Rathus, S.A., „Psychologia współczesna” - rozdz. 11 „Motywacje i emocje”
Psychologia motywacji, - dlaczego robimy to, co robimy
Motywy
Hipotetyczne stany wewnętrzna organizmu, które aktywizują zachowania, popychają organizm do jakiegoś celu
Nie obserwowalne
Potrzeby
Fizjologiczne (zależne od cech budowy organizmu)
Psychiczne(nie muszą opierać się na stanie deprywacji, nabywane w wyniku doświadczenia)
Potrzeby powodują popędy(popędy fizjologiczne to psychiczny odpowiednik potrzeb fizjologicznych)
Pobudka - obiekt, sytuacja, osoba, która jest spostrzegana jako zdolna do zaspokojenia jakiejś potrzeby
Teorie motywacji:
Teoria instynktu
Instynktowe (sztywne) wzorce zachowań - zachowania specyficzne dla danego gatunku, występują u wszystkich osobników nie wymagają uczenia się
Wzorce zachowań instynktowych występują w reakcji na występujące bodźce zwane czynnikiem wyzwalającym
Zarzut - w teorii tautologicznie wyjaśnia się ludzkie zachowania.
Teoria redukcji popędu(Clark Hull)
Motywy pierwotne(np. głód) aktywizują zachowania, my uczymy się redukować napięcia
Homeostaza - dążenie do równowagi
Zarzut - np. jemy, kiedy nie jesteśmy głodni
Teoria humanistyczna(Maslow)
Ludzie są motywowani przez świadomą potrzebę rozwoju
Od zwierząt rozróżnia ludzi zdolność do samourzeczywistnienia (dążenia do stania się osobą e pełni realizującą swój potencjał)
Potrzeby(piramida od dołu):
Fizjologiczne
Bezpieczeństwa
Przynależności i miłości
Szacunku
samourzeczywistnienia
Zarzut - teoria jest za wąska
Teoria poznawcza
Ludzie wykształcają pewne umysłowe reprezentacja świata. Dążą do zrozumienia świata
Zarzut - koncentracja, na nieobserwowalnych konstrukcjach
Głód
Jądro brzuszno - przyśrodkowe - narząd u szczurów, którego stymulacja daje konkretne efekty(szczur zaczyna się obżerać)
hiperfag - szczur staje się gruby
Podwzgórze boczne - ośrodek sygnalizujący zapoczątkowanie jedzenia, stymulacja powoduje brak chęci jedzenia
afag - szczur nie je
DLACZEGO LUDZIE SĄ GRUBI
Dziedziczność
Komórki tłuszczowe
Problemy z dietą i metabolizmem
Czynniki psychiczne
Motywy bodźcowe
Ludzie dążą do przedłużenia stymulacji (dziewczynka chce by ktoś ją łaskotał)
Obejmują stymulację sensoryczną aktywność, eksploracje otoczenia i dokonywanie w nim pewnych manipulacji
Teoria dysonansu poznawczego
Ludzie unikają zaprzeczenia w samym sobie i wolą, aby ich opinie i podstawy zachowywały wewnętrzną spójność
Trzy samodzielne potrzeby człowieka - Murray:
Potrzeba osiągnięć
Potrzeba afiliacji(ludzie potrzebują ludzi)
Potrzeba agresji
Emocje
Negatywne / pozytywne
Mogą być reakcją / celem
Stan uczuciowy zawierający składniki: poznawczy, fizjologiczny, behawioralny
Hipoteza sprzężenia zwrotnego - emocje nie są przyczyną, lecz skutkiem różnych wzorców mimicznych
Składniki emocji Carlson, Hatfield
EMOCJE |
Składnik poznawczy |
Składnik fizjologiczny |
Składnik behawioralny |
Strach |
Przekonanie, że jest się w niebezpieczeństwie |
Pobudzenie współczulne |
Unikanie |
Gniew |
Frustracja lub poczucie krzywdy |
Pobudzenie współczulne i przywspółczulne |
Atak |
Depresja |
Przekonanie o bezradności |
Pobudzenie przywspółczulne |
Bierność skłonność do autodestrukcji |
Teoria emocji Plutchika -> koło emocji
TEORIE EMOCJI
Jamesa - Lanego - każda emocja wiąże się z pewnym specyficznym wzorcem pobudzenia wywołanego przez określone bodźce zewnętrzne.Emocja jest konsekwencją własnego zachowania
BODZIEC ZEWNĘTRZNY -> POBUDZENIE I DZIAŁANIE ->OCENA POBUDZENIA I DZIAŁANIA -> DOŚWIADCZENIE EMOCJONALNE
Cannona - Barda - mózgowe przetwarzanie informacji o zdarzeniach zewnętrznych owocuje równolegle przebiegającymi reakcjami somatycznymi i psychicznymi. W myśl tej koncepcji uczucia towarzyszą zmianom somatycznym
BODZIEC ZEWNĘTRZNY -> PRZETWARZANIE MÓZGOWE -> POBUDZENIE I DZIAŁANIE I DOŚWIADCZENIE EMOCJONALNE
Oceny poznawczej - koncepcja Schachtera - Singera zakłada, że emocja jest skutkiem poznawczego zinterpretowania przyczyn przeżywanego pobudzenia. Zawiera, więc dwa składniki - pobudzenia fizjologiczne i jego interpretacja. Ta gra teorii emocji głosi, że przyczyną emocji o określonej treści jest sposób interpretacji przez człowieka bodźców kontekście sytuacji ich pojawiania się
BODZIEC ZEWNĘTRZNY I POBUDZENIE FIZJOLOGICZNE -> INTERPRETACJA POBUDZENIA -> DOŚWIADCZENIE EMOCJI
Gosia Sobieska
1