Program praktyk obowiązuje: studentów III roku odbywających praktykę ciągłą, w roku akademickim 2006/2007, w szkole podstawowej oraz studentów IV roku odbywających praktykę ciągłą, w roku akademickim 2006/2007 w gimnazjum
PROGRAM PRAKTYK PEDAGOGICZNYCH
STUDENTÓW FILOLOGII POLSKIEJ
AKADEMII PEDAGOGICZNEJ W KRAKOWIE
Podstawa prawna:
1. Rozporządzenie MEN i S z dnia 7 września 2004 roku w sprawie standardów kształcenia nauczycieli.
2. Zarządzenie nr 1/99 Rektora WSP w Krakowie z dnia 15 lutego 1999 roku w sprawie zasad organizacji praktyk pedagogicznych studentów WSP.
UWAGI OGÓLNE
Celem praktyki pedagogicznej jest: ▪ poznanie przez studentów organizacji pracy różnych typów szkół i placówek, ▪ nabycie umiejętności planowania, prowadzenia i dokumentowania zajęć, ▪ nabycie umiejętności prowadzenia obserwacji zajęć i jej dokumentowania, ▪ nabycie umiejętności analizy pracy nauczyciela
i uczniów podczas wspólnego omawiania praktyk przez opiekunów praktyk
i studentów, ▪ nabycie umiejętności analizowania własnej pracy i jej efektów oraz pracy uczniów.
Praktyka pedagogiczna w szkołach podstawowych, gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych trwa po trzy tygodnie na każdym poziomie kształcenia. Praktykant jest zobowiązany do przebywania w szkole podczas każdego dnia w wymiarze godzin ustalonym przez opiekuna praktyki. Każda nieobecność winna być usprawiedliwiona. W przypadkach wyjątkowych zezwolenia na opuszczenie jakichkolwiek zajęć może udzielić tylko nauczyciel - opiekun.
Praktyką studentów kieruje nauczyciel języka polskiego - opiekun praktyki. Organizuje on zajęcia studentów, dba o odpowiedni poziom naukowy, metodyczny i wychowawczy prowadzonych zajęć, ułatwia studentom dostęp
do wszelkiego rodzaju pomocy naukowych i materiałów znajdujących się w szkole, jak książki naukowe i podręczniki szkolne, aparatura audiowizualna, tablice, mapy itp.
Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że najkorzystniejsza jest praca studentów w całej grupie (pod kierunkiem jednego opiekuna), gdyż to ułatwia wspólne hospitowanie lekcji kolegów, ich ocenę jak też wymianę doświadczeń.
Bardzo ważne jest dość wczesne ułożenie harmonogramu lekcji (załącznik1.) oraz przesłanie go na adres Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego IFP (z dopiskiem „harmonogram”) najpóźniej w trzecim dniu trwania praktyki (!)
PROGRAM PRAKTYKI
1. Głównym zadaniem studentów podczas praktyki jest metodyczne i pedagogiczne przygotowanie się do pracy w szkole. W związku z tym mają oni hospitować wybrane lekcje opiekuna praktyki lub proszonych przez niego innych nauczycieli, przeprowadzić samodzielnie 15 lekcji języka polskiego i dodatkowo jedną lekcję wychowawczą na każdym poziomie kształcenia oraz hospitować wszystkie lekcje prowadzone przez nauczyciela i kolegów. Łączna liczba hospitacji nie może być mniejsza niż 35 godzin, w tym 20 godzin języka polskiego oraz 15 godzin innych zajęć (10 godzin w powiązaniu z kształceniem w zakresie psychologii
i pedagogiki: obserwacja i analiza zachowań wybranych uczniów, nawiązanie współpracy ze szkolnym pedagogiem i psychologiem oraz 5 godzin hospitacji,
na przykład: lekcji wychowawczych, bibliotecznych, historii, ścieżek edukacyjnych). Łączna liczba hospitowanych i prowadzonych zajęć przez studenta nie może być mniejsza niż 50 godzin.
3. Studenci powinni również zapoznać się z innymi obowiązkami nauczyciela polonisty, jak poprawa zeszytów klasowych i domowych, sporządzanie okresowego i rocznego rozkładu materiału, prowadzenie dokumentacji szkolnej itp. Studenci winni poprawić po kilkanaście prac uczniów, obserwować zajęcia pozalekcyjne polonisty np.: teatr szkolny, kółko polonistyczne, wycieczki przedmiotowe itp.
oraz zapoznać się z funkcjonowaniem i zarządzaniem biblioteki szkolnej (stan zaopatrzenia jej w lekturę, formy organizowania czytelnictwa lektur obowiązkowych).
4. Praktyka ma także zaznajomić studentów z życiem i problematyką organizacyjno-- pedagogiczną szkoły i nauczyciela. Pożądany byłby udział praktykantów w posiedzeniach rady pedagogicznej, zebraniach komitetu rodzicielskiego,
w konferencjach metodycznych, w pracach organizacji młodzieżowych oraz praktyczna współpraca w organizowaniu imprez szkolnych i akademii. Studenci winni dobrze poznać pracę wychowawcy klasowego.
HOSPITACJE, PROWADZENIE LEKCJI
1. W pierwszych dniach praktyki studenci nie prowadzą samodzielnych lekcji. Powinni oni w tym czasie - obok innych zajęć w szkole, uważnie przysłuchiwać się lekcjom hospitowanym, a następnie, co jest rzeczą szczególnie ważną, analizować je zbiorowo pod kierunkiem opiekuna praktyki.
2. Lekcje prowadzone przez studentów muszą być równomiernie rozłożone
w czasie, w miarę możliwości nie więcej niż dwie dziennie, z uwagi na potrzebę gruntownego ich przygotowania. W razie gdyby opiekun praktyki nie rozporządzał wystarczającą liczbą godzin własnych na lekcje wszystkich praktykantów, niektóre lekcje mogą się odbywać w innych klasach za zgodą nauczycieli w nich uczących.
3. Lekcje hospitowane i prowadzone przez studentów powinny być zróżnicowane pod względem materiału programowego (kulturowo - literackie, językowe, ćwiczenia poprawcze itp.), pod względem metodycznym (różne typy lekcji i zabiegi metodyczne). Pożyteczne jest organizowanie lekcji praktykantów w klasach równoległych, gdyż wtedy studenci mogą opracować ten sam materiał lekcyjny
w odmienny sposób (różnica indywidualności i metod), a porównanie tych lekcji jest bardzo kształcące. Należy jednak unikać prowadzenia zbyt wielu lekcji na ten sam temat.
4. Dla lepszego poznania zespołów klasowych byłoby wskazane, aby studenci prowadzili większość zajęć przynajmniej w dwóch różnych, ale stale tych samych klasach. Zwłaszcza pod koniec praktyki cykle złożone z dwóch, trzech lekcji nauczą studentów wiązać je ze sobą i korzystać z materiału opracowanego na poprzednich jednostkach.
5. Każda lekcja studenta musi być przygotowana, gruntownie opracowana pod względem rzeczowym i metodycznym. Pisemny konspekt lekcji ma być przedstawiony w przeddzień jej prowadzenia opiekunowi praktyki, który go zatwierdza lub poprawia. Wymaga to jednak wczesnego poinformowania studentów o terminie i tematach prowadzonych lekcji. Po przeprowadzeniu lekcji opiekun wpisuje krótką o niej opinię i formułuje ocenę. Każda przeprowadzona przez studenta lekcja winna być dokładnie zanalizowana przez wszystkich praktykantów pod kierunkiem opiekuna. Niepożądane byłoby powierzenie studentom zastępstw za nauczycieli, bowiem nie są oni do tej funkcji dostatecznie przygotowani.
6. Po zakończeniu praktyki opiekun proszony jest o sporządzenie pisemnej opinii
o każdym studencie (dla każdej osoby na oddzielnej kartce), wskazującej na walory i braki pracy studentów wyrażone stopniem: bdb, db, dst, ndst. Opinię prosimy przesłać na adres:
Katedra Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego
Instytut Filologii Polskiej
Akademii Pedagogicznej
ul. Podchorążych 2
30 - 084 Kraków
Katedra Dydaktyki prosi opiekuna praktyki o uwzględnienie w opinii następujących danych:
• zestawienie liczby godzin hospitowanych oraz prowadzonych przez studenta,
• poziom przygotowania rzeczowego i metodycznego kandydata do zawodu nauczycielskiego,
• osiągnięcia na lekcji i innych zajęciach w szkole,
• kultura osobista i stosunek do pracy,
• wychowawczy stosunek do młodzieży.
ZADANIA BADAWCZE STUDENTA
I DOKUMENTACJA PRAKTYKI
ZADANIA OGÓLNE
1. Zaznajomienie się z ogólną strukturą organizacyjną szkoły i jej systemem dydaktyczno-- wychowawczym, ze szczególnym zwróceniem uwagi na organizację pracy wychowawczej, która wykracza poza lekcje (np.: zapoznanie się
z regulaminem uczniowskim, jego stosowaniem i znajomością przez uczniów, poznanie działalności samorządu szkolnego i różnych organizacji uczniowskich).
2. Poznanie warunków pracy nauczycieli, w tym także pracy pedagogicznej poza lekcjami, w toku lekcji, w czasie trwania przerw międzylekcyjnych
oraz po zajęciach szkolnych.
3. Nawiązanie kontaktu pedagogicznego z wybraną klasą.
ZADANIA SZCZEGÓŁOWE
1. Zapoznanie z dokumentacją pracy nauczyciela.
2. Obserwacja w czasie praktyki dwóch wybranych uczniów, odnotowanie ich zachowań i reakcji, sposobu wypowiadania się, jak też aktywności na lekcjach
z różnych przedmiotów. Pisemne zanalizowanie spostrzeżeń z punktu widzenia charakterystyki obserwowanych uczniów.
3. Pisemna analiza jednego zespołu wypracowań domowych bądź klasowych
pod kątem ustalenia i wyjaśnienia mechanizmu zaistniałych błędów (na przykład: błędów rzeczowych, kompozycyjnych, stylistycznych, językowych, ortograficznych itp.).
DOKUMENTACJA PRAKTYKI
1. Zestawienie przebiegu poszczególnych zajęć prowadzonych i hospitowanych przez studenta (załącznik nr 2).
2. Konspekty przeprowadzonych lekcji, zaopiniowane i ocenione przez nauczyciela - opiekuna praktyki.
3. Pisemna analiza zespołu wypracowań uczniowskich (domowych lub klasowych).
4. Charakterystyka psychologiczno-pedagogiczna obserwowanych uczniów.
5. Pisemna opinia opiekuna praktyki.
Skompletowaną dokumentację student składa u pracownika naukowego Uczelni, prowadzącego grupę dydaktyczną przed upływem dwóch tygodni
po zakończeniu praktyki. Od zaliczenia praktyki zależy zaliczenie semestru,
a w konsekwencji dopuszczenie do egzaminu z metodyki literatury i języka polskiego. Należy także pamiętać, iż podczas egzaminu wymagane są pisemne opinie uzyskane przez studenta po odbyciu praktyki w szkole podstawowej, gimnazjum i w szkole ponadgimnazjalnej. Oryginały opinii studenci składają
u dydaktyka a kopie przechowują we własnej dokumentacji.