaj mieszaniny według wzoru a następnie opisz ich wygląd.

Składniki	Charakterystyka mieszaniny
Siarka + woda
sól + woda
siarka + żelazo
piasek + woda
piasek + sól
piasek + sól + woda
siarczan miedzi + woda
siarczan miedzi + żelazo + woda

2. Zastanów się, czy jest jakaś cecha otrzymanych mieszanin, która pozwoli je podzielić na dwie grupy?

Jaka to cecha?

KARTA PRACY NR 2.

1. Wykonaj na bibule kolorowy rysunek przy pomocy flamastrów.

2. Zanurz brzeg bibuły w wodzie na spodku. Upewnij się, że rysunek nie przewróci się i zostaw go na kilka minut. Co dzieje się z Twoim rysunkiem?

3. Czy tusz znajdujący się w pisaku zawiera tylko jeden składnik czy też jest mieszaniną? Jeżeli jest mieszaniną, to do której grupy należy?

5

---