WPZiB, Studia, Notatki, Polityki UE


11. Geneza WPZiB

  1. Na WPZiB składają się dwie koncepcje:

  1. Traktat brukselki - 17.03.1948 - Wielka Brytania, Francja, Belgia, Holandia i Luksemburg - traktat dot. współpracy gospodarczej i kolektywnej samoobronie

  1. 1949 - ukonstytuowanie się sojuszu północnoatlantyckiego ( Francja jako lider integracji w Europie po II Wojnie Światowego, dlatego też Francja była zmuszona opuścić struktury NATO w latach 50

  1. w związku z nasileniem się Zimnej Wojny i zagrożeniem ze strony Związku Radzieckiego wzrosła chęć zminimalizowania znaczenia USA w Europie

  2. próba utworzenia EWO ( Europejska Wspólnota Obronna z 1952; jednak nigdy traktat tworzący EWO nie wszedł w życie)

Zastrzeżenie do traktatu o EWO: od RFN: niechęć do Francji w remilitaryzacji Niemiec oraz ze strony grupy oponentów - partia gaullistowska i komunistyczna

  1. Plan Plevena - 24.10.1950 - kontrolowanie remilitaryzacji Niemiec, zintegrowanie europejskiej armii pod międzynarodowym przywództwem

  1. 28.10.1953 - projekt EWP (Europejska Wspólnota Polityczna)

Zadania: koordynacja EWWiS i EWO; koordynacja zewnętrznej polityki państw; instytucjonalizowanie wspólnoty; chęć utworzenia Rady Wykonawczej ( mający za zadanie prowadzić politykę zagraniczną z państwami członkowskimi. Projekt znacznie krytykowany ze strony Francji.

  1. 30.09.1954 - odrzucenie EWO

  1. 1957r - Traktat ustanawiający EWG i EURATOM

  1. I Plan Floucheta - 1961/1962 - skończony niepowodzeniem

  1. powołanie ściślejszej współpracy politycznej w związku z Zimną Wojną

  2. II Plan Floucheta- powołanie Unii Państw - kooperacje niezależnych rządów oraz koordynacja powierzona Radzie. Decyzje miały zapadać głosem Komisji Politycznej

KRYTYKA: Holandia/Belgia - zmniejszenie roli NATO

Francja - najbardziej wpływowy z członków

Zlepek z Unii - sfederalizowana Unia Gospodarcza i Międzynarodowa Unia Polityczna

II Plan Floucheta skończył się również niepowodzeniem - De Gaulle nie chciał tego ; nastąpiła deklaracja integracji w zakresie gospodarki oraz stworzenie komitetu ministrów. 1962- całkowite odrzucenie Planów Floucheta.

  1. 1965 - Traktat o Fuzji - skonsolidowanie wspólnot europejskich oraz utworzenie Komiji Europejskiej i Rady UE

  1. od 1969 - Pompidou wprowadzenie UK do Wspólnot Europejskich; odbywanie się regularnych jazdów ministrów.

  1. grudzień 1969 - Haga: zapowiedź budowy Unii Politycznej

  1. 1970 - raport luksemburski powołanie Europejskiej Wspólnoty Politycznej : spotkania ministrów państw członkowskich 2x w roku; wypracowanie wspólnych stanowisk dot. WPZiB; przewodniczyła temu Ettiene Davrignon.

  1. Raport kopenhaski (23/24.12.1973r. - pewnie mieli karpia na Wigilii i doszli do porozumienia xd) - zwiększenie roli prezydencji w przygotowaniu dyskusji ministrów; zwiększenie prac Komitetu Politycznego oraz włączenie stałych przedstawicielstw przy Wspólnotach Europejskich.

  1. 1986-1987- JAE: stworzenie podstaw prawnych dla Europejskiej Wspólnoty Politycznej 4x spotkania w ciągu roku; wypracowanie wspólnych stanowisk i wspólnych działań do prowadzenia WPZiB. Organem pomocniczym miała być Europejska Wspólnota Korespondentów oraz Sekretariat jako organ administracyjny w Brukseli.

Wysoki Przedstawiciel Unii do prowadzenia Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Obecnie: Catherine Ashton - Angolka, wstrętna baba, która jest zarazem zastępcą przewodniczącego KE oraz dyrektorem Europejskiej Służby Działań Specjalnych, o której opowiem Wam później.

12. Zakres i cele WPZiB

Unia Europejska rozwija stopniowo wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, która podlega odmiennym procedurom w porównaniu z innymi obszarami polityki. Jest kształtowana i realizowana wspólnie przez Radę Europejską i Radę UE. Szersze cele UE na arenie międzynarodowej to:

  1. wzmacnianie demokracji

  2. wzmacnianie praworządności

  3. ochrona praw człowieka oraz podstawowych wolności, poszanowania godności ludzkiej oraz zasad solidarności.

Aby osiągnąć te cele UE rozwija stosunki i buduje partnerstwa z innymi państwami i organizacjami na cały świecie.

WPZiB wiąże się z następującymi zakresami obowiązków:

  1. Rada Europejska pod przewodnictwem swojego przewodnączego, kształtuje wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa biorąc pod uwagę strategiczne interesy UE, w tym sprawy mające wpływ na kwestie polityczno- obronne.

  2. Rada, w szczególności Rada ds. zagranicznych podejmuje następnie decyzje niezbędne do kształtowania i realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa zgodnie z wytycznymi Rady Europejskiej. Posiedzeniom Rady ds. Zagranicznych przewodniczy Wysoki Przedstawiciel Unii do spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

  3. Następnie Wysoki Przedstawiciel wraz z państwami członkowskimi wprowadza WPZiB w życie, dopilnowując, aby jej realizacja była spójna i skuteczna. W ramach tych działań może zwrócić się on o środki krajowe i unijne.

Kwestie istotne dla WPZiB mogą być podnoszone w Radzie przez każde państwo członkowskie bądź przez Wysokiego Przedstawiciela samodzielnie lub za pośrednictwem KE. Kwestie odnoszące się do WPZiB mają charakter pilny, wprowadzono dlatego mechanizmy zapewniające możliwość szybkiego podejmowania decyzji. W tym obszarze decyzje podejmowane są jednomyślnie.

Jednym z aspektów są również kwestie bezpieczeństwa i obrony. Polityka ta ma umożliwić państwom UE podjęcie operacji zarządzania kryzysowego. Chodzi tu o misje humanitarne i misje zaprowadzenia lub utrzymywania pokoju. Mogą mieć one charakter cywilny bądź wojskowy. Pracę w tym zakresie koordynuje szereg stałych organów UE:

    1. Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa - monitoruje sytuację międzynarodową

    2. Komitet Wojskowy UE- szefowie sztabów generalnych z państw UE- doradzanie w kwestiach wojskowych

    3. Sztab Wojskowy UE - eksperci wojskowi

13.Prezydencja w UE a WPZiB

Prezydencja Rady ma charakter rotacyjny i co 6 miesięcy przejmuje ją inne państwo członkowskie. Prezydencja Rady to nie to samo, co stanowisko przewodniczącego Rady Europejskiej. Do obowiązków rządu sprawującego prezydencję należy organizowanie różnych posiedzeń i przewodniczenie im. Posiedzeniom Rady do Spraw Zagranicznych przewodniczy w drodze wyjątku Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, który w imieniu Rady prowadzi politykę zagraniczną. Określanie i wdrażanie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE leży w sferze wyłącznych kompetencji Rady UE i Rady Europejskiej i Rady stanowiących jednomyślnie. Polityka ta jest realizowana przez Wysokiego Przedstawiciela.

14.Instrumenty WPZiB

Artykuł 25 Traktatu o Unii Europejskiej stwierdza, że Unia prowadzi wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa poprzez:

a) określanie ogólnych wytycznych;

b) przyjmowanie decyzji określających: (i) działania, które powinny być prowadzone przez Unię; (ii) stanowiska, które powinny być podjęte przez Unię;

c) umacnianie systematycznej współpracy między Państwami Członkowskimi w prowadzeniu ich polityki.

W powyższym katalogu bez trudu odnajdziemy dotychczas wykorzystywane w realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa instrumenty (ogólne wytyczne, wspólne stanowiska, wspólne działania). Instrumenty te, tak jak dotychczas, pozostały w rękach Rady Europejskiej i Rady Unii Europejskiej działających, co do zasady, jednomyślnie.

15. Kompetencje Rady Europejskiej i Rady UE w WPZiB

Określanie i wdrażanie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE leży w sferze wyłącznych kompetencji Rady UE i Rady Europejskiej i Rady stanowiących jednomyślnie. Polityka ta jest realizowana przez Wysokiego Przedstawiciela.

WPZiB wiąże się z następującymi zakresami obowiązków:

    1. Rada Europejska pod przewodnictwem swojego przewodnączego, kształtuje wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa biorąc pod uwagę strategiczne interesy UE, w tym sprawy mające wpływ na kwestie polityczno- obronne.

    1. Rada, w szczególności Rada ds. zagranicznych podejmuje następnie decyzje niezbędne do kształtowania i realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa zgodnie z wytycznymi Rady Europejskiej. Posiedzeniom Rady ds. Zagranicznych przewodniczy Wysoki Przedstawiciel Unii do spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

    1. Następnie Wysoki Przedstawiciel wraz z państwami członkowskimi wprowadza WPZiB w życie, dopilnowując, aby jej realizacja była spójna i skuteczna. W ramach tych działań może zwrócić się on o środki krajowe i unijne.

Rada Europejska: najwyższy szczebel współpracy politycznej między państwami członkowskimi. Na posiedzeniach Rady Europejskiej przywódcy podejmują na zasadzie konsensusu decyzje dotyczące ogólnego kierunku i priorytetów UE oraz dają impulsy do niezbędnego rozwoju. Przewodniczący Rady Europejskiej reprezentuje ponadto Unię na zewnątrz. Reprezentuje on wraz z Wysokim Przedstawicielem interesy Unii w zakresie spraw zagranicznych i bezpieczeństwa. Rada Europejska głosuje większością kwalifikowaną odnośnie kwestii WPZiB.

16. Wysoki Przedstawiciel Unii ds. WPZiB - miejsce w strukturze, rola i zadania

Catherine Ashton jest jednocześnie wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej i odpowiada za sprawy zagraniczne. W kwestiach dot. spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Wysoki Przedstawiciel współpracuje z Radą.

Inne zadania:

  1. prowadzenie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

  2. reprezentowanie unijnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa na świecie

  3. prowadzi dialog polityczny z państwami trzecimi i partnerami

  4. wyraża stanowisko UE na forum międzynarodowych organizacji i na spotkaniach międzynarodowych.

  5. sprawuje szefostwo w Europejskiej Służbie Działań Specjalnych

  6. zbiera spory hajs za wszystko, ale tak czy siak jest nadal brzydka jak noc :/

17. Europejska Służba Działań Specjalnych - miejsce w strukturze, rola i zadania

Europejska Służba Działań Specjalnych - stanowi ministerstwo spraw zagranicznych i służbę dyplomatyczną Unii. Ashton jest jej szefem. Ta zaś składa się z wysoko kwalifikowanego personelu przeniesionego z Rady UE, państw członkowskich i Komisji Europejskiej. UE posiada przedstawicielstwa w większości państw świata. Przedstawicielstwa te są częścią ESDZ. W kwestiach związanych z WPZiB współpracują one ściśle z ambasadami krajowymi państw członkowskich UE. Aby zachować spójność działań ESDZ i pozostałych instytucji, wysoki przedstawiciel jest również wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej oraz przewodniczącym Rady do Spraw Zagranicznych. Służby dyplomatyczne ESDZ wspierają wysokiego przedstawiciela Catherine Ashton również w wykonywaniu tych funkcji.

18. Stosunki UE z USA

Oficjalne kontakty dyplomatyczne pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Europejską Wspólnotą Węgla i Stali (EWWiS) nawiązane zostały w 1953 r., kiedy USA mianowały pierwszych obserwatorów przy EWWiS. W ramach Deklaracji Transatlantyckiej, przyjętej przez Wspólnoty Europejskie i USA w 1990 r., ustanowiono sformalizowany dialog polityczny pomiędzy stronami, który miał się odbywać na różnych szczeblach i dotyczyć zagadnień politycznych, gospodarczych, naukowo technicznych oraz kulturalnych. 

Kolejnym etapem rozwoju wzajemnych stosunków było podpisanie w 1995 r. Nowej Agendy Transatlantyckiej .Strony zobowiązały się do dalszych działań na rzecz politycznego i gospodarczego partnerstwa, zmieniając przy tym formułę współpracy z "konsultacji" na rzecz "wspólnych działań". Za najważniejsze obszary kooperacji uznano: promowanie pokoju, stabilności i rozwoju demokracji na świecie; podejmowanie działań w odpowiedzi na wyzwania globalne; rozwój handlu światowego i zacieśnianie współpracy ekonomicznej; budowanie tzw. "mostów przez Atlantyk".

Postanowienia podpisanego w 1998 r. Transatlantyckiego Partnerstwa Gospodarczego stanowiły rozwinięcie zagadnień poruszonych w NAT. Za priorytety współpracy dwustronnej uznano: eliminację barier w handlu towarami i usługami, działania na rzecz wzajemnego uznawania norm i standardów technicznych oraz kwalifikacji zawodowych, a także zagadnienia dotyczące m.in. zamówień publicznych, prawa własności intelektualnej, biotechnologii, ochrony środowiska i standardów w produkcji żywności.

W marcu 2008 r. w związku z dalszym rozszerzeniem agendy współpracy UE-USA na nowe obszary podpisano specjalny plan rozwoju współpracy w dziedzinie cywilno-wojskowego zarządzania kryzysowego oraz zapobiegania konfliktom.

W efekcie stopniowego rozszerzania się wzajemnej współpracy pomiędzy UE i USA ustanowiono zinstytucjonalizowany system komunikowania się, w którym najważniejszym elementem są spotkania na szczycie - odbywają się raz w roku w formule Prezydent USA, Przewodniczący Rady Europejskiej oraz Przewodniczący Komisji Europejskiej (w szczycie z reguły biorą udział także Sekretarz Stanu USA i Wysoki Przedstawiciel UE ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa). Decyzje podjęte na tym szczeblu nadają zasadniczy kształt stosunkom transatlantyckim oraz wyznaczają kierunki dalszej współpracy.

 

Współpraca gospodarcza 

Zacieśnianie więzów ekonomicznych. Obecnie UE i USA tworzą największy i najsilniejszy obszar współpracy gospodarczej na świecie. Celem UE pozostaje intensyfikacja działań na rzecz wzmocnienia i liberalizacji wymiany handlowej oraz inwestycji. Ostatni szczyt UE - USA (28 listopada 2011 r.)  określił kwestie związane z wzrostem gospodarczym i wzrostem zatrudnienia  kluczowym obszarem współpracy transatlantyckiej w kolejnych latach.  Realizacji tych zamierzeń mają służyć prace Grupy Roboczej Wysokiego Szczebla USA - UE ds. Zatrudnienia i Wzrostu.

 

Współpraca polityczna 

UE postrzega Waszyngton jako partnera w rozwiązywaniu problemów o charakterze globalnym. Definiuje „polityczną agendę” tej współpracy w sposób bardzo szeroki. Do jej najważniejszych elementów należą:

Promocja międzynarodowego pokoju, demokracji, praw człowieka

UE i Waszyngton aktywnie angażują się w promocję reform politycznych i gospodarczych w takich regionach jak: Bliski Wschód, Europa Wschodnia, Bałkany Zachodnie, Afryka oraz Ameryka Łacińska. 

Walka z międzynarodowym terroryzmem

Wiele państw UE  uczestniczy w operacji NATO - ISAF. Należy podkreślić aktywność Unii Europejskiej w zakresie rekonstrukcji Afganistanu. Inne dziedziny współpracy w zakresie zwalczania terroryzmu to m.in., walka z finansowaniem działalności terrorystycznej oraz przeciwdziałanie procederowi prania „brudnych pieniędzy”. 

Współpraca w zakresie zarządzania kryzysowego

UE i USA współpracują w ramach operacji EULEX w Kosowie oraz EUSEC i EUPOL RDC w Demokratycznej Republice Konga.   W maju 2011r. podpisano umowę ramową między Stanami Zjednoczonymi a UE w sprawie udziału USA w operacjach zarządzania kryzysowego prowadzonych przez UE.

 

Współpraca w zakresie polityki energetycznej

Obejmuje m.in. rozmowy nt. dywersyfikacji źródeł pozyskiwania energii, bezpieczeństwa dostępu i transportu surowców energetycznych. Przy okazji  szczytu UE - USA w listopadzie 2009 r. powołano do życia Radę ds. Energii UE -USA. Ten element instytucjonalnej współpracy pomiędzy UE i USA został utworzony w celu pogłębienia dialogu dotyczącego kwestii energetycznych i dalszego wzmocnienia współpracy na rzecz rozwoju nowych technologii w dziedzinie ochrony środowiska. Rada ds. Energii zajmuje się kwestią dywersyfikacji źródeł energii (m in. poprzez zwiększone wykorzystanie skroplonego gazu ziemnego, energii słonecznej i wiatrowej, biopaliw oraz wykorzystania energii nuklearnej). Ponadto dąży do wzmocnienia współpracy w zakresie polityki energetycznej w wymiarze bilateralnym (UE - USA) oraz z krajami trzecimi. Ostatnie posiedzenie Rady ds. Energii miało miejsce przy okazji spotkania na szczycie UE - USA w listopadzie 2011 r.

19. Stosunki UE z krajami Basenu Morza Śródziemnego

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2008 r. „Proces barceloński: Unia na rzecz regionu Morza Śródziemnego”

Celem niniejszego komunikatu jest zwiększenie efektywności partnerstwa śródziemnomorskiego. Nowa Unia na rzecz regionu Morza Śródziemnego polega w szczególności na rozwijaniu:

Unia na rzecz regionu Morza Śródziemnego wpisuje się w ramy zintegrowanej polityki i programów wspólnotowych partnerstwa eurośródziemnomorskiego.

Kontekst: Proces barceloński jest jedynym forum umożliwiającym konstruktywny dialog, wspierającym dążenia do reform politycznych i społeczno-ekonomicznych oraz modernizacji w regionie Morza Śródziemnego.

Liberalizacja handlu z UE w perspektywie stworzenia strefy wolnego handlu sprzyjała w szczególności wywozowi i inwestycjom. Mimo to głębsze i szybsze reformy są konieczne w celu zapewnienia skutecznej integracji regionalnej.

Fragment z Borkowskiego - tekst o polityce sąsiedztwa:

Problem wynika z tego, ponieważ jest to styk 3 kontynentów; występują w tym rejonie autokratyczne systemy polityczne; ciągłość niejednokrotnych granic ze względu na przeszłość kolonialną; występuje tam brak współpracy politycznej i terytorialnej; większość państw afrykańskich i na Bliskim Wschodzie mają autonomicznie prowadzone gospodarki; północ stanowi chrześcijaństwo, a Południe i Wschód stanowią wyznawcy islamu. Kraje takie jak Turcja i Izrael (ukochany kraj Aśki Dyduch) - stanowi jedyne źródło pozyskiwania nowych technologii i ich wykorzystania do kooperacji procesów społecznych i gospodarczych; są tzw. ładnie nazwane przez Dudusia - „nowinki technologiczne”

Konsekwencje:

„+” - europeizacja tej części świata oraz pozyskiwanie stamtąd surowców naturalnych dla UE

„-„ - duża ilość nielegalnych emigracji oraz prowadzenie nielegalnego handlu.


Wyszukiwarka