Bór suchy - Bs
Siedliska skrajnie ubogie i suche, z bardzo głębokim poziomem wody gruntowej,
wyróżniające się drzewostanem sosnowym IV-V bonitacji o złej jakości technicznej oraz
runem krzewinkowo- lub trawiasto-mszystym z silnie rozwiniętą warstwą chrobotków.
Bs
Występowanie Spotykany tylko w skrajnie suchych i ubogich warunkach.
Utwory piaszczyste n Rodzaj gleby ie zawierające CaCO3
- piaski wydmowe (eoliczne)
- piaski eoliczne wydm nadmorskich /*
Uziarnienie Piasek luźny (z dominującą frakcją piasku średniego i grubego)
Typ, podtyp próchnicy mor suchy
Typ i podtyp gleby ARi - arenosole inicjalne
ARw - arenosole właściwe
ARb - arenosole bielicowane
Wariant uwilgotnienia -
Uwaga: /* - dotyczy krainy Bałtyckiej
Bór świeży - Bśw
Siedliska ubogie, świeże, znajdujące się pod bardzo słabym lub słabym wpływem wody
gruntowej. Gleby najczęściej bielicowe, wytworzone z piasków rzecznych tarasów
plejstoceńskich lub piasków sandrowych. Rzadziej spotykane są arenosole wytworzone z
piasków eolicznych lub piasków zwydmionych na piaskach różnego pochodzenia; występują
one zwykle na rozproszonych areałach w dolinach nadrzecznych lub w sąsiedztwie obniżeń
wypełnionych torfem (np. w Puszczy Kampinoskiej i Puszczy Kurpiowskiej). Gleba w
wariancie silnie świeżym wyróżnia się oglejeniem dolnych warstw. Od Bs wyróżnia się
drzewostanem sosnowym lepszej bonitacji - ok. III - oraz pojedynczym występowaniem lub
brakiem chrobotków w runie.
28
Bśw
Występowanie Stanowi dość znaczną powierzchnię lasów.
Utwory piaszczyste n Rodzaj gleby ie zawierające CaCO3
Piaski
- rzeczne tarasów plejstoceńskich
- wodnolodowcowe
- eoliczne i eoliczne nadmorskie /*
- trzeciorzędowe (sporadycznie)
Uziarnienie Piasek luźny (głównie z frakcją ziaren >0,1 mm)
Typ i podtyp gleby Bw - bielicowa właściwa
Blw - bielica właściwa
RDb - rdzawa bielicowa
ARw - arenosole właściwe
ARb - arenosole bielicowane
Bwgg - bielicowa właściwa odm.
głęboko gruntowoglejowa
Blwgg - bielica właściwa odm.
głęboko gruntowoglejowa
RDbgg - rdzawa bielicowa odm.
głęboko gruntowoglejowa /**
Typ, podtyp próchnicy mor świeży
Wariant uwilgotnienia Bśw1 Bśw2
Uwaga: /* - dotyczy krainy Bałtyckiej; /** - dotyczy krain Mazursko-Podlaskiej i Mazowiecko -Podlaskiej
Bór wilgotny - Bw
Siedliska ubogie, znajdujące się pod umiarkowanym lub dość silnym wpływem wody
gruntowej, utrzymującej się w zasięgu profilu przez znaczną część roku. Charakterystyczne
są dla nich gleby piaszczyste, najczęściej typu glejo-bielicowych. Są to siedliska często
występujące w strefie przejściowej między borami świeżymi a olsami i borami bagiennymi.
Bw
Występowanie Spotykany w płaskich obniżeniach terenu, często na przejściu między siedliskami
świeżymi i bagiennymi.
Rodzaj gleby Utwory piaszczyste nie zawierające CaCO3
Piaski
- rzeczne tarasów plejstoceńskich
- wodnolodowcowe
- eoliczne (niecki deflacyjne)
Uziarnienie Piasek luźny (z dominującą frakcją piasku średniego i grubego)
Typ, podtyp próchnicy mor świeży mor wilgotny
Typ i podtyp gleby Bg - glejo-bielicowe odm.
odwodniona
Blg - glejo-bielice odm.
odwodniona
G - gruntowoglejowe
odm. odwodniona
Bgw - glejo-bielicowa
właściwa
Blgw - glejo-bielica
właściwa
Bgts - glejo-bielicowa
torfiasta
Gts - gruntowoglejowa
torfiasta
Gt - gruntowoglejowa
torfowa
Wariant uwilgotnienia Bw0 Bw1 Bw2
Bór bagienny - Bb
Siedliska występujące w bezodpływowych zagłębieniach terenu, związane ze
stagnującymi kwaśnymi wodami gruntowymi, utrzymującymi się przez znaczną część roku
blisko powierzchni. Miąższość tworzącego się torfu jest znaczna - często wynosi ponad 2 m.
Siedliska te zajmują często niewielkie obszary wśród borów sosnowych tworząc strefę
przejścia pomiędzy nieleśnym torfowiskiem wysokim, a borami wilgotnymi i borami
świeżymi. Niejednokrotnie wkraczają też na obszar torfowiska wysokiego. Wyróżniają się
drzewostanem ok. V bon., o złej jakości technicznej, występowaniem w runie warstwy
torfowców oraz krzewinek borówki bagiennej i bagna.
Na terenach odwodnionych wierzchnia warstwa torfu ulega zmurszeniu.
29
Bb
Występowanie Zajmuje bezodpływowe obniżenia terenu wypełnione słabo rozłożonym torfem, często
znacznej miąższości
Rodzaj gleby - torfy wysokie (sfagnowe)
Uziarnienie -
Typ, podtyp
próchnicy
murszowa torfowa
Typ i podtyp gleby Tw - torfowa
torfowisk wysokich
odm. odwodniona
Mt1 - torfowomurszowa
Tw - torfowa
torfowisk wysokich
odm. słabo
zabagniona
Tw - torfowa
torfowisk wysokich
odm. średnio
zabagniona
Tw - torfowa
torfowisk wysokich
odm. silnie
zabagniona
Wariant
uwilgotnienia
Bb0 Bb1 Bb2 Bb3
BORY MIESZANE - siedliska dość ubogie - świeże, wilgotne i bagienne. Gleby
piaszczyste, z dominującą frakcją piasku średniego i grubego, w przypadku siedlisk
wilgotnych i bagiennych przykryte warstwą torfu różnej miaższości. Próchnica typu modermor
(suchy, świeży, wilgotny i mokry) oraz torfowa i murszowa. Drzewostan najczęściej
mieszany, składający się z gatunków iglastych i liściastych, ok. II-III bonitacji, miejscami z II
piętrem o niewielkim pokryciu. W runie, obok gatunków oligotroficznych, pojawiają się
gatunki mezotroficzne.
Bór mieszany świeży - BMśw
Siedliska świeże o glebach mineralnych, znajdujące się pod bardzo słabym lub słabym
wpływem wody gruntowej. Tworzą często większe wspólne kompleksy z siedliskami Bśw,
zajmując nieco żyźniejsze gleby. Występują głównie w powiązaniu z piaskami
wodnolodowcowymi oraz piaskami rzecznymi tarasów plejstoceńskich. Dominują w nich
gleby rdzawe bielicowe oraz rdzawe właściwe; gleby bielicowe występują znacznie rzadziej.
Wyjątkowo też spotykane są w tym typie siedliskowym piaski lodowcowe - zwykle są to
niewielkie fragmenty, znajdujące się w sąsiedztwie uboższych utworów innego pochodzenia.
W wariancie silnie świeżym zaznacza się gruntowe oglejenie w głębszych warstwach gleby.
BMśw
Występowanie Często spotykany Występuje nieco rzadziej
utwory nie zawierające CaCO3 lub niewielkie ilości w najgłębszych poziomach profilu
glebowego
Rodzaj gleby
Piaski całkowite
- rzeczne tarasów plejstoceńskich
- akumulacji wodnolodowcowej
- zwałowe na piaskach wodnolodowcowych
- trzeciorzędowe
Bardzo głębokie piaski naglinowe:
- rzeczne plejstoceńskich tarasów
- eoliczne
- wodnolodowcowe (rzadziej)
Uziarnienie Piaski luźne i słabogliniaste Piaski luźne i słabogliniaste (z dominującą
frakcją piasku o średnicy ziaren ponad 0,1
mm) bardzo głęboko podścielone gliną lub z
wkładkami utworów mocniejszych
Typ, podtyp
próchnicy
moder-mor świeży, mor świeży
Typ i podtyp
gleby
RDb - rdzawa
bielicowa
RDw - rdzawa
właściwa
Bw - bielicowa
właściwa
OC - ochrowa
RDbgg - rdzawa
bielicowa odm. głęboko
gruntowoglejowa
RDwgg - rdzawa
właściwa odm. głęboko
gruntowoglejowa
Bwgg - bielicowa
RDb - rdzawa
bielicowa
RDw - rdzawa
właściwa
ARw - arenosole
właściwe
RDbgg - rdzawa
bielicowa odm. głęboko
gruntowoglejowa
RDwgg - rdzawa
właściwa odm. głęboko
gruntowoglejowa
Bwgg - bielicowa
30
właściwa odm. głęboko
gruntowoglejowa
OCgg - ochrowa odm
płytka głęboko
gruntowoglejowa
ARwgg - arenosole
właściwe odm. głęboko
gruntowoglejowa
właściwa odm.
głębowko
gruntowoglejowa *
Wariant
uwilgotnienia
BMśw1 BMśw2 BMśw1 BMśw2
Uwaga: */ - dotyczy krainy II
Bór mieszany wilgotny - BMw
Siedliska dość ubogie, pod umiarkowanym lub dość silnym wpływem wody
gruntowej, wyjątkowo w głębszych warstwach opadowej. Spotykane są w obniżeniach
terenowych, często w sąsiedztwie siedlisk BMśw i Bw. Najbardziej typowymi glebami są
glejo-bielicowe i glejo-bielice, a w wariancie wilgotniejszym także gleby gruntowo-glejowe
torfowe i torfiaste.
BMw
Występowanie Spotykany w płaskich obniżeniach terenu, często w sąsiedztwie siedlisk BMśw i
Bw.
Utwory piaszczyste n Rodzaj gleby ie zawierające CaCO3
Piaski
- rzeczne tarasów plejstoceńskich
- wodnolodowcowe
- eoliczne (niecki deflacyjne)
Uziarnienie Piasek luźny, (grubo, średnio i drobnoziarnisty), miejscami z płytką wierzchnią
warstwą torfu. Także piaski warstwowane lub na bardzo głębokich glinach
Typ, podtyp próchnicy mor świeży mor wilgotny
Typ i podtyp gleby Bg - glejo-bielicowa odm.
orsztynowa, odwodniona
Blg - glejo-bielica odm.
odwodniona
G - gruntowoglejowa
odm. odwodniona
Bgw - glejo-bielicowa
właściwa
Blgw - glejo-bielica
właściwa
Bgms - glejo-bielicowa
murszasta odm.
orsztynowa
Gw - gruntowoglejowa
właściwa /*
Bgts - glejo-bielicowa
torfiasta
Gts - gruntowoglejowa
torfiasta
Gt - gruntowoglejowa
torfowa odm. orsztynowa
Gw - gruntowoglejowa
właściwa
Bgms - glejo-bielicowa
murszasta /*
Grd - gruntowoglejowa z
rudą darniową /**
Wariant uwilgotnienia BMw0 BMw1 BMw2
Uwaga: * - w krainie II; ** - w krainach II, III, VI
Bór mieszany bagienny - BMb
Siedliska pod dość silnym, silnym i bardzo silnym wpływem wody gruntowej.
Związane są z glebami torfowisk przejściowych przechodzących w torfowiska wysokie.
Zwykle spotykane w strefie przejściowej miedzy siedliskami Bb a siedliskami wilgotnymi.
Na terenach odwodnionych warstwa torfu ulega zmurszeniu.
BMb
Występowanie Zajmuje obniżenia terenu w których występuje powolny przepływ wód powierzchniowych
Rodzaj gleby Warstwa torfu słabo rozłożonego na utworach piaszczystych nie zawierających CaCO3
31
- torfy wysokie i przejściowe (zmurszałe) - torfy wysokie i przejściowe
Uziarnienie Torf głęboki na piaskach luźnych, (z dominującą frakcją piasku średniego i grubego)
Typ, podtyp
próchnicy
murszowa torfowo-murszowa Torfowa
Typ i podtyp
gleby
Mt3 - torfowomurszowa
odm.
odwodniona, silnie
zmurszała
Mt2 - torfowomurszowa
odm.
odwodniona, średnio
zmurszała
Tp - torfowa torfowisk
przejściowych odm.
słabo zmurszała
odwodniona
Tw - torfowa
torfowisk wysokich
odm. słabo zmurszała
odwodniona
Mt1 - torfowomurszowa
odm. słabo
zmurszała odwodniona
Tp - torfowa
torfowisk
przejściowych odm.
średnio zabagniona
Tw - torfowa
torfowisk wysokich
odm. średnio
zabagniona
Tp - torfowa
torfowisk
przejściowych odm.
silnie zabagniona
Tw - torfowa
torfowisk wysokich
odm. silnie
zabagniona
Wariant
uwilgotnienia
BMb0 BMb1 BMb2 BMb3