Skład śliny (pH= 6,7-6,9) -99,5% H2O -0,3% skł. Organiczne (mucyna, ptialina lub amylaza ślinowa, mocznik, kw. Moczowy, lizozym) -0,2% sole mineralne (K, Na, Ca, Mg, Cl, HCO3, PO4) Działanie ptialiny lub amylazy ślinowej Skrobia(wielocukier) -> dekstryny -> maltoza(dwucukier) Skład soku żołądkowego (pH=1-2) -99% H2O -pepsyna, katepsyna, chymozyna lub renina, lipaza żołądkowa, śluz -0,4-0,5% HCl -0,5% NaCl, K,Cl Rola HCl -odkaża połknięty pokarm -pobudza mięśniówkę do energicznych skurczów -reguluje pracę odźwiernika -powoduje pęcznienie białek -ułatwia trawienie mięsa (powoduje pęcznienie tk. Łącznej) -uaktywnia enzym peptynę -zabija drobnoustroje lub utrudnia ich rozwój -chroni wit. -ułatwia wchłanianie żelaza i wapnia Rola wątroby 1. Przemiana węglowodanów -magazynowanie glikogenu -przemiana galaktozy i fruktozy na glukozę -wytwarzanie glukozy z aminokwasów 2. przemiana białkowa - dezaminacja aminokwasów - wytwarzanie mocznika, białek osocza - zamiana jednych aminokwasów na inne na drodze translacji 3. Przemiana tłuszczowa - utlenianie kw. Tłuszczowych - produkcja cholesterolu i fosfolipidów 4. Magazynowanie wit. (źródło wit. A, D, B12) 5. Funkcje odtruwające 6. Gromadzenie żelaza (obecność białka apoferrytyny wiążącego żelazo) Składniki organiczne żółci -sole kw żółciowych -barwniki żółciowe (żółta), bilirubiny (zielona) biliwerdyna, sterkobilina (barwnik kału), urobilinogen (barwnik moczu) -cholesterol - lecytyna -śluz (nadający żółci lepkości i ciągliwości) Znaczenie żółci w przewodzie pokarmowym - neutralizuje i alkalizuje kwaśną zawartość nadchodzącą z żołądka -ułatwia trawienie sokiem trzustkowym i jelitowym - wzmaga wydzielanie soku trzustkowego -emulguje tłuszcze - uczynnia lipazę i umożliwia wchłanianie kw tłuszczowych oraz wit. A, D, E, K -zwiększa toniczne, napięcie i ruchy jelit (poprawia trawienie i wchłanianie) - zapobiega gniciu białek Skład soku trzustkowego (pH=ok. 8) -trypsyna - chymotrypsyna - egzopeptydazy -nukleazy -diastaza -maltaza -laktaza -lipaza trzustkowa zwana seapsyną Gastryna-stymuluje wydzielanie soku żołądkowego Enterokinaza (enzym)- aktywator trypsynogen->trypsyna | żołądek Sekretna- pobudza wydzielanie soku trzustkowego (mała ilość enzymów) |dwunastnica Wilikinina- pobudza czynność kosmków jelitowych |dwunastnica Pankreozyna- pobudza wydzielanie soku trzustkowego (duża ilość enzymów) |j.cienkie Cholecystokinina- wytwarzanie i wydzielanie żółci Enterogastron- hamuje ruchy żołądka i wydzielanie HCl Enterokrynina- pobudza wydzielanie soku jelitowego i zwiększa w nim zawartość enzymów
|
Witaminy- substancje egzogenne dostarczane do organizmu z zewnątrz. Biorą udział w reakcjach biochemicznych, metabolicznych Ze względu na funkcje dzielimy wit na: -prostetyczne- znajdujące się we wszystkich kom gdzie wchodzą w skł koenzymów …. Do nich należą wit. z gr B oraz wit. K -indukcyjne- nie uczestniczą w całokształcie metabolizmu a więc są mniej równomiernie rozmieszczone w organizmie. Spełniają funkcję indukcyjną w tworzeniu innych subst czynnych. Wit. A, C, D, E Wit. A (ukseroftol, retinol) -zapewnia prawidłowe funkcjonowanie nabłonków skóry, przewodu pokarmowego, ukł.oddechowego i moczo-płciowego oraz gruczołów -wpływa na prawidłowe widzenie -u młodocianych wpływa korzystnie na prawidłowy wzrost Awitaminoza: -łuszczenie nabłonków, przez co stają się mniej odporne na infekcje -kurza ślepota= ślepota zmierzchowa- upośledzenie widzenia przy słabym oświetleniu wskutek braku retinenu (pochodnej wit. A) potrzebnego do odtwarzania rodopsyny- białka złożonego, niezbędnego w procesie widzenia -kseroftalmina- nadmierna suchość spojówki i wysychanie rogówki, rogowacenie nabłonka rogówki prowadząca do ślepoty -u młodocianych osłabia wzrok Hiperwitaminoza: -zmiany skórne Wit. D (kalcyferol)- wit endogenna, syntetyzowana w skórze -wzmaga wchłanianie wapnia i fosforu ze światła przewodu pokarmowego, a utrudnia ich wydalanie z moczem i kałem -wpływa na odkładanie wapnia i fosforu w tk.kostnej (wapnienie kości) Awitaminoza: -krzywica z powodu odwapnienia kości stają się miękkie i ulegają zniekształceniu -osteoporoza Hiperwitaminoza: -porowatość kości -złamania kości -nudności -bóle głowy -odkładanie wapnia w ścianach naczyń, nerek, serca Wit. E (tokoferol) -dzięki łatwemu utlenianiu działa jako „przeciwutleniacz” -wpływa na prawidłowy przebieg przemian w tk.mięśniowej -u szczurów zapobiega bezpłodności Awitaminoza: -osłabienie pracy mięśni -prawdopodobnie zaburzenia płodności Wit. K (flochinon) -warunkuje prawidłowe krzepnięcie krwi, uczestnicząc w procesie tworzenia protrombiny w wątrobie -bierze udział w utlenianiu biologicznym Awitaminoza: -zaburzenia krzepnięcia krwi Wit. B1- tianina, aneuryna -uczestniczy w procesie utleniania biologicznego -bierze udział w przemianie cukrowców i tłuszczów -odpowiada za prawidłowy stan tk.nerwowej Awitaminoza: -choroba beri-beri (osłabienie mięśni, zanik osłonek mielinowych w nerwach prowadzący do porażenia ruchowego, utrata łaknienia, chudnięcie, niewydolność krążenia) Wit. B2 -ryboflawina (dawniej laktoflawina) -uczestniczy w procesie utleniania biologiczneg (wchodzi w skł. FAD-u) -bierze udział w syntezie hemoglobiny Awitaminoza: -zapalenie błon śluzowych i skóry -pęknięcia kącików ust -zmiany w rogówce -hamuje wzrost Wit. PP- niacyna (anid kwasu nikotynowego) -uczestniczy w procesie utleniania biologicznego (wchodzi w skł. NAD-u) Awitaminoza: -pelagra (zaczerwienienie skówy przemieniające się w pęcherze, a potem owrzodzenia, biegunka, wymioty, odwodnienie organizmu, otępienie)
|
Kwas foliowy -bierze udział w syntezie zasad purynowych wchodzących w skład kw.nukleinowych Awitaminoza: -niedokrwistość, inaczej anemia -zaburzenia jelitowe Wit. H -biotyna -wpływa na prawidłowy stan skóry i włosów -chroni przed łojotokiem Awitaminoza: -zmiany skórne -wypadanie włosów Wit. B6- pirydoksyna, adermina -bierze udział w przemianach aminokwasów -uczestniczy w procesach krwiotwórczych Awitaminoza: -zmiany w szpiku, skórze, błonach śluzowych Wit. B12- cyjanokobalamina -niezbędna przy tworzeniu erytrocytów, a także leukocytów Awitaminoza: -niedokrwistość, inaczej anemia Wit. C- kwas askorbinowy -uczestniczy w procesach oksydo-redukcyjnych -wzmaga odporność organizmu na infekcje -ułatwia przyswajanie żelaza -bierze udział w wytwarzaniu kolagenu, wpływając na prawidłowy stan tk. Łącznej Awitaminoza: -gnilec= szkorbut (uszkodzenie naczyń włosowatych, zapalenie i krwawienie dziąseł, rozchwianie i wypadanie zębów) -obniżenie odporności -pękające naczynia krwionośne
|
|
|