Zdarzenie to fakt, iż rzecz lub osoba R
w momencie T wykazała własność W, a
w innym momencie T1 tej własności nie
wykazała./ Stan rzeczy to fakt, iż osoba R
w czasie T-T1 wykazała nieprzerwanie
własność W. Zd. prawdziwe opisuje
rzeczywistość taką, jaką jest- wiernie „odbija”
rzeczywistość Zd. fałszywe opisuje
rzeczywistość niezgodnie z tym, jak się ma.
Zd. analityczne - treść orzecznika zawiera się
w treści podmiotu, nie można mu zaprzeczyć,
jego prawdziwość lub fałszywość określa się po
analizie pojęć, Zd. syntetyczne odwołuje się do
doświadczeń, dot. badań cudzych lub własnych
Zd. kontradyktoryczne - jego fałszywość jest
przesądzona ze względu na samo znaczenie
użytych w nim słów. Wypowiedź zdaniowa
niezupełna nie jest zdaniem w sensie logicznym,
lecz spełnia tą rolę, gdy słuchacz zdaje sobie
sprawę z domyślnych uzupełnień wypowiedzi
pominiętych przez mówiącego. Zd. złożone
to zdanie, w obrębie którego występuje część
będąca odrębnym zdaniem. Zd. egzysten-
cjalne to zdanie orzekające o istnieniu lub nie
istnieniu przedmiotów jakiegoś rodzaju. Zd.
subsumpcyjne orzeka, że jakaś klasa A w
całości lub części w jakiejś klasie B.
Funktor koniunkcji występuje między 2
zdaniami składowymi, warunek- prawdziwość
zdań składowych
p |
q |
p ٨ q |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Funktor alternatywy nierozłącznej ma
właściwości znaku dodawania.
p |
q |
p v q |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
Funktor alternatywy rozłącznej - zd. jest
prawdziwe, gdy 1 i tylko 1 zd. jest prawdziwe
lub fałszywe
p |
q |
p ┴ q |
1 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
Dysjunkcja - zd. jest prawdziwe, jeśli
przynajmniej 1 ze zd. składowych jest
fałszywe.
p |
q |
p / q |
1 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
Funktor równoważności - warunek
2 zd. o tej samej wartości logicznej
p |
q |
p ≡ q |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
Funktor implikacji - Zd. jest fałszywe,
gdy 1 zd. jest prawdziwe, a 2 fałszywe
p |
q |
p כּ q |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
0 |
0 |
1 |
Relacja symetryczna - jeśli relacja zachodzi
Między poprzednikiem, a następnikiem, to
Zachodzi między następnikiem, a poprzednikiem
„jeśli xRy to yRx”
R. niesymetryczna - jeśli relacja zachodzi między
zd. x, i zd. y, to ta relacja nie zachodzi między
zd. y i zd. x „jeżeli xRy to nie prawda, że yRx”
R. nonsymetryczna - to relacja, która nie jest ani
Relacją symetryczną, ani niesymetryczną.
„to nie prawda, że xRy i yRx”
R. tranzytywna - gdy zachodzi relacja między
jakimś x, a jakimś y oraz tymże y i jakimś z to zachodzi
między tymże x i tymże z (niezależnie jakie 3 przedmioty
bierzemy pod uwagę) - stosunek starszeństwa
R. atranzytywna - gdy zachodzi relacja między jakimś x,
a jakimś y oraz zachodzi między tymże y i jakimś z to nie
prawda, że zachodzi między tymże x i tymże z - ojcostwo
R. nontranzytywna - nie jest relacją ani tranzytywną, ani
atranzytywną, np. pokrewieństwo:
„jeżeli xRy oraz yRz to nie prawda, że xRz”
Rodzaje ocen:
- preferencyjna - nie tylko aprobata lub dezaprobata czegoś,
ale również rozstrzygnięcie, że stan rzeczy jest gorszy lub
lepszy od innego.
- globalna - rozstrzygamy, gdy bierzemy pod uwagę
Wszystkie dobre i złe strony
- estetyczna - oceniamy ,co ładne, a co brzydkie
- hedonistyczna - oceniamy, co dla nas przyjemne,
a co nieprzyjemne
- moralna - oceniamy, co godne, a co niegodne
dobrego człowieka
Normy:
- indywidualne - dot. konkretnego adresata
- generalne - adresat może być 1, lub może nie być takiego
- konkretne - dot. adresata określonego indywidualnie lub
generalnie, który ma postąpić jednorazowo w pewien sposób
- abstrakcyjne - nakazują adresatowi postępować sale lub
wielokrotnie, gdy wystąpią określone okoliczności
- tetyczne - ustanowione przez kogoś, kto ma władzę nad
adresatem
- aksjologiczne - odwołujemy się do czyichś ocen, że jakieś
postępowanie jest dobre wg. czyjejś wiedzy i powoduje
skutki oceniane dodatnio
- nakazujące - nakazują zachowywać się w określony sposób
- zakazujące - zabraniają jakiegoś postępowania
Uzasadnienia:
- tetyczne - normy ustanowione przez człowieka
- aksjologiczne - te, które człowiek/ludzie oceniają jako
dobre, dlatego powinny być normą
def. realna - wyrażone w języku 1 stopnia zdanie
podające taką charakterystykę przedmiotu/tów, którą
tylko tym przedmiotom można przypisać
def. nominalna - wyrażone w języku 2 stopnia zdanie
opisujące przedmiot/ty z wykorzystaniem innych definicji
def. ostensywna - zd. wskazujące na to, co zawiera właściwość
opisywanego przedmiotu
def. sprawozdawcza - wskazuje, jakie znaczenie ma/miał
kiedyś definiowany wyraz w pewnym języku
def. projektująca - ustala znaczenie jakiegoś słowa na
przyszłość w projektowanym sposobie mówienia
stylizacja słownikowa - głosi, że pewien wyraz/wyrażenie
ma takie samo znaczenie, jak wskazywane 2 wyrażenie
„ustawa ->zbiór przepisów prawnych”
stylizacja semantyczna - pewien wyraz/wyrażenie
oznacza takie a takie przedmioty lub odnosi się
do takich a takich cech/zdarzeń/stosunków
„słód -> wszelkie zboże sztucznie kiełkowane”
stylizacja przedmiotowa - wskazuje znaczenie jakiegoś
wyrazu mówiąc o cechach tego, do czego dany wyraz się
odnosi
„ignotum per ignotum” - „nieznane przez nieznane”-
- definicja nie przystosowana do słownictwa odbiorcy
„idem per idem” -”to samo przez to samo”-„błędne koło”
definicja, która popełnia błąd, nikomu nie wytłumaczy,
jakie znaczenie ma definiowany przez nas wyraz
definicja „za wąska” - definiens ma mniejszy zakres
niż definiendum
definicja „za szeroka” - definiens ma większy zakres
niż definiens