REAKCJE HOMOGENICZNE I HETEROGENICZNE

ĆW. 3.

Cel ćwiczenia

Termin reakcje homogeniczne stosuje się do reakcji, w których reagujące substancje (substraty) są w tym samym stanie skupienia, najczęściej ciekłym lub gazowym. W reakcjach heterogenicznych substraty są w różnych stanach skupienia. W ćwiczeniu opiszemy trzy przykłady reakcji; niektóre z nich są homogeniczne, inne heterogeniczne.

Odczynniki:

► 0,1 M wodorotlenek sodu, NaOH

► 0,1 M kwas solny, HCl

► 0,25 M chlorek baru, BaCl₂

► 0,25 M siarczan(VI) sodu, Na₂SO₄

► stały tlenek wapnia, CaO

► roztwór fenoloftaleiny

Sprzęt laboratoryjny:

► statyw na probówki

► 3 probówki

► łopatka szklana

► bagietka szklana

► cylinder miarowy o pojemności 10 cm³

Wykonanie ćwiczenia:

• Do pierwszej probówki wlej około 2 cm³ roztworu wodorotlenku sodu, NaOH, 2 krople roztworu fenoloftaleiny oraz około 3 cm³ kwasu solnego, HCl. Obserwuj objawy reakcji.

• Aby przeprowadzić następną reakcję wlej do drugiej probówki około 2 cm³ roztworu chlorku baru, BaCl₂ oraz około 2 cm³ roztworu siarczanu(VI) sodu, Na₂SO₄. Zaobserwuj, jakie są objawy reakcji.

• Do trzeciej probówki wsyp pół łopatki szklanej tlenku wapnia, CaO i dodaj około 2 cm³ wody destylowanej. Wymieszaj zawartość probówki. Następnie dodaj 3 cm³ kwasu solnego, HCl. Obserwuj zachodzące zmiany.

⇒ Obserwacje przebiegu wykonywanych reakcji chemicznych umieść w tabeli.

Wyniki:

Obserwacje	1^*	2^*	3^*
Wydziela się gaz
Zanika faza stała
Zmiana zabarwienia roztworu
Wytrącenie osadu
Zauważalny efekt energetyczny

Wstaw „+” lub „-”

Dyskusja:

1. Napisz równania przeprowadzonych reakcji chemicznych w postaci cząsteczkowej i

jonowej.

2. Uzupełnij poniższą tabelę stosując oznaczenia „+”, jeżeli uważasz, że przeprowadzona

przemiana należy do danego typu reakcji chemicznych lub „-”, jeżeli jesteś przeciwnego

zdania.

3. W każdym przypadku zaznaczenia znaku „+” uzasadnij swój wybór.

Wybrane typy reakcji chemicznych ze względu na:			1^*	2^*	3^*
Rodzaj przemiany	synteza
		analiza
		wymiana	pojedyncza
				podwójna
	Liczba faz	homogeniczna
		heterogeniczna
	Stopień utlenienia	nieredoks
		redoks
	Efekt energetyczny	endoenergetyczna
		egzoenergetyczna

1^* - próbówka: NaOH + HCl; 2^* - próbówka: BaCl₂ + Na₂SO₄;

3^* - próbówka: CaO + H₂O + HCl (napisz dwuetapowy przebieg reakcji)

---