Sebastian Berkan IIIa gim.
Józef Piłsudski czy Roman Dmowski?
Federacyjna koncepcja granic polski, czy inkorporacyjna?
Obie te wybitne postacie skupiały wokół siebie szerokie środowiska polityczne, których spór wycisnął swoje piętno w dziejach odrodzonej Polski, są to „legendarne” postacie jak i spór. Były to postacie zupełnie do siebie niepodobne, wierzące w odmienne wartości polityczne. Obaj jednak niewątpliwie chcieli tego samego: odzyskania przez Polskę niepodległości.
Koncepcja federacyjna Marszałka Piłsudskiego zakładała aby Polska jako najsilniejsze państwo w Europie środkowej połączyła się z Litwą, Białorusią i Ukrainą w celu stworzenia silnego
państwa federacyjnego; gdyż Piłsudski obawiał się imperalnych ambicji Rosjan,
a takie państwo mogłoby skutecznie powstrzymać rosyjska zaborczość, tworzyłyby
skuteczną barierę przeciwko Rosjanom.
Koncepcja Inkorporacyjna R. Dmowskiego, na samym początku miała zjednoczyć przedrozbiorowe
ziemie polski, czyli cały zabór pruski, Kongresówkę, Galicję, oraz Wileńszczyznę. Po tym do tych ziem należało przyłączyć obszary zamieszkiwane przez polaków, zaliczno do nich część
zachodniej Białorusi, Ukrainy i Litwy. Białorusini i Ukraińcy by byli stopniowo
asymilowani, i tak Rzeczpospolita miała stać się państwem narodowym.
Która była lepsza dla polski?
Dzięki Piłsudskiemu, pomimo nieopisanych trudności, które piętrzyły się przed tym młodym państwem, Polska nie tylko zmartwychwstała, ale poczyniła ogromny skok naprzód we wszystkich dziedzinach, jego dokonania są niedoprzecenienia, a rola jaka odegrał w walce o niepodległą Polskę ogromna. Mimo to, że grożono mu zesłaniem na Syberię na całe życie to nadal działał dla Polski. Józef Piłsudski był pod silnym wpływem swojej głęboko patriotycznej rodziny. Jego matka była żarliwą patriotka, która opowiadała dzieciom nieskończone o polsko-litewskim bohaterze. W domu Piłsudskich żyła też ciotka przezywana „generałem” z powodu swojego nieugiętego patriotyzmu. Nic dziwnego że już w młodym wieku Piłsudski buntował się przeciw rezygnacji swoich współrodaków, którzy żyli przytłoczeni klęsko przegranych powstań i antypolską polityką carskiej administracji. Jego Po przejęciu władzy kierował się zasadą równowagi między Polską a jej sąsiadami. Jego koncepcja ustalania granic polski wydawała się trochę nierealna, bo pierwsze walki o niepodległość odbyły się między Ukraińcami, Litwini tez nie byli zbyt chętni do współpracy. Marszałek albo nie zdawał sobie sprawy albo nie chciał tego przyjąć do wiadomości że ziemie polskie który były w zaborze Pruskim były bardzo ważne dla gospodarki Rzeszy. To nie była prowincja jak dla Rosji "Kongresówka" ale jedno w ośrodków gospodarczych. Chciał on też powrotu unii Polsko-Litewskiej, ale niestety to było nie możliwe bo Litwini widzieli zagrożenie w Polsce, a potrzeba zgody dwóch stron. Wojna zakończona kompromisowym traktatem w Rydze, pogrzebała jednak ostatecznie plany Piłsudskiego odrodzenia dawnej Rzeczypospolitej w kształcie federacyjnym.
Roman Dmowski to zupełne przeciwieństwo Piłsudskiego, założyciel, przywódca i czołowy ideolog polskiego ruchu narodowego. Był dyplomatą, znał 9 języków, był wielkim mówcą, zależało mu na silnym, narodowym państwie. Jako warszawiak, uważał on Niemcy za największego wroga Polski. Dmowski nie poświęcał się, aż tak dla Polski. Ułożył plan według, którego systematycznie starał się postępować. Nienawidził Piłsudskiego uważał, że jego działania mogą „Polskę zarżnąć”. Chciał działać własnymi, wcześniej obmyślonymi metodami, czym psuł to co dla Polski zrobił Piłsudski. Starał się być systematyczny i dokładny w swoich planach.
Sądzę iż gdyby obaj politycy mimo swojej odmienności połączyli swoje siły nie byłoby aż takiego rozlewu krwi, a niepodległość mogłaby zostac osiągnięta szybciej, bo przecież obaj dążyli do tego samego celu tylko odmiennymi drogami.
Wyszukiwarka