ŚREDNIE DZIECIŃSTWO.
WIEK PRZEDSZKOLNY.
trwa od 4. do 6. roku życia
do 4. roku życia dziecko powinno potrafić: rozwiązywać problemy przez działanie i kombinacje myślowe, porozumiewać się językowo i niejęzykowo z innymi (wystarczająco bogaty słownik, budowanie zdań poprawnych gramatycznie)
ROZWÓJ SOMATYCZNY I AKTYWNOŚC RUCHOWA:
dziecko ma wszystkie zęby mleczne
dziecko swobodnie chodzi i biega
w układzie nerwowym następują 4 rodzaje zmian:
postępująca mielinizacja włókien nerwowych (szczególnie w płatach czołowych)
wzrost liczby synaps
zmiany w zakresie formy aktywności mózgu
wzrasta synchronizacja aktywności w różnych polach mózgu oraz koordynacja między płatami czołowymi a innymi częściami mózgu
Dzięki tym zmianom dzieci posiadają umiejętności: kierowania swoją uwagą,
tworzenia planów, refleksji nad własnym zachowaniem, rozwiązywania problemów
logiczno-matematycznych.
proste ruchy łączone są w kombinacje, np. bieg i skok, bieg i kopnięcie piłki
„głód ruchu” sprawia, że dziecko nie potraf skupić się na jednej czynności
coraz większa samodzielność w ubieraniu, załatwianiu potrzeb fizjologicznych i jedzeniu
rysują schematy przedmiotów i człowieka, potrafią skomponować obrazek z większej liczby elementów
PROCESY POZAWCZE:
Sprawności percepcyjne:
lepsza integracja sensomotoryczna, np. śledzenie ruchu piłki i chwytanie jej, rozpoznawanie kilku kształtów geometrycznych i liter
litery jako zbiory punktów, ujmowanie pisma całościowo, kłopoty z identyfikacją liter podobnych: E i F, M i W oraz będącymi odbiciami lustrzanymi: p i g, b i d
umiarkowanie dokładne kopiowanie kształtów liter i figur geometrycznych
niedokładność w operowaniu wielkością i proporcją, co widać na rysunkach
opanowanie nazw kolorów podstawowych
wzrost wrażliwości słuchu muzycznego i fonematycznego
dzieci mają kłopoty z wymówieniem zbitek spółgłoskowych dlatego jedną z nich opuszczają, np. trawa - tawa
egocentryzm czasowy (orientacja w czasie zależy od indywidualnych doświadczeń dziecka)
orientacja w czasie na zasadzie przeciwieństw: dzień - noc, lato - zima
dziecko nie rozumie reguły: droga = prędkość x czas
6 stadiów w rozwoju umiejętności wyrażania relacji czasowych: I - opisywanie następstwa dwóch zdarzeń za pomocą krótkiego zdania (1 zdarzenie = 1 zdanie) w porządku chronologicznym, II - używanie zdań współrzędnie złożonych za pomocą spójnika „i” i wyrażeń „następnie”, „więc”, „najpierw” nadal w porządku chronologicznym, III - drugie zdarzenie może być tematem wypowiedzi a wcześniejsze je uzupełniać, używanie spójników podrzędnych (np. kiedy), IV - zdania współrzędne i podrzędnie złożone bez kierowania się porządkiem ich występowania w czasie, V - konstrukcje podrzędne z wyrażeniami: „po”, „przed”, „kiedy”, „gdy”, dopóki”, „od”, „jeśli”, „ponieważ”, powiązania czasowo-przyczynowe, VI - szyk opisywania koresponduje z chronologicznym porządkiem wydarzeń, mix umiejętności poprzednich
rozumienie określeń „wczoraj, „jutro”, „zawsze”, „nigdy”, „zwykle”
podczas czytania tekstu lepsza orientacja w czasie przeszłym i przyszłym niż teraźniejszym
wzrost zakresu pola znaczeniowego słowa „czas”
rozpoznawanie i opisywanie miejsc
wiązanie miejsc z poszczególnymi osobami, przedmiotami, zdarzeniami
trudności z odtwarzaniem miejsc z przypadkowo umieszczonymi przedmiotami
opisywanie znanych pomieszczeń poprzez układanie jednych przedmiotów do innych (obiektywne kodowanie przestrzeni)
odnoszenie nieznanych miejsc do własnego domu
kłopoty z operowaniem pojęciami określającym stosunki przestrzenne w poziomie (przód, tył, wewnątrz)